Bùng nổ thanh toán di động
Mới đây Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị đẩy mạnh triển khai các giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam.
Trong đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử, đáp ứng yêu cầu phát triển các mô hình, sản phẩm dịch vụ thanh toán mới;
Chỉ thị yêu cầu Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan có liên quan trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị định thay thế Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt.
Năm trước một thông tin từ tờ báo Nikkei Asian Review đang gây “sốc” với nhiều người: Việt Nam và Thái Lan đang có những cú nhảy vọt để vượt qua Singapore và Malaysia trong lĩnh vực thanh toán điện tử.
Theo tờ báo này, Việt Nam và Thái Lan đang chứng kiến sự bùng nổ trong thanh toán di động khi ngày càng có nhiều người sử dụng ví điện tử để thanh toán hàng hóa và dịch vụ.
Một báo cáo của PwC, hãng kiểm toán hàng đầu thế giới mới đây cho thấy tỷ lệ người tiêu dùng tại Việt Nam sử dụng thanh toán di động đã tăng gần gấp đôi, từ 37% trong năm 2018 lên 61% vào năm 2019.
Năm nay, với đại dịch Covid-19, nhiều khả năng tỷ lệ này sẽ phá mốc 80% với sự phổ biến của các ứng dụng thanh toán như Momo, Zalopay.
Cuối năm 2016, Chính phủ ban hành Quyết định 2545, phê duyệt đề án phát triển Thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) tại Việt Nam giai đoạn 2016-2020 mới có những quy định rộng và đầy đủ, bao quát trên nhiều mặt.
Đầu năm nay, Chính phủ lại ban hành Nghị quyết 02 với những nội dung nhằm tạo sự chuyển biến về môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và năng suất lao động. Một trong những nội dung của Nghị quyết này là việc đẩy nhanh TTKDTM.
Nghị quyết 02 yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016 - 2020; đề xuất biện pháp đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trong thời gian tới. Hoàn thành trong quý IV năm 2020.
Chuyển biến thói quen
Theo chỉ đạo của Chính phủ, ngành ngân hàng đã tích cực đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ, phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới, hiện đại theo đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ và chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025.
Tính đến nay, số món giao dịch qua ATM tăng 12% so với cuối năm 2019, còn số món giao dịch qua POS tăng 42%. Đến nay đã có 78 ngân hàng triển khai dịch vụ thanh toán qua Internet, 41 ngân hàng triển khai dịch vụ thanh toán điện thoại di động và 26 tổ chức không phải là NH được NHNN cấp phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian trực tuyến.
Trong đó có 23 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử, tập trung những tính năng nạp tiền điện thoại, thanh toán qua mã QR, thanh toán hóa đơn dịch vụ cước điện thoại di động, hóa đơn điện nước, internet, các khoản vay tài chính, vay trả góp, vay tiêu dùng, mua vé máy bay, vé xem phim, vé xe, bảo hiểm…
Trong số đó, ví điện tử thuộc công ty fintech như MoMo, Payoo, Vimo, Moca… có tốc độ phát triển khá nhanh.
Đến nay EVN đang thu tiền điện qua các kênh dịch vụ của ngân hàng và tổ chức trung gian như trích nợ tự động, ATM, Internet banking, mobile banking, ví điện tử...
Hợp tác với 27 ngân hàng và 10 tổ chức trung gian, EVN khá thành công trong thu tiền điện qua ngân hàng, trung gian thanh toán. Hiện tỉ lệ hóa đơn thanh toán qua ngân hàng và trung gian thanh toán tăng từ 45% năm 2018 lên trên 61% trong 6 tháng đầu năm nay.
Theo đánh giá của chuyên gia ngân hàng, nhận thức và thói quen về sử dụng tiền mặt trong thanh toán tại Việt Nam nhìn chung đã có chuyển biến tích cực. Ngày càng nhiều người tiêu dùng, các đơn vị bán hàng hóa, dịch vụ đã tự lựa chọn hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Điều đó cho thấy, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, cùng sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức tài chính ngân hàng, doanh nghiệp... đã thúc đẩy những hình thức TTKDTM ngày càng đa dạng là những nguyên nhân chủ yếu tạo nên cơn “sốc” mà tờ báo Nikkei Asian Review đưa tin.
