Tham gia Hội nghị có Tổng Lãnh sự Liên bang Nga tại Thành phố Hồ Chí Minh Alexey Popov, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Kazakhstan tại Việt Nam Beketjan Jumakhanov. Bên cạnh đó, còn có đại diện các Bộ, ngành: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; đại diện Lãnh đạo các Sở Công Thương các tỉnh/thành phố; đại diện Hiệp hội, hội ngành hàng, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu hàng hóa có liên quan.

Phát biểu khai mạc tại hội
nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho biết, Liên minh Kinh tế Á
- Âu (EAEU) bao gồm 5 nước thành viên (Liên bang Nga, Belarus, Kazakhstan,
Kyrgystan và Armenia) là khu vực có quan hệ chính trị - kinh tế truyền thống đối
với Việt Nam. Quan hệ thương mại song phương năm 2015 giữa hai bên là 3,6 tỷ
USD, tăng 6% so với năm 2014. Mặc dù Liên minh Kinh tế Á - Âu là đối
tác thương mại kinh tế - chính trị truyền thống với Việt Nam, nhưng nếu tính về
thương mại thì tập trung kim ngạch hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang khối
Liên minh chỉ chiếm khoảng 1,1% trong tổng nhập khẩu của khối này và kim ngạch
hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam từ khối Liên minh chỉ chiếm khoảng 0,5% tổng
kim ngạch xuất khẩu của khối này.
Với kỳ vọng thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu, từ tháng 3 năm 2013, các bên đã khởi động và tiến hành đàm phán Hiệp định Thương mại tự do. Sau hơn hai năm đàm phán, Hiệp định thương mại tự do giữa Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam với Liên minh Kinh tế Á - Âu (Hiệp định Việt Nam - EAEU) đã chính thức được ký kết vào ngày 29 tháng 5 năm 2015 và chính thức có hiệu lực từ ngày 5 tháng 10 năm 1016.
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhận định, đây là Hiệp định có ý nghĩa chiến lược mở ra trang mới trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu nói chung và với từng nước thành viên, là khung khổ pháp lý để các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp thuộc khối Liên minh Kinh tế Á - Âu tăng cường hợp tác, thúc đẩy tăng trưởng thương mại song phương trong thời gian tới, việc Việt Nam trở thành đối tác ký Hiệp định thương mại tự do đầu tiên với EAEU đã mở ra một cơ hội rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, tạo ra động lực mở cửa thị trường, thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp hai bên, giảm bớt các rào cản thuế quan, phi thuế quan và sẽ là một cửa ngõ thuận lợi để thúc đẩy xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với các nước trong EAEU. Với tỷ lệ gần 90% dòng thuế được cắt, giảm thuế quan nhập khẩu (trong đó 59,3% được xóa bỏ ngay khi Hiệp định có hiệu lực) là lợi thế lớn cho Việt Nam trong việc cạnh tranh với các nước khác trên thế giới khi xuất khẩu hàng hóa vào khu vực thị trường này.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng chia sẻ thêm, nhằm tăng cường hợp tác, thúc đẩy thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu trong thời gian tới, giúp cho doanh nghiệp tận dụng tối đa các lợi thế được hưởng từ Hiệp định Việt Nam - EAEU, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều hoạt động, như ban hành các Thông tư hướng dẫn về hạn ngạch thuế quan và các Quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Việt Nam - EAEU, để doanh nghiệp triển khai ngay khi Hiệp định có hiệu lực; thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến nội dung liên quan đến mở cửa thị trường, hàng hóa liên quan đến Liên minh Kinh tế Á - Âu và các nội dung khác; tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại và tham dự hội chợ quốc tế tại Liên bang Nga, Belarus, Kazakhstan. Kể từ năm 2015 đến nay, việc quảng bá xuất khẩu (XK), kết nối giao thương giữa doanh nghiệp hai bên đã có nhiều kết quả tích cực. Thứ trưởng cũng nhận định, hội nghị ngày hôm nay cũng là một trong những chuỗi các sự kiện mà Bộ Công Thương đã và đang tổ chức triển khai thực hiện, nhằm tận dụng lợi thế mà Hiệp định này mang lại, để trong thời gian tới sẽ thúc đẩy kim ngạch XNK hai chiều giữa Việt Nam và Liên minh có những kết quả tốt đẹp.

Trong
bối cảnh trên, Thứ trưởng Bộ Công Thương nhận định, việc tổ chức hội nghị nhằm phổ biến thông tin về Hiệp định Việt Nam - EAEU và những lĩnh vực khác
liên quan đến XK hàng hóa vào khu vực thị trường này, để các doanh nghiệp kịp
thời tận dụng các cơ hội, tận dụng những lợi thế, khi Hiệp định có hiệu lực, đồng
thời đánh giá lại các khó khăn, vướng mắc còn tồn tại, đề xuất và triển khai
các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, tăng cường hợp tác, đẩy mạnh XK trong thời
gian tới.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cũng cho biết, Liên minh Kinh tế Á - Âu là một thị trường rất rộng lớn, với dân số trên 180 triệu người, GDP trên 2.000 tỷ USD. Tuy nhiên, kim ngạch XNK giữa hai bên trong thời gian qua còn rất khiêm tốn, nếu so với một số nước thuộc khu vực Tây Âu mà Việt Nam có quan hệ thì kim ngạch XNK cũng lớn hơn rất nhiều so với khối Liên minh Kinh tế Á - Âu. Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bày tỏ sự kỳ vọng trong thời gian tới, với sự quyết tâm và nỗ lực cao từ cả hai phía, chúng ta sẽ đạt được mục tiêu mà Chính phủ đã đặt ra đến năm 2020 kim ngạch XNK hai chiều giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu đạt trên 10 tỷ USD (hiện nay chỉ đạt 3,6 tỷ USD).
Tại
Hội nghị, Bộ Công Thương đã tiếp thu các ý kiến đóng góp của các cơ quan hữu
quan Việt Nam và đại diện của khối Liên minh Kinh tế Á - Âu, ghi nhận các vướng mắc, khó khăn còn
tồn tại mà các Hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp
đã phát biểu, để từ đó nghiên cứu triển khai thực hiện các biện pháp, giải pháp
nhằm tăng cường hợp tác, thúc đẩy thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên
minh Kinh tế Á - Âu, tận dụng tối đa các lợi thế được hưởng từ Hiệp định Việt Nam - EAEU.