Tham dự Hội nghị có đại diện Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc Hội, đại diện Bộ Công Thương, đại điện Sở Công Thương các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, đại diện các Tập đoàn: Điện lực Việt Nam (EVN), Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), các trung tâm Tiết kiệm năng lượng, trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển công nghiệp thuộc Sở Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung, các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Nâng cao tính thực tiễn, khả thi của Luật
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Phương Tuấn - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và Môi trường Quốc hội cho biết, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả mới được Thường vụ Quốc hội bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025. Dự kiến, Luật sửa đổi sẽ được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong tháng 3/2025 và Quốc hội sẽ cho ý kiến, xem xét thông qua vào tháng 5/2025.
"Một trong những mục đích của việc sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là nâng cao tính thực tiễn, khả thi của Luật, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật trong các hoạt động sử dụng năng lượng, phù hợp với các cam kết quốc tế", ông Nguyễn Phương Tuấn thông tin và cho biết thêm, hiện cơ quan soạn thảo đang rà soát sự tương thích điều ước quốc tế trong luật với các điều ước quốc tế hiện hành mà Việt Nam đang tham gia là thành viên.
Bà Nguyễn Thị Lâm Giang – Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) cho hay, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được Quốc hội thông qua năm 2010, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2011. Việc ban hành Luật đánh dấu mốc quan trọng trong quá trình xây dựng pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ở nước ta.
Luật đã cơ bản thể chế hóa chủ trương, đường lối quan điểm nhất quán của Đảng, và Nhà nước, xác định sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là chính sách được ưu tiên hàng đầu, giữ vai trò quan trọng trong việc thực hiện chiến lược phát triển kinh tế gắn với an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Luật đã tạo dựng hành lang pháp lý, tháo gỡ rào cản, cụ thể hóa các quy định về biện pháp quản lý, kỹ thuật và chính sách thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong toàn bộ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, xây dựng dân dụng, chiếu sáng và sinh hoạt của cộng đồng, tạo điều kiện triển khai đồng bộ hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả bền vững của đất nước.
"Tuy nhiên, sau 15 năm triển khai thi hành, đến nay đã bộc lộ bất cập cần phải rà soát để sửa đổi, bổ sung một số nội dung được quy định tại Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và các luật liên quan để kịp thời điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong thực tiễn hoạt động sử dụng năng lượng trong các ngành công nghiệp sản xuất, chế biến các sản phẩm công nghiệp để ứng phó với các thách thức mới", bà Nguyễn Thị Lâm Giang nói.
Theo Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, trong bối cảnh các thách thức về biến đổi khí hậu; các quy định, hàng rào kỹ thuật về môi trường trong xuất khẩu hàng hóa ngày càng tăng; sự phát triển mạnh mẽ của cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số; và Việt Nam đã cam kết đưa phát thải ròng bằng “0” vào năm 2025, thì việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện hành là hết sức cần thiết, nhằm tiếp tục quán triệt, thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước giải quyết được các vấn đề của thực tiễn trong nước đặt ra, phù hợp với luật pháp, thông lệ quốc tế. Đồng thời tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong quản lý nhà nước, loại bỏ vướng mắc, rào cản, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, tăng cường các cơ chế khuyến khích, thúc đẩy hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, kịp thời tận dụng, thu hút và huy động được các nguồn lực quốc tế để hỗ trợ, thúc đẩy quá trình đầu tư tiết kiệm năng lượng, chuyển đổi thị trường các sản phẩm tiết kiệm năng lượng.
Tập trung 4 nhóm chính sách
Tại hội nghị, ông Nguyễn Thanh Hà - Chuyên gia năng lượng cũng chia sẻ về kết quả triển khai Chương trình Thí điểm Chương trình thỏa thuận tự nguyên (VAS) tại Việt Nam trong khuôn khổ Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch giai đoạn 2020 – 2025. Đặc biệt, kinh nghiệm triển khai Quỹ Doanh nghiệp Hiệu quả năng lượng Đan Mạch sẽ giúp Việt Nam có thêm kinh nghiệm xây dựng và vận hành Quỹ Hiệu quả năng lượng trong thời gian tới.
Về phân cấp, phân quyền đối với địa phương trong việc thực thi Luật, Dự án Luật sửa đổi đã điều chỉnh tăng cường trách nhiệm của địa phương trong việc kiểm tra tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức tiêu thụ năng lượng của các doanh nghiệp tại địa phương và việc xây dựng kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; theo dõi, đôn đốc tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch của địa phương, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hàng năm và trong từng giai đoạn 5 năm.
Đại diện Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cho biết, dự kiến, dự kiến Luật sẽ sửa đổi 16/48 Điều tại Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2010. Bốn Nhóm chính sách sẽ được lấy ý kiến rộng rãi để chỉnh sửa bao gồm:
(1) Các nội dung về nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
(2) Nội dung về quản lý, phát triển đối với dịch vụ tư vấn năng lượng, kiểm toán năng lượng, đào tạo nhân lực trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
(3) Nội dung quy định về chính sách ưu đãi, công cụ hỗ trợ tài chính cho lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
(4) Nội dung về chuyển đổi thị trường và quản lý hiệu suất phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng.
Trong khuôn khổ Hội nghị, đại diện Bộ Công Thương giới thiệu tổng quan về các cơ chế, chính sách và Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Phần trình bày của địa phương về Phân cấp, phân quyền đối với địa phương trong việc thực thi Luật.
Chuyên gia cũng chia sẻ kinh nghiệm thúc đẩy hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Tập đoàn Điện lực Việt Nam chia sẻ về Thúc đẩy Công ty dịch vụ năng lượng (ESCO).
Kết luận tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Lâm Giang đánh giá cao những ý kiến đóng góp từ các đại biểu và nhấn mạnh vai trò quan trọng của những chia sẻ này trong việc hoàn thiện Dự thảo sửa đổi Luật, góp phần thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam.
Được biết, Hội nghị Tham vấn Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khu vực phía Nam sẽ được Bộ Công Thương tổ chức ngày mai (27/2/2025) tại thành phố Hồ Chí Minh.
