Một trong những điểm nổi bật của Nghị định mới chính là những hành vi bị cấm trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Cụ thể như sau:
Đối với doanh nghiệp bán hàng đa cấp, cấm thực hiện những hành vi: (1) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; (2) Yêu cầu phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; (3) Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hoạt động bán hàng đa cấp mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó; (4) Từ chối chi trả không có lý do chính đáng các khoản hoa hồng, tiền thưởng hay lợi ích kinh tế khác mà người tham gia bán hàng đa cấp có quyền hưởng; (5) Cung cấp thông tin gian dối về kế hoạch trả thưởng, về lợi ích của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp; (6) Cung cấp thông tin gian dối, gây nhầm lẫn về tính năng, công dụng của hàng hóa hoặc hoạt động của doanh nghiệp thông qua báo cáo viên, đào tạo viên tại hội nghị, hội thảo, đào tạo hoặc thông qua tài liệu của doanh nghiệp; (7) Duy trì nhiều hơn một hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp, vị trí kinh doanh đa cấp, mã số kinh doanh đa cấp hoặc các hình thức khác tương đương đối với cùng một người tham gia bán hàng đa cấp; (8) Thực hiện khuyến mại sử dụng mạng lưới gồm nhiều cấp, nhiều nhánh mà trong đó người tham gia chương trình khuyến mại có nhiều hơn một vị trí, mã số hoặc các hình thức tương đương khác; (9) Tổ chức các hoạt động trung gian thương mại theo quy định của pháp luật thương mại nhằm phục vụ cho việc duy trì, mở rộng và phát triển mạng lưới bán hàng đa cấp; (10) Tiếp nhận hoặc chấp nhận đơn hoặc bất kỳ hình thức văn bản nào khác của người tham gia bán hàng đa cấp, trong đó, người tham gia bán hàng đa cấp tuyên bố từ bỏ một phần hoặc toàn bộ các quyền của mình theo quy định hoặc cho phép doanh nghiệp không phải thực hiện nghĩa vụ đối với người tham gia bán hàng đa cấp; (11) Kinh doanh theo phương thức đa cấp đối với đối tượng không được phép theo quy định của pháp luật...
Đối với người tham gia bán hàng đa cấp bị cấm các hành vi: (1) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; (2) Cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính năng, công dụng của hàng hóa, hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp; (3) Tổ chức hội thảo, hội nghị, đào tạo về kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được doanh nghiệp bán hàng đa cấp ủy quyền bằng văn bản; (4) Lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp khác tham gia vào mạng lưới của doanh nghiệp mà mình đang tham gia; (5) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, địa vị xã hội, nghề nghiệp để khuyến khích, yêu cầu, lôi kéo, dụ dỗ người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp hoặc mua hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp; (6) Thực hiện hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương nơi doanh nghiệp chưa được cấp xác nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương...
Doanh nghiệp và người kinh doanh đa cấp vi phạm những quy định nêu trên sẽ phải chịu các chế tài xử lý theo quy định của Pháp luật như sau:
Chế tài xử lý hành chính
Đối với cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt từ 3 triệu đồng đến 30 triệu đồng; đối với doanh nghiệp bán hàng đa cấp, mức phạt từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng. Doanh nghiệp kinh đa cấp thực hiện một số hành vi vi phạm trên phạm vi từ hai tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trở lên thì mức phạt có thể tăng gấp đôi. Ngoài ra, người tham gia bán hàng đa cấp, doanh nghiệp bán hàng đa cấp còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do vi phạm hành chính; buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn đối với hành vi vi phạm.
Chế tài xử lý hình sự
Hành vi lợi dụng kinh doanh theo phương thức đa cấp để chiếm đoạt tài sản của người khác còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về một trong các tội theo quy định của Bộ luật Hình sự: Điều 174 (tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản") có khung hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng cho đến 20 năm, tù chung thân; Điều 217 (tội "Vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp") có khung hình phạt từ phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỉ đồng; hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng cho đến 05 năm; Điều 290 (tội "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản") có khung hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng cho đến 20 năm.
Mỗi người dân cần nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác, sinh hoạt. Pháp luật không cấm khi tham gia các giao dịch, quan hệ kinh tế để tăng nguồn thu nhập, nhưng trước hết cần tìm hiểu, nắm rõ các kiến thức cơ bản về giao dịch, hợp đồng dân sự, một số loại giao dịch tài chính; cập nhật thông tin thời sự, pháp luật để nắm bắt được các phương thức, thủ đoạn phạm tội trong giao dịch tài chính nói chung và trong hoạt động bán hàng đa cấp nói riêng.
