Khái quát:
Tây Á (hay Tây Nam Á) là tên gọi chỉ bộ phận lục địa rộng lớn bao gồm vùng núi Caucasus, bán đảo Ả-rập và các sơn nguyên Tiểu Á, Armenia, Iran. Lãnh thổ Tây Nam Á nằm giữa hai lục địa rộng lớn là lục địa Á-Âu và lục địa Phi, trên các vĩ độ nhiệt đới, quanh năm chịu ảnh hưởng của gió mậu dịch và khối khí nhiệt độ lục địa. Khí hậu nói chung là khô, nóng gay gắt. Ở đây, vai trò của các biển xung quanh như Biển Đen, Địa Trung Hải, Biển Đỏ và vịnh Persianhầu như không đáng kể vì đây chỉ là những biển không lớn và nằm sâu trong lục địa. Tây Nam Á đại bộ phận cũng là cảnh quan khô hạn như Trung Á và Nội Á.
Các lãnh thổ thuộc Tây Á:
- Armenia; Azerbaijan; Bahrain; Síp; Gruzia; Iran; Iraq; Israel; Jordan; Kuwait; Liban; Oman; Palestin (dải ;Gaza và Bờ Tây); Qatar; Ả Rập Saudi; Syria; Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất; Yemen;
- Thêm phần của các nước: Ai Cập (bán đảo Sinai); Thổ Nhĩ Kỳ (Tiểu Á hay Anatolia);
- Các tiểu vùng của Tây Nam Á: Anatolia, Arabia, Ngoại Kavkaz, Levant, và Mesopotamia
Diện tích :
Tây Nam Á bao gồm 20 quốc gia, có diện tích khoảng 7 triệu km2.
Có vị trí chiến lược quan trọng: Tiếp giáp với vịnh Pecxich, biển Arập, biển Đỏ, biển Đen, biển Địa Trung Hải, biển Caxpi, án ngữ kênh đào Xuyê, tiếp giáp với khu vực Trung Á, Nam Á, Châu Phi, là ngã ba giữa ba châu lục Á- Phi- Âu, ở vị trí này Tây Nam Á dễ giai giao lưu buôn bán với các nước.
Dân số và văn hóa
Dân số trong vùng không đông, khoảng 286 triệu người và phần lớn là người Ả- rập theo đạo Hồi. Nhưng có nhiều dầu mỏ nên GDP/người của một số nước khá cao. Đây là khu vực có nền văn minh lâu đời, còn lưu lại nhiều kiến trúc cổ, có giá trị nhiều mặt: Thánh địa Mecca, vườn treo Babilon, các nhà thờ Hồi giáo, các thành phố cổ kính…dân số chủ yếu theo đạo Hồi.
Văn minh
Vùng Tây Á (hay Trung và Cận Đông theo góc nhìn châu Âu) là nơi xuất hiện rất sớm nhiều quốc gia có nền văn minh nổi tiếng như Lưỡng Hà, Babylon,Assyria, Pheonicia, Palestine... Văn minh Tây Á cũng là sự tổng hợp, hội tụ của nhiều nền văn minh trong vùng. Những nền văn minh ấy vừa có sắc thái riêng, vừa có sự kế thừa và phát triển, đồng thời tác động lẫn nhau.
Đặc điểm tự nhiên
Địa hình:
Chủ yếu là đồi núi, cao nguyên, có nhiều hoang mạc và sa mạc.
Khí hậu khắc nghiệt, có đường chí tuyến đi qua gần như giữa khu vực, làm cho khu vực chịu ảnh hưởng của khối khí chí tuyến khô, nóng.
Khoáng sản :
Dầu mỏ là nguồn tài nguyên quan trọng nhất, phân bố ở ven vịnh Péc-xích
Đặc điểm kinh tế, chính trị
Kinh tế :
Ngành công nghiệp khai thác và chế biến dầu mỏ giữ vai trò quan trọng.
Khai thác dầu ở Iran. Có đường ống dẫn dầu từ Cô-oét ra cảng biển nổi tiếng thế giới.
Là khu vực giàu có về dầu mỏ, chiếm khoảng 50% trữ lượng dầu mỏ thế giới (5000 tỷ thùng), có nhiều nước có trữ lượng dầu mỏ nhiều nhất thế giới như: Ảrập xêut, Côeot…
Chính trị :
Chính trị không ổn định luôn xảy ra các cuộc tranh chấp dầu mỏ, ảnh
hưởng tới đời sống, kinh tế của khu vực.
