Thương mại điện tử - thách thức đối với lực lượng QLTT
Ngày 14/2/2019, tại Hà Nội, trong chuyến thăm và làm việc với Tổng Cục Quản lý thị trường (QLTT), Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia yêu cầu, xây dựng lực lượng QLTT phải trong sạch, vững mạnh, vừa hồng vừa chuyên. Bên cạnh đó, lực lượng QLTT cần phải tạo niềm tin cho người dân, doanh nghiệp bằng cách tăng cường thanh kiểm tra, kiên quyết ngăn chặn tình trạng “tham nhũng vặt”.
Trong buổi làm việc, báo cáo tình hình hoạt động của Tổng cục QLTT với Phó Thủ tướng, ông Trần Hữu Linh - Tổng Cục trưởng cho biết, trong năm 2018, lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra trên 150.000 vụ, phát hiện, xử lý trên 90.000 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước gần 500 tỷ đồng, ước trị giá hàng tịch thu chưa bán trên 92 tỷ đồng.
Cùng với đó, hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu, sản xuất và tiêu thụ hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và các gian lận thương mại khác diễn biến ngày càng phức tạp cả về tính chất lẫn quy mô. Mức độ gia tăng ngày càng nhiều các đường dây, ổ nhóm có tổ chức chặt chẽ và hoạt động tinh vi diễn ra trên địa bàn liên tỉnh, liên huyện.
Đặc biệt, sự bùng nổ của công nghệ thông tin khiến thương mại điện tử phát triển nhanh và đây cũng là thách thức đối với lực lượng QLTT bởi việc ứng dụng công nghệ thông tin tại Tổng Cục hiện nay vẫn còn lạc hậu, không có cơ sở dữ liệu riêng như các đơn vị khác. Ý thức chấp hành của người dân chưa cao, khung khổ pháp luật còn chồng chéo, chế tài chưa đủ mạnh khiến cho hoạt động của lực lượng QLTT chưa thực sự hiệu quả.
Tổng Cục trưởng còn cho biết, trong 4 tháng Tổng cục đi vào hoạt động chính thức, bên cạnh những kết quả đã đạt được, Tổng Cục cũng gặp phải không ít khó khăn do lực lượng mỏng, trình độ năng lực của một bộ phận cán bộ còn yếu, chưa đồng đều, chưa có chương trình đào tạo bài bản, hiện nay, Tổng Cục mới thành lập được 48/63 Cục QLTT ở các tỉnh...
Chia sẻ thêm về những khó khăn mà lực lượng QLTT đang đối mặt, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, cuộc chiến chống buôn lậu hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm pháp luật còn nhiều cam go, nhất là trong thời đại thương mại điện tử phát triển với tốc độ nhanh như hiện nay. “Đây là mặt trận rất nóng bỏng” Thứ trưởng An nhấn mạnh.
Kiến nghị tới Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, Thứ trưởng An mong rằng Chính phủ tạo điều kiện cho Tổng Cục có thêm cơ sở vật chất bởi hiện nay 05 Cục tại các địa phương vẫn chưa có trụ sở, trên 117 đội cơ bản vẫn phải mượn trụ sở. Phương tiện đi lại, trang thiết bị chuyên dụng dùng xét nghiệm nhanh đang thiếu và lạc hậu.
Tuy nhiên, Thứ trưởng An cũng nhấn mạnh “Dù khó khăn đến mấy, khi chưa được khắc phục, Bộ Công Thương vẫn thực hiện hiệu quả các công tác, ít nhất như ngày xưa”.
Đồng tình với quan điểm của Thứ trưởng Đặng Hoàng An, ông Nguyễn Duy Hưng - Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho hay, Chính phủ rất quan tâm đến hoạt động của lực lượng QLTT. Chính vì vậy “Tổng Cục QLTT phải đáp ứng được mong chờ, yêu cầu, niềm tin của Chính phủ”.
Để hoạt động hiệu quả, ông Nguyễn Duy Hưng đề nghị, Tổng Cục QLTT phải rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật, thể chế giúp thực hiện tốt hơn nhiệm vụ, cần có đổi mới, sớm ấn định công tác cán bộ, đảm bảo theo nguyên tắc của Đảng, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, tránh điều tiếng. Cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ “trao quyền lực cho anh em nhưng phải có cơ chế kiểm soát quyền lực để không xảy ra những sai sót. Nhất là trong bối cảnh kinh tế thị trường để không xảy ra những sai phạm” ông Nguyễn Duy Hưng nhấn mạnh.
QLTT phải tạo niềm tin cho người dân, doanh nghiệp
Thay mặt Chính phủ, Văn phòng chính phủ, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình biểu dương những kết quả mà lực lượng QLTT đã đạt được trong năm qua, góp phần không nhỏ trong công tác bảo vệ sản xuất trong nước, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Phó Thủ tướng dự báo, năm 2019, tình hình buôn lâu, vi phạm gian lận thương mại, hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp, do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu lực lượng QLTT tập trung vào thực hiện 7 nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, Tổng Cục QLTT cần thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Công Thương, Ban Chỉ đạo 389 tại các địa phương về công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường. Đặc biệt tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết 41 về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại. Đây là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên gắn với nhiệm vụ chính trị, công tác chuyên môn hàng năm.
Thứ hai, tiếp tục làm tốt công tác dự báo, nắm chắc tình hình, không để xảy ra bị động, bất ngờ, nắm vững các diễn biến, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo lĩnh vực, địa bàn phụ trách để kịp thời phát hiện vấn đề nổi cộm, mặt hàng vi phạm mới, xử lý nghiêm đường dây ổ nhóm buôn lậu, gian lận thương mại.
Thứ ba, thông qua công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường cần rà soát những bất cập để kiến nghị lên Chính phủ, các Bộ, ngành xem xét, sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Thứ tư, về công tác tổ chức cán bộ, cần khẩn trương kiện toàn tổ chức bộ máy và nhân sự, biên chế để nhanh chóng ổn định tổ chức và hoạt động của lực lượng QLTT. Bố trí, sắp xếp nhân sự đúng người đúng việc, bổ nhiệm cán bộ giỏi, có năng lực, phẩm chất, có kinh nghiệm cho các vị trí lãnh đạo tại Tổng cục QLTT. Phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác sắp xếp tổ chức bộ máy sắp xếp đảm bảo yêu cầu nhiệm vụ của ngành, của địa phương.
Thứ năm, thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Hội nghị trung ương 4 khóa XII về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị số 05 về “Đẩy mạnh việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và thực hiện Quy định số 47 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm, Quy định số 101 của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp để nâng cao khả năng tự đề kháng gắn với đấu tranh, phòng chống tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm trong cán bộ, đảng viên ngành QLTT.
Thứ sáu, tăng cường thanh tra, kiểm tra công vụ, kiên quyết ngăn chặn tình trạng “tham nhũng vặt”, không để người dân, doanh nghiệp bức xúc, giảm sút niềm tin vào đội ngũ cán bộ, công chức QLTT.
Thứ bảy, chủ động xây dựng Quy chế phối hợp với các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Thuế, Bộ đội biên phòng, Thanh tra chuyên ngành từ trung ương đến địa phương trong đấu tranh phòng chống buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm an toàn thực phẩm.
Thứ tám, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính sách pháp luật cho tổ chức, cá nhân kinh doanh. Tổ chức ký cam kết không kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng và kiểm tra đối với những cơ sở kinh doanh đã ký kết và xử lý nghiêm các trường hợp đã ký cam kết nhưng vẫn vi phạm.
“Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, tôi đề nghị các đồng chí Lãnh đạo Bộ Công Thương, Tổng cục QLTT xác định các phương án, kế hoạch cụ thể và tiến hành triển khai ngay từ đầu năm 2019 để xử lý hiệu quả các vụ việc vi phạm, bảo vệ người tiêu dùng, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp chân chính phát triển” Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh.