10 công ty đã nộp hồ sơ tham gia vòng dự thầu đầu tiên vào cuối tháng Giêng vừa qua, trong đó có BHP Billiton, Comalco, Rio Doce Australia(CVRD), Mitsubishi, Hydro Aluminium, Hindalco, InterTech Systems, Alcoa, Rusal và Alcan, nhưng Chalco là nhà thầu cuối cùng còn lại của vòng đầu này. Lý do khiến các công ty bỏ cuộc là chất lượng của bô xít khiến cho chi phí xây dựng và vận hành có thể tăng lên 30-50 %.
Aurukun là một trong những mỏ bô xít lớn, có trữ lượng 650 triệu tấn (kết quả thăm dò năm ngoái cho thấy trữ lượng thẩm định khoảng 100 triệu tấn). Có tin nói trữ lượng bô xít ở đây đủ để sản xuất ra lượng nhôm cho chế tạo 2,5 chiếc Boeing Co 747-400. Năm 1975, Pechiney đã mua lại giấy phép khai thác mỏ này từ Alcoa, nhưng 15 năm (tới tháng 10/2003) Pechiney (đã sát nhập vào Alcan từ 11/2203) không thực hiện cam kết xây dựng một nhà máy alumina. Vì vậy, tháng 5/2004, chính quyền ông Beattie đã rút lại giấy phép khai thác mỏ Aurukun của Công ty Pechiney, mặc dù tháng 4/2004, Alcan đã đề nghị bỏ ra 15 triệu đô la để làm báo cáo khả thi dự án khai thác và nhà máy alumina trong vòng 2 năm.
Queensland sẽ có hàng ngàn chỗ làm việc nếu dự án đầu tư 3 tỷ đô la này được thực hiện.
Ông Peter Beattie nói: Chúng ta hoàn toàn tin tưởng gặt hái được lợi ích kinh tế-xã hội một khi chúng ta đưa được nguồn tài nguyên bô xít này ra thị trường thế giới. Chúng ta muốn nhiều thứ hơn không chỉ riêng có khai thác mỏ. Chúng ta muốn công ăn, việc làm có giá trị gia tăng và đề án của Công ty chính là điều chúng ta mong muốn.
Hiện tại, Chalco đang xem xét đặt nhà máy alumina ở Bowen, Townsville và Gladstone. Đề án của Chalco đưa ra sẽ sử dụng 3.800 lao động trong thời gian 3 năm, trong đó 700 người tham gia xây dựng khai trường mỏ, nhà máy tuyển rửa tại Aurukun, và 3.100 người tham gia xây dựng nhà máy alumina ở bờ biển phía đông. Đề án sẽ có 600 công nhân làm việc trực tiếp, trong đó 105 người tại mỏ và nhà máy tuyển, và 470 người tại nhà máy alumina. Mỗi năm sẽ khai thác 7,5 triệu tấn bô xít cung cấp cho nhà máy alumina, sản xuất ra 2,1 triệu tấn alumina mỗi năm.
Chalco đang hoàn tất báo cáo tiền khả thi và sẽ trình cho chính quyền bang xem xét kiến nghị cuối cùng này, nếu mọi vấn đề thuận lợi, gồm cả quyền lợi của bang và của địa phương, thì sẽ ký một thoả thuận về phát triển và chỉ định Chalco là nhà phát triển dự án. Chính quyền bang sẽ chi ra 300 triệu đô la để hỗ trợ xây dựng cảng và các cơ sở hạ tầng sử dụng chung.
Ông Peter Beattie rất ấn tượng về mức độ cam kết của Chalco ghi trong đề án và một loạt những biện pháp mà Chalco đưa ra để thực hiện dự án Aurukun trong 5 năm, cũng như phát triển quan hệ đối tác bền vững với cộng đồng Aurukun và các đối tác địa phương liên quan. Ông Peter Beattie cũng rất hài lòng thấy Chính phủ Trung Quốc hoàn toàn ủng hộ dự án đầu tư chiến lược quan trọng này, dự án bô xít Aurukun được Chalco coi là bước đi đầu tiên trong quan hệ đối tác lâu dài giữa Trung Quốc và bang Queensland của Australia.
Mặc dù không được chỉ định để phát triển dự án này, song một vài công ty tham gia đấu thầu đợt 1 vẫn bày tỏ muốn được liên doanh với các đối tác khác và ngay cả công ty thắng thầu, hoặc đàm phán lại với chính quyền bang nếu công ty thắng thầu không tiến hành dự án. Rusal vẫn cam kết xây dựng một nhà máy điện than và nhà máy điện phân nhôm nếu giành được quyền khai thác mỏ Aurukun, tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Chalco để phát triển dự án này.
Chalco sẽ phải giành thêm 4 triệu đô la nữa để hoàn thiện nghiên cứu tiền khả thi này và xác định vị trí nhà máy alumina để trình chính quyền bang Queensland.
Ông Xiao Yaqing-Chủ tịch Chalco-nói: Chất lượng bô xít Aurukun không phải loại tốt, nhưng Chalco rất chuyên nghiệp xử lý bô xít có chất lượng thấp.
Các công ty Trung Quốc như Chalco, CNOOC đang ra sức tìm kiếm nguồn nguyên liệu để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế Trung Quốc. Các công ty Trung Quốc có thể đầu tư tới 10 tỷ đô la vào Australia, là một trong 5 quốc gia sản xuất alumina, than, bô xít và quặng sắt nhiều nhất thế giới. Nhu cầu của Trung Quốc đã đẩy giá alumina tăng 53 % trong 12 tháng qua. Australia có trữ lượng bô xít đã thẩm định tới 22 % của thế giới trong khi Trung Quốc chỉ có 2 %.
Các công ty Trung Quốc khác như Sinosteel Corp, Tập đoàn Gang Thép Bắc Kinh đã ký với Midwest Corp một thoả thuận nghiên cứu khai thác mỏ sắt trị giá 1,5 tỷ đô la ở Tây Australia. Tập đoàn Gang Thép Bắc Kinh đã bỏ ra 120 triệu đô la để có được 50 % cổ phần trong dự án khai thác quặng sắt trị giá 715 triệu đô la của công ty Mt. Gibson Iron Ltd.
