Từ Bản Vược, Cốc Mỳ…
Con đường từ thành phố Lào Cai tới trung tâm huyện Bát Xát dài gần 40 km, nhưng ai đã một lần đến Bát Xát, nay trở lại chắc khó nhận ra, bởi cả một vùng rừng núi heo hút xưa đang được đô thị hoá từng ngày với những công trình, những ngôi nhà nhiều kiểu dáng, các cửa hàng bách hoá, ăn uống tấp nập…
Tiếp chúng tôi tại Công ty Mỏ - Tuyển đồng Sin Quyền là Giám đốc trẻ Nguyễn Tiến Mạnh. Anh cho biết, khu mỏ tuyển do Công ty quản lý nằm trên 2 xã Bản Vược và Cốc Mỳ - huyện Bát Xát, đã đi vào sản xuất từ 14/4/2006, tạo việc làm cho trên 500 công nhân địa phương, với thu nhập bình quân trên 4 triệu đồng/người/tháng. Khu mỏ có trữ lượng 551.000 tấn đồng kim loại, khai thác lộ thiên khoảng 20 năm và 50 năm khai thác hầm lò, cung cấp tinh quặng cho Nhà máy Luyện đồng tại Tằng Loỏng. Hệ thống máy móc, thiết bị, công nghệ tiên tiến được đầu tư đồng bộ. Các chỉ tiêu về khai thác, tuyển khoáng có thể sánh với các nước sản xuất đồng tiên tiến trên thế giới. “Gắn bó với nơi này 15 năm nay, trong đó có 6 năm làm việc tại Nhà máy Tuyển (hiện sáp nhập vào Dự án Tổ hợp đồng Sin Quyền), tôi thấy Nhà máy có bước nhảy vọt về công nghệ. Trước đây, với công nghệ cũ, chỉ tuyển được quặng có hàm lượng đồng từ 1% trở lên, với tỷ lệ thu hồi đạt trên 80%. Đến nay, nhờ công nghệ mới, có thể tuyển được quặng có hàm lượng đồng từ 0,8% trở lên, với tỷ lệ thu hồi đạt 92-97%”- Anh Mạnh nói.
Cuối năm 2008, đầu năm 2009, mặc dù gặp khó khăn do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu, nhưng Công ty vẫn duy trì sản xuất ổn định, đạt sản lượng 40.000 tấn tinh quặng đồng 25%, 50.000 tấn quặng sắt 60%.
Dự kiến, năm 2009, sản lượng tăng từ 3-5% so với năm 2008, doanh thu đạt trên 400 tỉ đồng, thu nhập bình quân của CBCNV là 4,5 triệu đồng/người/tháng. Trong số gần 600 CBCNVLĐ ở đây, phần lớn là người địa phương. Họ được đào tạo cơ bản về nghề, được bố trí nhà ở tập thể với đầy đủ tiện nghi, có nhà ăn tập thể, nhà văn hoá, sân bóng chuyền… để vui chơi, giải trí. Năm 2008, Đội bóng chuyền, Đội Văn nghệ của Công ty đoạt giải cao của Tập đoàn TKV.
Theo anh Nguyễn Văn Phục, phụ trách công tác môi trường của Công ty, tại khu mỏ tuyển khoáng, ngay từ khi triển khai dự án đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường. Các thiết bị thi công, công nghệ khai thác, tuyển khoáng đều đạt các tiêu chuẩn về môi trường. Công ty áp dụng công nghệ nổ mìn vi sai, giảm thiểu tiếng ồn, bụi và khí thải. Người lao động được trang bị đầy đủ các phương tiện bảo hộ lao động (BHLĐ) và tuân thủ nghiêm các quy trình, quy phạm trong quá trình sản xuất. Năm 2007- 2008, Công ty đã chi trên 7,5 tỉ đồng cho công tác BHLĐ. Anh Lý Xuân Tuyên – Quản đốc Phân xưởng Tuyển cho biết, từ khi đi vào hoạt động đến nay, Phân xưởng đã đưa năng suất tuyển vượt 120% công suất thiết kế, với 1,2 triệu tấn tinh quặng đồng/năm. Cùng với sản xuất, công tác môi trường được đặc biệt quan tâm. Ngày thứ tư và thứ sáu hàng tuần, anh em hăng hái làm vệ sinh công nghiệp, trồng cây cảnh tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp trong khu vực. Toàn bộ bùn quặng của nhà máy tuyển đuợc thu hồi vào hồ thải và dùng nước mặt tuần hoàn tái sử dụng cho sản xuất. Tất cả các điểm phát sinh bụi đều có hệ thống lọc, đảm bảo môi trường trong lành cho người lao động.
…đến KCN Tằng Loỏng
Nhà máy Luyện đồng Lào Cai là một công trình công nghiệp đồ sộ trong không gian xanh- sạch- đẹp. Dây chuyền công nghệ của Nhà máy được thiết kế, đầu tư các thiết bị đồng bộ, công nghệ tiên tiến. Ông Lã Xuân Thong - Phó Giám đốc Công cho biết, Nhà máy Luyện đồng Lào Cai khởi công ngày 15/02/2006, hoàn thành đi vào sản xuất ngày 25/8/2008, đạt sản lượng thiết kế 10.000 tấn đồng kim loại. Về chất lượng sản phẩm, với công nghệ hoả luyện, hàm lượng đồng trong xỉ lò Thuỷ Khẩu Sơn (SKS) dao động khoảng 1,14-7% Cu (chưa đạt chỉ tiêu). Nguyên nhân chủ yếu do lần đầu tiên Việt Nam có nhà máy luyện đồng, CBCN phần lớn chưa có kinh nghiệm thực tế, công tác vận hành chưa thuần thục. Tuy nhiên, sang năm 2009, các chỉ tiêu của lò SKS cơ bản đạt chỉ tiêu thiết kế (hàm lượng đồng trong xỉ=<3%). Xỉ của lò SKS theo quy trình khép kín được đưa tới Xưởng tuyển xỉ để thu hồi lại, đảm bảo hàm lượng đồng trong bã thải đạt trên chuẩn như thiết kế. Về điện phân, theo kết quả phân tích VILAS182 của Viện Cơ khí Năng lượng và Mỏ ngày 06/4/2009, đồng sản xuất tại Nhà máy đạt 99,97% Cu (thiết kế 99,95% Cu). GS.TS. Phùng Viết Ngư - Phó Chủ tịch Hội Đúc luyện kim Việt Nam nhận xét: “Công nghệ luyện đồng Thuỷ Khẩu Sơn là công nghệ tiên tiến, các công đoạn từ lò luyện, lò phản xạ đến điện phân là công nghệ truyền thống, hiện các nước tiên tiến trên thế giới đang áp dụng”. Công ty TNHHNN MTV Cơ điện Trần Phú (khách hàng của Công ty) khẳng định, chất lượng đồng của Nhà máy đạt tiêu chuẩn quốc tế; một số chỉ tiêu còn tốt hơn so với đồng nhập ngoại. Ngoài sản phảm chính là đồng kim loại, Nhà máy còn thu hồi các sản phẩm đi kèm như vàng 1,14 kg/ngày; bạc 0,49kg/ngày và axit sunfuric 120-140 tấn/ngày. Theo chỉ đạo của TKV, TCT Khoáng sản đang khẩn trương mở rộng, nâng công suất Nhà máy Luyện đồng Lào Cai lên 20.000 tấn đồng kim loại/năm.
Để quản lý, vận hành có hiệu quả Nhà máy Luyện đồng, Công ty tiếp tục hoàn thiện và khắc phục một số khiếm khuyết trong khâu xử lý xỉ lò luyện, tăng cường các giải pháp nâng cao chất lượng hệ thống công nghệ, nâng cao hiệu suất thu hồi sản phẩm. Và đặc biệt quan tâm tới công tác bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.
Dự án Tổ hợp đồng Sin Quyền - Lào Cai đi vào hoạt động không chỉ tạo bước đột phá cho ngành công nghiệp kim loại màu Việt Nam, đáp ứng một phần nhu cầu sản xuất trong nước, giảm mỗi năm trên 40 triệu USD nhập khẩu đồng kim loại, mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của một tỉnh biên giới phía Bắc.
