Ngày 13/7/2021, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có buổi làm việc trực tuyến với Bộ trưởng phụ trách Thương mại, Ủy ban Kinh tế Á - Âu Andrey Slepnev nhằm rà soát lại quá trình thực thi Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu (VNEAEUFTA) thời gian qua, đồng thời định hướng cho nội dung trao đổi tại Kỳ họp thứ 4 sắp tới của Ủy ban hỗn hợp thực thi Hiệp định.
Đây cũng là cuộc gặp gỡ đầu tiên của hai Đồng Chủ tịch mới của hai Phân ban trong Ủy ban hỗn hợp, đặc biệt là trong bối cảnh năm 2021, hai Bên kỷ niệm 5 năm thực thi Hiệp định này.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ sự tin tưởng vào mối quan hệ hợp tác truyền thống giữa Việt Nam và các nước thành viên Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU) sẽ ngày càng phát triển. Bộ trưởng đề nghị hai Bên cần tiếp tục nỗ lực để nâng tầm quan hệ kinh tế - thương mại cho tương xứng với quan hệ chính trị, ngoại giao lâu đời, tốt đẹp vốn có giữa Việt Nam và các nước thành viên EAEU.
Về phần mình, Bộ trưởng Andrey Slepnev cũng bày tỏ sự vui mừng về những kết quả tốt đẹp trong thương mại song phương kể từ khi Hiệp định VNEAEUFTA có hiệu lực vào ngày 05/10/2016. Nhờ có Hiệp định, thương mại song phương những năm vừa qua có mức tăng trưởng trên 20% hàng năm. Theo số liệu hải quan của EAEU, năm 2020, mặc dù bị tác động của dịch Covid-19, kim ngạch thương mại hai chiều vẫn đạt khoảng 6,2 tỷ USD, tăng 11,7% so với năm 2019.
Đi vào trao đổi về một số nội dung hợp tác cụ thể, Bộ trưởng Andrey Slepnev mong muốn hai bên phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ các vấn đề mở cửa thị trường cho sản phẩm của nhau, thúc đẩy triển khai các dự án ưu tiên, góp phần tạo chỗ đứng cho hàng hóa của các nước EAEU tại thị trường Việt Nam và từ đó thâm nhập sang thị trường các nước trong khu vực ASEAN. EAEU cũng đặc biệt quan tâm đến việc sớm ký kết Nghị định thư sửa đổi lần 2 Nghị định thư hợp tác về sản xuất ô tô với Nga, sớm đưa vào hiệu lực Nghị định thư tương tự với Belarus và miễn trừ biện pháp tự vệ cho sản phẩm phân bón nhập khẩu vào Việt Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định thời gian qua Việt Nam luôn thực hiện nghiêm túc các cam kết trong Hiệp định, đã thể hiện thiện chí áp dụng linh hoạt, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các nước thành viên EAEU, nhất là trong lĩnh vực sản xuất ô tô. Bộ trưởng đề xuất thời gian tới hai bên cần tập trung xử lý các vấn đề bất hợp lý tồn tại trong thương mại nông sản và đề nghị phía EAEU xem xét cấp phép thêm cho các doanh nghiệp thủy sản của Việt Nam có thể xuất khẩu sang EAEU.
Đối với những lĩnh vực hợp tác khác mà hai bên quan tâm, như xuất nhập khẩu dệt may và hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp, hai Bộ trưởng thống nhất cần tiếp tục tăng cường trao đổi, kịp thời giải quyết các vấn đề vướng mắc phát sinh trên cơ sở cân bằng lợi ích.
Cuộc họp diễn ra trong không khí cởi mở. Hai Bộ trưởng đã thẳng thắn trao đổi nhiều vấn đề và thống nhất các định hướng để cấp kỹ thuật tiếp tục phối hợp, cùng trao đổi biện pháp cụ thể nhằm tìm ra giải pháp cụ thể để tận dụng hiệu quả hơn nữa Hiệp định VNEAEUFTA, thúc đẩy hợp tác thương mại giữa Việt Nam và EAEU xứng tầm với quan hệ đối tác truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và các nước thành viên Liên minh Kinh tế Á - Âu.
Nhân kỷ niệm 5 năm ngày Hiệp định VNEAEUFTA có hiệu lực, hai Bên thống nhất sẽ phối hợp tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp theo hình thức trực tuyến kết hợp trực tiếp, bên lề Kỳ họp thứ 4 dự kiến vào tháng 10/2021, nhằm mục tiêu cập nhật thông tin mới nhất về thị trường, chính sách của các nước, giới thiệu, kết nối các doanh nghiệp.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, ngay từ khi bắt đầu có hiệu lực vào ngày 5/10/2016, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2016 đạt 3,04 tỷ USD, tăng 23% so với năm 2015. Những năm tiếp theo, thương mại song phương đều có mức tăng trưởng tích cực. Sáu tháng đầu năm 2021, tổng kim ngạch thương mại với các nước thành viên EAEU ước tính đạt 2,7 tỷ USD, tăng 14,9% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó xuất khẩu từ Việt Nam ước tính đạt 1,66 tỷ USD, tăng 31,3%.
