80% hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hàn Quốc sử dụng C/O mẫu AK

Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc có sử dụng mẫu AK chủ yếu là thủy hải sản, nông sản, dầu thô, hàng dệt may… Việt Nam cũng nhập khẩu từ Hàn Quốc vải các loại, xăng dầu, sắt, thép, sữa và sản phẩm sữa, máy vi tính, linh kiện, phụ tùng ô tô… Xét về cơ cấu, các mặt hàng của Việt Nam và Hàn Quốc mang tính bổ sung hơn là cạnh tranh. Việc cấp C/O mẫu AK trong năm 2009 ổn định, đạt mức tăng trưởng trị giá C/O xuất khẩu tăng 42% so với năm 2008. Phát biểu tại Hội thảo Nâng cao hiệu quả sử dụng FTA ASEAN Hàn Quốc cho các nước ASEAN và Việt Nam do Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với Trung tâm ASEAN – Hàn Quốc (AKC) tổ chức hồi đầu tháng 10 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên đánh giá: “So với tình hình thực hiện các mẫu C/O khác, tỷ trọng xuất khẩu sang Hàn Quốc có sử dụng mẫu AK để hưởng ưu đãi thuế quan là cao”. Điều này chứng tỏ nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã biết tận dụng ưu đãi thuế quan thông qua sử dụng C/O ưu đãi khi kinh doanh với thị trường Hàn Quốc.

Theo ông Bùi Huy Sơn – Vụ trưởng Vụ Châu Á – Thái Bình Dương (Bộ Công Thương) cho biết: “Sở dĩ các doanh nghiệp sử dụng C/O ưu đãi sang Hàn Quốc nhiều hơn các FTA là bởi nhiều lý do. Trước hết là do đặc trưng của thị trường Hàn Quốc giúp cho hàng hóa Việt Nam dễ chiếm lĩnh thị phần hơn. Bên cạnh đó, sự quan tâm của các doanh nghiệp có vốn đầu tư của Hàn Quốc tại Việt Nam trong việc sử dụng C/O ưu đãi cũng làm tăng mạnh tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng C/O để tận dụng ưu đãi thuế quan”. Ông Sơn cho rằng, để tận dụng C/O ưu đãi, tăng kim ngạch xuất khẩu tại Hàn Quốc nói riêng và các khu vực thị trường mà Việt Nam đã tham gia FTA nói chung, cả cơ quan quản lý lẫn doanh nghiệp đều cần có những bước đi cụ thể. Đơn cử, ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền về Hiệp định này, cơ quan quản lý cần tiếp tục đàm phán về việc mở cửa thị trường cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Việc cấp C/O AK được thực hiện bởi 18 Phòng Quản lý xuất nhập khẩu đặt tại 18 tỉnh, thành phố do Bộ Công Thương ủy quyền. Quy trình cấp C/O AK được thực hiện dưới 2 hình thức: (1) Cấp tay, doanh nghiệp nộp hồ sơ tại các Phòng Quản lý xuất nhập khẩu; (2) Cấp điện tử, doanh nghiệp chỉ việc đăng ký sử dụng www.ecosys.gov.vn. Hồ sơ cấp C/O AK gồm 5 loại chứng từ cơ bản sau: Đơn xin cấp C/O đã được khai hoàn chỉnh và hợp lệ; Bộ C/O AK đã được khai hoàn chỉnh (1 bản chính và 2 bản sao); Tờ khai hải quan xuất khẩu đã làm thủ tục hải quan; Hóa đơn thương mại; Vận tải đơn. Thời gian cấp không qua 3 ngày làm việc kể từ khi tổ chức cấp C/O nhận được hồ sơ đầy đủ, hợp lệ. Trường hợp cần xác minh tại cơ sở sản xuất, không quá 5 ngày từ khi tổ chức cấp C/O nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ. Hiện, không có quy định nào về lệ phí ngoài khoản tiền 10.000 đồng/Mẫu AK.

Ông Park Mungu, luật sư Samjeong KPMG – Hàn Quốc đánh giá cao quy trình cấp C/O của Việt Nam, song ông Park cho rằng, Việt Nam cần tạo ra đội nhóm chuyên về tuân thủ quy tắc xuất xứ (hoặc TFT); đào tạo nhóm chuyên về tuân thủ xuất xứ của công ty và của các nhà cung cấp; rà soát các điều khoản trong hợp đồng mua bán để đưa vào đó trách nhiệm tuân thủ quy tắc xuất xứ và bồi thường; xem xét tình trạng xuất xứ bằng cách rà soát từ khâu mua hàng, sản xuất, lưu kho và bán hàng để tận dụng lợi thế FTA; rà soát định kỳ về chứng từ của công ty, của các nhà cung cấp; tạo ra chiến lược xuất xứ phù hợp cho công ty bằng cách tận dụng công cụ trong FTA như: sản phẩm trung gian, quản lý kho…