Chia sẻ tại Toạ đàm “Chuyển đổi số hướng tới sản xuất thông minh: Cơ hội cho doanh nghiệp Việt” do Tạp chí Công Thương tổ chức, ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển Công nghiệp, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương cho biết, thời gian vừa qua, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương đã thường xuyên tổ chức các hoạt động để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ áp dụng các mô hình về chuyển đổi số và phát triển nhà máy thông minh, mục đích để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghiệp nâng cao năng lực và tối ưu hoá quá trình sản xuất, đáp ứng chuỗi cung ứng, chuỗi cạnh tranh trên toàn cầu, thông qua Trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp của Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương.
Cục Công nghiệp đã thường xuyên tổ chức các chương trình đào tạo, là những tư vấn viên về chuyển đổi số và tổ chức các hoạt động áp dụng các hệ thống quản lý sản xuất thông minh vào quá trình sản xuất cho các nhà máy, các doanh nghiệp công nghiệp và công nghiệp hỗ trợ.
Cụ thể, trong những năm qua, chúng tôi cũng đã phối hợp với các doanh nghiệp FDI hàng đầu như Samsung, Toyota,… hỗ trợ các doanh nghiệp áp dụng chuyển đổi số vào quá trình sản xuất và cũng phối hợp cùng với các Tập đoàn nêu trên để đào tạo ra các đội ngũ chuyên gia về tư vấn chuyển đổi số. Hàng năm, Cục Công nghiệp cũng xây dựng các cơ sở dữ liệu về các doanh nghiệp công nghiệp và công nghiệp hỗ trợ, mục đích của việc mà xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu là giúp cho các doanh nghiệp tiếp cận, học hỏi, tìm kiếm lẫn nhau hơn và cũng có thể là giúp cho các doanh nghiệp là học hỏi lẫn nhau trong việc áp dụng chuyển đổi số và mô hình nhà máy thông minh trong quá trình sản xuất.
Đặc biệt, trong năm 2023, Cục Công nghiệp đã phối hợp với Tổ chức Tài chính quốc tế IFC để công bố công cụ đánh giá về chuyển đổi số, trong bộ công cụ đó cũng có rất nhiều nội dung, từ đánh giá về con người, văn hóa kinh doanh, tính bảo mật và hướng tới cả tính bền vững.
Mục đích của tất cả các chương trình này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp có thể nâng cao được năng lực sản xuất và kết quả là trong thời gian từ năm 2022 đến năm 2023 chúng tôi đã đào tạo được 124 chuyên gia về chuyển đổi số và đến nay phối hợp với Tập đoàn Samsung chúng tôi đã hỗ trợ 36 doanh nghiệp ở phía Bắc áp dụng mô hình nhà máy sản xuất thông minh.
Theo ông Trần Kiên Dũng, Chuyên gia ILO, Giám đốc Công ty TNHH ProfM Việt Nam, trước khi nói về chuyển về số, đối với các lĩnh vực về sản xuất cũng như nhà máy thông minh thì chúng ta có thể nhìn thấy khái niệm về chuyển đổi số đã xuất hiện khá nhiều và khá lâu trên thị trường và trong nhiều lĩnh vực khác. Ví dụ như trong lĩnh vực giải trí, chúng ta thấy Netflix, Spotify,… đã gần như thay thế toàn bộ các doanh nghiệp truyền thống trong lĩnh vực này trước đây.
Bên cạnh đó như trên các sàn thương mại điện tử, nếu như trước đây chúng ta vẫn mua sắm theo cách truyền thống thì bây giờ các sàn thương mại điện tử như Shopee hay Amazon đã gần như thay thế toàn bộ phương thức mua bán truyền thống và nó trở thành xu hướng gần như tất yếu.
Trong lĩnh vực sản xuất cũng vậy, với những doanh nghiệp đã áp dụng thành công những hoạt động này trên thế giới, chúng ta thấy rằng nó đã mang lại lợi ích rất nhiều, ví dụ như: sản phẩm tốt hơn, sản xuất được nhanh hơn, năng suất cao hơn, chất lượng cao hơn, giá thành thì hạ và nó tạo thành sức cạnh tranh mới và làm cho các doanh nghiệp nếu như không bắt kịp được nhịp này thì rõ ràng là sẽ bị bỏ xa khỏi cuộc chơi.
Còn đối với doanh nghiệp Việt Nam, rõ ràng là khi những doanh nghiệp tiên tiến họ đã làm được việc đó mà chúng ta chậm chân hơn và không bắt kịp được nhịp của sự phát triển này thì chúng ta có thể thấy, sẽ giống như khi ra chiến trường, một chiến binh với vũ khí thô sơ như là dao găm với kiếm mà thi đấu với cả một binh đoàn tinh nhuệ thì phần thắng thua có thể nhìn thấy rất rõ.
“Cho nên các doanh nghiệp Việt Nam, có lẽ là phải có những suy nghĩ lại và mặc dù cẩn trọng nhưng cũng nên hướng tới việc là bắt tay ngay vào con đường chuyển đổi số này.” - Ông Trần Kiên Dũng nhấn mạnh.
Ông Trần Kiên Dũng cũng chia sẻ thêm, gần đây tôi có đọc một bài viết về chuyển đổi số, trong góc nhìn đó thì quan trọng nhất và việc đầu tiên cần phải làm đối với một doanh nghiệp quan tâm đến chuyển đổi số là chiến lược chuyển đổi số, tức là doanh nghiệp chúng ta phải hình dung được Big Picture - bức tranh tổng thể, bức tranh trong tương lai của doanh nghiệp này sẽ như thế nào trong lĩnh vực của họ, ai là doanh nghiệp đã thành công và để thành công được thì phương thức của doanh nghiệp đó như thế nào? Đâu là những yếu tố thành công và đâu là những yếu tố thất bại của các doanh nghiệp đó.
Sau khi nhìn được bức tranh tổng thể và con đường dài hạn dố rồi thì việc xây dựng chiến lược phù hợp với các giai đoạn phù hợp, với các mục tiêu cho từng giai đoạn phù hợp, với các giải pháp cho từng giai đoạn phù hợp. Sau đó mới bước chân vào những bước đi đầu tiên.
Ở các doanh nghiệp Việt Nam, trong giai đoạn vừa qua, chúng ta có thể thấy rất nhiều case study, những bài học cả thành công lẫn thất bại. Và ở góc nhìn của tôi thì không có phương thức cho thành công, nhưng có công thức cho thất bại.
80% các doanh nghiệp thất bại trong chuyển đổi số có lẽ là việc quyết định của họ hơi vội vàng khi chưa có một chiến lược hay lộ trình phù hợp. Bên cạnh yếu tố về chiến lược, lộ trình thì các vấn đề như anh Cường vừa chia sẻ cũng rất rõ ràng.
“Chúng ta thấy được để chuyển đổi số thành công thì các giải pháp về công nghệ phù hợp và không có một đơn vị nào chuyển đổi số mà không cần tài chính cả, và trong mọi trường hợp thì con người vẫn luôn là tài sản quý nhất của doanh nghiệp và chúng ta cần phải có những con người đủ năng lực, được đào tạo, tâm huyết với doanh nghiệp và hiểu về chuyển đổi số, và đó sẽ là những yếu tố thành công.” - Ông Trần Kiên Dũng chia sẻ.
