Tiền thân của Công ty trước đây là một xí nghiệp cơ khí nằm trong Liên hiệp Đạm Hà Bắc. Đến ngày 03/6/1999, theo Quyết định số 30/1999/QĐ - BCN, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc được thành lập, trực thuộc TCT Hóa chất Việt Nam và đến ngày 15/4/2003, theo Quyết định số 52/2003/QĐ-BCN của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc được chuyển về làm thành viên của TCT Xây dựng Công nghiệp Việt Nam.
Cùng với nhiệm vụ chính là chế tạo cơ khí phục vụ các công ty hóa chất, nhưng với kinh nghiệm và khả năng chế tạo cơ khí ngày càng được nâng cao, lại có lợi thế về mặt bằng sản xuất, từ năm 2004, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc đã mạnh dạn tham gia chế tạo thiết bị cơ khí thủy công, mà công trình đầu tiên là thủy điện Prây Krông. Với các hạng mục như các khe van và cửa van bằng tôn dày 24 mm, yêu cầu độ phẳng cao, nhưng Công ty đã tìm các biện pháp công nghệ phù hợp để chế tạo thành công. Tiếp đó, Công ty đã tham gia chế tạo các đường ống áp lực và cửa van cho thủy điện A Vương, với khối lượng thiết bị lên tới 800 tấn. Đặc biệt, Công ty Cơ khí Hóa chất đã được giao chế tạo ống chạc ba cho công trình này, thay thế ống chạc ba trước đó do liên doanh Việt Nam - Hàn Quốc (HAVICO) chế tạo, nhưng đã bị lũ lụt phá hủy.
Ông Nguyễn Văn Đàm – Giám đốc Công ty cho biết: Thành ống chạc ba A Vương yêu cầu dày 38 – 40 mm, để chịu được áp lực lớn, phải dùng thép dự ứng lực, phải sử dụng công nghệ hàn kỹ thuật cao, nhưng lúc đó Công ty đã có máy lốc tôn, có thể lốc được các ống dày tới 50 mm. Đặc biệt, Công ty đã dùng phương pháp công nghệ lốc ống hiện đại và hàn tự động... để chế tạo thiết bị. Với đội ngũ cán bộ, công nhân có nhiều kinh nghiệm chế tạo cơ khí, lại được trang bị đầy đủ các thiết bị kiểm tra chất lượng sản phẩm hiện đại như: Máy chụp kim tương, máy dò khuyết tật bằng sóng siêu âm, máy kiểm tra vết nứt bằng từ tính và các thiết bị kiểm tra cơ khí chính xác khác, nên chạc ba A Vương đã được chế tạo thành công, khi thử áp đều đạt yêu cầu kỹ thuật.
Hiện nay, Công ty đang tiếp tục chế tạo đường ống áp lực cho thủy điện Sê san 4, đã chế tạo được 388 tấn thiết bị từ các loại tôn dày từ 24 – 40 mm, đường kính lớn hơn 7,5 m. Công nghệ uốn được nâng cao, đồng thời đã có biện pháp công nghệ tổ hợp hoàn thiện tại công trình. Công ty còn đang chế tạo 2 cửa van cung, mỗi cửa có trọng lượng xấp xỉ 120 tấn, với 5 phân đoạn để tiện lợi cho việc vận chuyển. Đặc thù của van cánh cung thủy điện Sê san 4 là phải sử dụng công nghệ đồ gá và chống cong vênh, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Đến thời điểm này, Công ty đã hoàn thành 1 bộ cửa van và đang tiếp tục thi công bộ thứ 2. Như vậy, với tổng số 240 tấn thiết bị cho công trình thủy điện Sê san 4, giá trị hợp đồng của Công ty đã đạt được là 8,574 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Công ty còn đang làm các loại gối xoay, chốt treo van cung, chốt treo xi lanh, với tổng giá trị lên tới 9 tỷ đồng. Với những máy móc đặc chủng, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc còn gia công các loại trục bằng thép hợp kim (cho gối xoay), có đường kính và chiều dài lớn (đường kính 650 mm, chiều dài 1,7 m), mà có lẽ ở nước ta, một số đơn vị cơ khí còn chưa làm được.
Song song với việc chế tạo các thiết bị cho Sê san 4, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc còn đang chế tạo thiết bị cho thủy điện Buôn Kuốp - Đắc Lắc, với 2 hạng mục là khe van và cửa van phẳng dùng trong vận hành cửa lấy nước, với tổng giá trị hợp đồng là 4 tỷ đồng. Đặc thù của các thiết bị này là có kích thước lớn, yêu cầu độ phẳng cao, phải sử dụng các biện pháp gia công, gia cố để hạn chế cong vênh…
Bên cạnh việc tập trung lực lượng, máy móc để chế tạo thiết bị cho các công trình thủy điện, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc còn tích cực hợp tác với các bạn hàng truyền thống trong ngành Hóa chất và phân bón, như các công ty: Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, Phân lân Văn Điển, Supe phốt phát và Hóa chất Lâm Thao, Apatít Lào Cai… để chế tạo các thiết bị phi tiêu chuẩn. Đồng thời, Công ty còn mở rộng tham gia cung cấp các thiết bị cho các công trình cơ khí, xây dựng khác ở trong nước, tiêu biểu như các lò quay Xi măng Thái Nguyên, với tổng trọng lượng khoảng 280 tấn thiết bị và tổng giá trị hợp đồng gói thầu này đạt 15 tỷ đồng, sẽ giao hàng vào tháng 10 năm nay.
Tiếp nối những công trình, các thiết bị phi tiêu chuẩn và siêu trường, siêu trọng do Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc chế tạo đã và đang được nhiều nhà máy trong cả nước sử dụng tốt. Các thiết bị cơ khí thủy công cũng ngày càng đáp ứng được những yêu cầu kỹ thuật cao và phức tạp hơn, đồng thời cũng đem về cho Công ty những niềm vui thành công và giá trị sản xuất công nghiệp ngày càng cao hơn. Vì vậy, năm 2006, Công ty đã đạt mức doanh thu trên 34 tỷ đồng. Công ty đặt mức kế hoạch năm 2007 là 45 tỷ đồng, nhưng tính đến hết tháng 8/2007 đã đạt 22,78 tỷ đồng và ước tính cả năm sẽ đạt 52 tỷ đồng, vượt kế hoạch 16%, đồng thời đã có công việc gối đầu cho đến tháng 6 năm sau. Các sản phẩm chủ yếu của Công ty đã hoàn thành trong 8 tháng năm 2007 là 1.005 tấn, dự kiến cả năm sẽ đạt 2.400 tấn. Với mức doanh thu này, những năm gần đây, hơn 250 cán bộ, công nhân lao động đã có được mức thu nhập bình quân 2 triệu đồng/người/tháng, quan trọng hơn là nhờ có việc làm liên tục, đã khơi dậy được một không khí phấn khởi, tự tin trong CB-CNV và hứa hẹn một tương lai tươi sáng của Công ty.
Để đáp ứng được yêu cầu chất lượng, kỹ thuật ngày càng cao của các công trình có quy mô ngày càng lớn, hiện nay, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc đang tích cực đầu tư đổi mới trang thiết bị, đồng thời hoàn thiện việc xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 – 2000. Với những nỗ lực của toàn thể CB - CNV, sự tâm huyết và gắn bó với nghề của Ban lãnh đạo Công ty, đứng đầu là kỹ sư Nguyễn Văn Đàm, chúng tôi tin rằng, Công ty Cơ khí Hóa chất Hà Bắc sẽ ngày càng vươn cao, vươn xa và trở thành nhà cung cấp thiết bị thủy công chất lượng cao cho Ngành và đất nước.
