Siết chặt quản lý thị trường hàng hóa phục vụ Tết

Thông tin về tình hình thị trường tiêu dùng trong những ngày giáp Tết, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường cho biết, thời gian này, tình hình vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu, hàng cấm đang diễn biến vô cùng phức tạp, tập trung chủ yếu vào nhóm hàng may mặc, dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, điện thoại di động, đường cát, rượu, bia, nước giải khát, đồ gia dụng, thuốc lá điếu, pháo nổ...

Cùng với đó, hoạt động của các đối tượng buôn lậu diễn ra với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi hơn như: hợp thức hóa theo hình thức quay vòng chứng từ, hóa đơn, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Mặt khác, giới buôn lậu còn lợi dụng việc vận chuyển hàng lậu qua đường hàng không dưới hình thức hàng xách tay, hành lý ký gửi vận chuyển nhận sau.

Các đối tượng thường xuyên thay đổi cung đường, tuyến đường, thời gian, địa điểm xuất hàng và tập kết hàng hóa để trốn tránh việc kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng chức năng. Thay vì tập kết trên xe có tải trọng lớn, hiện nay các đối tượng xé lẻ hàng hóa, vận chuyển bằng xe mô tô, xe khách, xe có tải trọng nhẹ từ biên giới đưa vào nội địa tiêu thụ.

Riêng với vi phạm sở hữu trí tuệ, các đối tượng sử dụng thủ đoạn sản xuất từ nguồn nguyên liệu giá thành thấp, mua trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ để pha trộn với một lượng hàng thật (rượu, xi măng, phân bón,…) hoặc tự sản xuất hàng. Sau đó, dán nhãn mác, niêm phong, của các doanh nghiệp đã được đăng ký nhãn hiệu.

Ngoài ra, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ còn được sản xuất ở nước ngoài, sau đó đưa vào tiêu thụ trong nước bằng nhiều hình thức khác nhau, chủ yếu qua đường tiểu ngạch, nhập lậu. Không những thế, nhiều doanh nghiệp, cá nhân tiếp cận với thương mại điện tử thông qua việc thành lập các website để khuyến mại, quảng cáo, bán hàng qua mạng.

Đây là kênh phân phối hiện đại và ngày càng phổ biến, do đó nhiều đối tượng đã lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ...; nhất là các mặt hàng thời trang, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng gây khó khăn cho các cơ quan chức năng.

Nói về những nguyên nhân của thực trạng trên, ông Trần Hữu Linh cho rằng, đó là do chế tài xử lý các vụ việc vi phạm chưa thực sự có tính răn đe, các chế tài vẫn chủ yếu vẫn là xử lý vi phạm hành chính, ít vụ việc bị khởi tố hình sự, xử lý dân sự ít. Hơn nữa, một bộ phận doanh nghiệp, chủ thể quyền bị xâm phạm chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm của mình với cộng đồng, với sản phẩm của mình đang lưu thông trên thị trường.

Nhiều doanh nghiệp chưa tích cực hợp tác với lực lượng chức năng vì tâm lý cho rằng, phát hiện hàng giả đối với sản phẩm của mình sẽ làm ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm, ảnh hưởng đến doanh thu.

Ngoài ra, hiện nay nhiều doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thiếu nguồn lực trong việc điều tra, thu thập thông tin; thực hiện các giải pháp tự bảo vệ sản phẩm; thực hiện các thủ tục khiếu kiện, khiếu nại,...

Do vậy, trong thời gian tới, nhất là cao điểm của thị trường những ngày Tết Kỷ Hợi, để nâng cao hiệu quả thực thi quyền sở hữu trí tuệ, chống hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, Tổng Cục trưởng đề nghị các doanh nghiệp cung cấp các thông tin về đầu mối về sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp, mặt hàng vi phạm, phương thức thủ đoạn vi phạm, thị trường tiêu thụ, đầu mối sản xuất, buôn bán hàng giả.

Bên cạnh đó, Tổng Cục trưởng Trần Hữu Linh cũng yêu cầu Cục Quản lý thị trường các tỉnh phải hướng dẫn về các dấu hiệu phân biệt hàng thật - hàng giả của doanh nghiệp thông qua tờ rơi, sách hướng dẫn, các cuộc hội thảo, đào tạo, tập huấn; tham gia vào các vụ việc kiểm tra của lực lượng thực thi khi có yêu cầu.

Ngoài ra, để góp phần hạn chế nạn hàng giả, tự bảo vệ sản phẩm, hàng hoá của mình, các doanh nghiệp cần nghiên cứu áp dụng các biện pháp bảo vệ sản phẩm, hàng hóa của mình tránh bị làm giả.

Đặc biệt, tổ chức phương thức quản lý để ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng lọt vào hệ thống phân phối sản phẩm, hàng hóa do mình sản xuất, kinh doanh; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong việc chống hàng giả.