Theo ông Trần Kiên Dũng, Chuyên gia ILO, Giám đốc Công ty TNHH ProfM Việt Nam, chuyển đổi số hướng tới sản xuất thông minh là một xu hướng tất yếu. Những doanh nghiệp nào càng bắt tay nhanh vào con đường này thì cơ hội thành công sẽ cao hơn. Ngày xưa chúng ta vẫn có cá lớn nuốt cá bén nhưng trong giai đoạn phát triển mà chúng ta vẫn gọi là VUCA - phát triển nhanh chóng như vũ bão và mơ hồ như thời điểm hiện nay thì đôi khi cá nhanh lại có khả năng chiến thắng cá chậm, đôi khi chỉ bước trước một bước thôi nhưng lợi thế cạnh tranh tạo ra sẽ rất lớn.
Vì vậy, nếu như cho phép tôi có một lời khuyên đối với doanh nghiệp thì đó là hãy ngay lập tức nghĩ đến con đường chuyển đổi số trước mặt và đâu sẽ điểm bắt đầu của doanh nghiệp của mình.
Về cơ chế chính sách, trong những năm vừa qua, tôi cũng may mắn được đồng hành và cũng nhìn thấy là chương trình hỗ trợ phát triển công nghiệp từ phía Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương và các chương trình theo Quyết định 68 cũng như IDC đã triển khai rất nhiều hoạt động như vậy thì cũng mang lại khá nhiều lợi ích cho một cộng đồng các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần cân nhắc tới việc là chúng ta cung cấp con cá hay cung cấp cần câu, một giải pháp tốt, một định hướng tốt và những chương trình đào tạo như đào tạo chuyên gia tư vấn do Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương và Samsung triển khai là những chương trình rất tốt.
Bên cạnh đó, những cơ chế, chính sách và tạo ra khung hay những cơ chế để khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào hoạt động này cũng là một điều mà có thể chúng ta hướng tới.
Cùng với đó, như tôi vừa mới nghe chia sẻ và cũng như nhiều các doanh nghiệp mà tôi đã được đi qua thì những hoạt động hỗ trợ này đôi khi nằm rải rác ở các doanh nghiệp và chúng ta vẫn chưa có một cái “platform” để tất cả mọi người có thể bước chân vào nền tảng đó, nhìn thấy những điểm thành công của nhau, nhìn thấy bài học thành công và thất bại của nhau để từ đó rút ra kinh nghiệm và những bài học riêng cho mình.
Nếu như có một đơn vị đứng ra tổ chức là một nhóm, một hiệp hội nào đó để cho các doanh nghiệp có thể cùng bắt tay nhau, cùng phát triển thì sẽ tạo nên sức lan tỏa rất lớn và mang lại giá trị cho tất cả các bên.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Trần Đức Tùng, Phó Tổng Giám đốc, Công ty cổ phần sản xuất gia công và xuất nhập khẩu Hanel cho biết, tại Hanel PT thì chúng tôi chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 chúng tôi tập trung vào tiêu chuẩn hoá OT, là việc chúng tôi đã làm khá ổn, và giai đoạn 2 là phần IT. Tuy nhiên, chúng tôi hướng tới mục tiêu giai đoạn 2 này sẽ có nhiều hơn 2 phần đó.
Phần thứ nhất, chúng tôi đã có thể nâng cao được tỉ lệ vận hành tự động hoá, lên khoảng 60%, và mục tiêu sắp tới của chúng tôi là phải ứng dụng và đưa được các dây chuyền tự động hoá vào nâng lên 80%. Bởi vì tỉ lệ tự động hoá càng cao trong quá trình sản xuất thì sẽ tiêu chuẩn được quy trình sản xuất, tiêu chuẩn được dữ liệu đầu ra, và thuận lợi hơn rất nhiều cho quá trình IT đằng sau. Thế nên mục tiêu đầu tiên của chúng tôi là phải làm sao tiêu chuẩn được hạ tầng, hệ thống sản xuất cũng như nâng cao được tỉ lệ tự động hoá, gắn các thiết bị IoT vào để thu thập dữ liệu nhanh chóng.
Mục tiêu thứ hai là việc triển khai mạnh và sâu hơn các vấn đề về hệ thống IT và các phần liên quan đến hệ thống DRP và các phần mềm mess, làm sao tổng hợp các dữ liệu IoT lại để có thể đưa ra các dữ liệu và chúng ta tổng hợp, sử dụng nó một cách hiệu quả để đưa ra các quyết định quản trị một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Mục tiêu thứ 3, có thể thấy hiện nay xu hướng của thế giới về việc đưa AI vào việc quản trị và cũng như tối giản, hiệu quả hoá việc vận hành của doanh nghiệp đang là một trong những xu hướng rất nhanh chóng, và chúng tôi mới bổ sung thêm nhiệm vụ đưa AI vào để làm sao có thể giảm được 40-50% các nhu cầu và các công việc quản lý thường ngày của nhân viên.
Mục tiêu thứ 4 là việc phát triển bền vững, đây là một trong những xu hướng bây giờ rất quan trọng, có thể chúng ta đang nhìn câu chuyện giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững đâu đó chưa có mối liên kết nhưng thực sự việc chuyển đổi số là một trong những yếu tố quyết định cho việc làm sao chúng ta có thể phát triển bền vững được. Nếu muốn phát triển bền vững được thì phải tối ưu quá trình sản xuất, tối ưu quá trình sản xuất là sử dụng chuyển đổi số, sử dụng các công cụ quản lý thông minh. Vì vậy, mục tiêu thứ 4 của chúng tôi trong giai đoạn tới là phải phát triển bền vững và trong đó chuyển đổi số là một phần mục tiêu.
Và để thực hiện được những tham vọng đó thì chúng tôi cần những nguồn lực hỗ trợ từ Chính phủ và các bên liên quan rất nhiều. Thực ra hiện tại như anh Cường chia sẻ, Cục Công nghiệp cũng như Chính phủ cũng đang có các chương trình hỗ trợ về mặt tài chính, đào tạo, tuy nhiên chúng tôi cũng đề nghị cần cụ thể hoá hơn, làm sao đơn giản hoá hơn, tập trung vào 2 mục và mong muốn Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cũng như Chính phủ sẽ xem xét hỗ trợ các doanh nghiệp.
Thứ nhất là liên quan đến hỗ trợ về tài chính, chúng tôi mong muốn có thể tiếp cận với các gói tài chính, vay vốn với các lãi suất ưu đãi tốt, cũng như là làm sao để doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận và đơn giản hoá các quy trình, thủ tục xin hỗ trợ. Hay là cũng có những nguồn ngân sách từ hỗ trợ phát triển R&D, bởi thực chất chuyển đổi đố cũng là một hoạt động R&D trong quá trình sản xuất của các doanh nghiệp, nên là cũng mong muốn có những nguồn ngân sách hỗ trợ thêm cho doanh nghiệp.
Thứ hai là liên quan đến đào tạo, như chúng ta đã chia sẻ thì để chuyển đổi số được thì chúng ta cần phải nâng cao chất lượng nhân sự và làm sao để vận hành được hệ thống đó một cách hiệu quả thì cũng rất mong bên Cục Công nghiệp cũng như Chính phủ thì sẽ có thêm các chương trình đào tạo để hỗ trợ doanh nghiệp cho các phần về đào tạo để giúp cho đội ngũ nhân sự có thể vận hành hiệu quả hơn.
Để hỗ trợ cho doanh nghiệp chuyển đổi số hướng tới sản xuất thông minh, ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển Công nghiệp, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về chuyển đổi số như nghiên cứu, rà soát, đề xuất và sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật về chuyển đổi số.
Thứ hai là trong thời gian tới có thể sẽ ban hành chương trình hỗ trợ sản xuất công nghiệp hướng tới áp dụng 4.0 và tiến tới thông qua chuyển đổi số để phát triển nhà máy thông minh cho tới giai đoạn 2030.
Thứ ba là chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục là hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên về chuyển đổi số nhằm mục đích nâng cao nhận thức về việc chuyển đổi số cho doanh nghiệp.
Về phía các Ban ngành liên quan và địa phương cũng sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp làm sao giảm thiểu các thủ tục về hành chính, về pháp lý để các doanh nghiệp có thể tiếp cận với chuyển đổi số và nhà máy thông minh là nhanh hơn.
Đối với các tổ chức tài chính như ngân hàng thì cũng rất mong các tổ chức tài chính, ngân hàng này có những chính sách ưu đãi về thuế hay chõ vay tín dụng, vay vốn trong thời gian dài hạn hơn và lãi suất thấp hơn.
Đối với các Hiệp hội, ngành nghề cũng rất mong hiệp hội, ngành nghề sẽ là cầu nối giữa các doanh nghiệp với nhau để thông qua đó, các doanh nghiệp có thể học hỏi lẫn nhau để nâng cao nhận thức về chuyển đổi số hay là áp dụng các mô hình quản lý nhà máy thông minh trong quá trình sản xuất và quản lý của doanh nghiệp.
