Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA) đã được Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Vũ Huy Hoàng và Bộ trưởng Bộ Thương mại Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc Yoon Sang-jick ký chính thức ngày 5/5/2015, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và đại diện các bộ, ngành cơ quan hai nước.
Hiệp định VKFTA là Hiệp định thương mại tự do đầu tiên trong số các hiệp định FTA song phương giữa Việt Nam đã cơ bản hoàn tất đàm phán năm 2014 và được chính thức ký kết năm 2015. Hiệp định này được đánh giá sẽ mang lại những tác động tích cực về nhiều mặt với Việt Nam.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng: “Hiệp định VKFTA có những đặc điểm rất đáng quan tâm. Đó là, Hiệp định có thời gian đàm phán ngắn so với các hiệp định Việt Nam đã và đang đàm phán. Thứ hai, đây là Hiệp định mang tính toàn diện, có mức độ cam kết cao, đảm bảo cân bằng lợi ích của hai nước. Thứ ba, là bên cạnh văn kiện chính, hai bên còn ký kết thỏa thuận hỗ trợ hợp tác giữa Hàn Quốc và Việt Nam để đảm bảo thực thi Hiệp định có hiệu quả nhất”.
Cũng như các nội dung cam kết trong WTO hay các FTA khác mà Việt Nam đã tham gia hoặc đang đàm phán, việc ký kết Hiệp định VKFTA sẽ giúp hoàn thiện hơn nữa môi trường kinh doanh, phân bổ và sử dụng nguồn lực xã hội một cách hiệu quả hơn, từ đó thúc đẩy quá trình tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững.
Trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: “Với việc ký kết Hiệp định này, khả năng xuất khẩu các mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam như nông sản, thủy sản, công nghiệp chế biến sẽ có tăng trưởng nhanh trong thời gian tới. Và ngược lại, những hàng hóa Việt Nam đang nhập khẩu từ Hàn Quốc như các mặt hàng phục vụ cho công nghiệp điện tử, công nghiệp chế tạo và cung cấp nguyên vật liệu cho lĩnh vực dệt may, da giày… sẽ gia tăng khối lượng xuất khẩu vào Việt Nam. Qua đó sẽ góp phần giúp thúc đẩy các lĩnh vực công nghiệp chế biến sử dụng nhiều lao động như dệt may, da giày của Việt Nam phát triển”.
Dự báo, hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ được hưởng lợi nhiều cơ hội thị trường mới nhờ các cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ của phía Hàn Quốc. Cụ thể, Hàn Quốc tự do hóa 97,2% giá trị nhập khẩu, chiếm 95,4% số dòng thuế, đặc biệt trong đó có nhiều nhóm hàng nông, thủy sản xuất khẩu chủ lực như tôm, cua, cá, hoa quả nhiệt đới, và hàng công nghiệp như dệt may, đồ gỗ, sản phẩm cơ khí… Đặc biệt, Việt Nam là đối tác FTA đầu tiên được Hàn Quốc mở cửa thị trường đối với những sản phẩm hết sức nhạy cảm trong nước như tỏi, gừng, mật ong, khoai lang… Nhờ vậy sẽ tạo cơ hội cạnh tranh đáng kể cho hàng xuất khẩu của Việt Nam so với các thị trường khác trong khu vực. Về phần mình, Việt Nam sẽ cắt giảm thuế quan với 92,7% giá trị nhập khẩu, chiếm 89,2% số dòng thuế, chủ yếu với các nhóm hàng công nghiệp như nguyên phụ liệu dệt, may, nguyên liệu nhựa, linh kiện điện tử… Phần lớn trong số này là các nguyên, phụ liệu cần nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước, giúp giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ một vài nước khác.
Kết quả nghiên cứu chung do hai Bên thực hiện cho thấy, với nội dung toàn diện, Hiệp định VKFTA dự báo sẽ đem lại những lợi ích xã hội tích cực nhờ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người lao động Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, Hiệp định cũng sẽ đặt ra nhiều thách thức đối với Việt Nam như: việc cắt giảm thuế quan sẽ tạo thêm sức ép cạnh tranh đối với các doanh nghiệp trong nước; các cơ quan nhà nước sẽ phải không ngừng kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực cán bộ mới có thể đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước trong môi trường kinh tế vận hành theo thông lệ quốc tế; các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân cần phải nhận thức đầy đủ hơn về tiến trình hội nhập nói chung và việc thực thi Hiệp định VKFTA nói riêng để có thể khai thác hiệu quả các lợi ích cũng như hạn chế những tác động bất lợi của Hiệp định.
Được biết, bên cạnh việc ký kết VKFTA, Bộ trưởng hai nước đã trao đổi về một số biện pháp tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác thương mại đầu tư giữa hai nước. Trong đó, đặc biệt, phía Hàn Quốc cam kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ; Hàn Quốc sẽ tạo điều kiện để các sản phẩm nông nghiệp, trong đó có thủy sản, rau quả của Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc với khối lượng ngày càng tăng và thuế suất ưu đãi. Thứ ba, Hàn Quốc cam kết thúc đẩy các dự án trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là năng lượng điện và năng lượng dầu khí.
Việc ký kết Hiệp định VKFTA là một bước đi cụ thể thực hiện chiến lược chủ động hội nhập, trong đó hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm, hỗ trợ quá trình chuyển dịch cơ cấu, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đồng thời, góp phần tích cực phát triển quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Hàn Quốc, theo hướng ổn định, lâu dài, góp phần duy trì và củng cố môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng:
Tôi tin tưởng rằng, trong thời gian tới, khi quá trình thực thi Hiệp định, chắc chắn quy mô và chất lượng trong hợp tác đối với lĩnh vực đầu tư, thương mại của hai nước sẽ có bước tiến nhảy vọt. Chúng ta hoàn toàn có điều kiện để tin rằng, mục tiêu kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước đạt 70 tỷ USD vào năm 2020 là khả thi. Đây là biểu hiện quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước.
Bộ trưởng Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc Yoon Sang-jik:
Hiệp định VKFTA sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của Việt Nam cũng như thúc đẩy sự hợp tác kinh tế và tạo lợi ích chung cho cả hai nước. Để người dân hai nước có mối quan hệ tốt hơn cũng như cuộc sống chất lượng hơn thông qua Hiệp định này, tôi sẽ cùng Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng tích cực dành sự quan tâm để hoàn thành các hiệp định nội bộ cần thiết nhằm giúp Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Hàn Quốc sớm đi vào thực thi.
