Giải Nobel năm 2002

* Giải nobel Y học: Được trao cho hai nhà khoa học Anh là Sydney Brenner-75 tuổi, John E.Sulston-60 tuổi và nhà khoa học Mỹ H.Robert Horvitz-55 tuổi. Công trình nghiên cứu của họ mang tên: "Sự điều ch

* Giải nobel hoá học:  Được trao cho 3 nhà khoa học: John B.Fenn - 85 tuổi tại Đại học Virginia Commonwealth (Mỹ), Kurt Wusthrich-64 tuổi, tiến sỹ Trường Bách khoa Zurich (Thụy Sỹ) và Koichi Tanaka-43 tuổi, kỹ sư làm việc tại Công ty Shimadzu ở Tokyo (Nhật). Hội đồng giám khảo Nobel nhấn mạnh những phương pháp  rất hiệu quả cho phép nhận diện và phân tích cấu trúc để nghiên cứu được những chuỗi phân tử sinh học như protein, cho ra hình ảnh ba chiều  của chúng về cách thức chúng hoạt động trong tế bào. Khả năng phân tích chi tiết protein đã cho phép nâng cao hiểu biết về những quá trình sống. Nghiên cứu phân tử sinh học đã làm cuộc cách mạng trong quá trình  bào chế những dược phẩm mới, đồng thời có tác động đến những  lĩnh vực khác như kiểm tra thực phẩm và chuẩn đoán sớm ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, mở đường cho việc tìm kiếm cách thức điều trị bệnh ung thư trong tương lai. Với hai phương pháp quan trọng là phép  đo phổ hàng loạt và cộng hưởng từ tính hạt nhân, bộ ba đã đặt nền móng cho ngành khoa học mới nghiên cứu có tên là "Proteomic", tìm hiểu cách thức của protêin tương tác với các chất khác trong tế bào. Với việc các nhà khoa học khác vẽ được bản đồ gen người, những thành tựu nghiên cứu của bộ ba này có tác dụng rất lớn trong việc nghiên cứu mối quan hệ giữa các mật mã của gen với các protêin khác, đồng thời giúp hiểu được nguồn gốc của những căn bệnh như bệnh suy giảm trí nhớ  Alzheimer, hoặc bệnh bò điên.

* Giải nobel Vật lý: Được trao cho hai nhà nghiên cứu Raymond Davis Jr.-87 tuổi thuộc Khoa vật lý - thiên văn, Đại học Pennsylvania (Mỹ), Masatoshi Koshiba - 76 tuổi, thuộc Trung tâm Quốc tế Vật lý phân tử cơ bản Đại học Tokyo (Nhật Bản) và Riccardo Giacconi - 71 tuổi thuộc Trường Đại học tổng hợp. ở Washington (Mỹ). Công trình của các ông được Hội đồng giám khảo Nobel đánh giá là "làm thay đổi cách thức chúng ta nhìn vũ trụ". Nghiên cứu của các ông về những thành phần nhỏ nhất của vũ trụ giúp con người có thể hiểu được những vật thể lớn hơn như mặt trời, các thiên thể, các thiên hà và sao băng. 50 năm trước, người ta tin rằng, vũ trụ tồn tại trong trạng thái cân bằng và chuyển động chậm. Nhờ những phát hiện của  ba nhà vật lý - thiên văn này, mà người ta mới lẽ ra rằng, vũ trụ thực tế là hiện tượng của các vụ nổ phát ra nguồn năng lượng khổng lồ, nhưng chỉ kéo dài chưa đầy 1 giây. Thiên văn học X-quang, lĩnh vực do Giacconi mở đường, đã cho phép nghiên cứu hiện tượng này chặt chẽ hơn. Gs.Davis được ca ngợi vì đã tiến hành  một thí nghiệm kéo dài đến 30 năm. Nhờ đó, ông khám phá ra năng lượng của mặt trời không bắt nguồn từ sự phân rã hạt nhân nguyên tử, mà từ sự kết hợp của chúng. Gs.Koshiba đã nghiên cứu vấn đề này kỹ hơn bằng cách xây dựng bộ tách "Neutrino" có thể thu giữ được hàng chục phân tử quý báu bắn ra khỏi những ngôi sao bố  cháy ở rất xa là sao băng.

* Giải Nobel Kinh tế: Được  trao cho 2 nhà khoa học người Mỹ là Gs. Tâm lý Daniel Kahneman - 68 tuổi, thuộc Đại học Princeton và Gs. Vernon L.Smith - 75 tuổi thuộc Đại học George Mason (Bang Virginia). Hội đồng giám khảo Nobel cho rằng, Gs.Kahneman đã đặt nền tảng cho một lĩnh vực nghiên cứu mới. Ông đã chứng minh rằng trong những hoàn cảnh nào đó thì con người có thể đưa ra những quyết định dựa trên kinh nghiệm chứ không phải dựa vào lý thuyết kinh tế chuẩn mực. Còn Gs.Vernon Smith thì đã đặt nền tảng cho một lĩnh vực nghiên cứu mới có tên "kinh nghiệm thực nghiệm". Công trình của Smith liên quan đến việc tổ chức tư hữu hoá và các thị trường năng động, nơi phương pháp đấu thầu thường được sử dụng. Gs.Smith đã chứng minh được những thí nghiệm trong phòng thí nghiệm là công cụ trong việc phân tích  kinh tế thực nghiệm, đặc biệt trong nghiên cứu về các cơ chế kinh tế thị trường. Hội đồng giám khảo Nobel  cho rằng, lâu nay kinh tế vẫn được coi là ngành  khoa học không có thí nghiệm, trong đó các nhà nghiên cứu chỉ có mỗi một cách là dựa vào số liệu hoặc quan sát thực tế. Tuy nhiên, trong những thí nghiệm được kiểm soát trong phòng thí nghiệm đã được coi như một yếu tố quan trọng trong việc nghiên cứu kinh tế và trong một vài trường hợp, những kết quả thực nghiệm cho thấy, cần phải thay đổi những nguyên lý cơ bản trong lý luận kinh tế. Quá trình này được phát triển trong 2 lĩnh vực những nhà tâm lý  học theo trường phái kinh nghiệm nghiên cứu ý kiến và quyết định của con người; sau đó các nhà kinh tế theo trường phái thực nghiệm sẽ kiểm tra các mô hình đưa ra trong phòng thí nghiệm.

* Giải Nobel Văn học: Được trao cho nhà văn Hungary Imre Kertesz - 73 tuổi từng sống qua trại tập trung của Phát xít Đức, trong sự khủng bố dã man đối với người Do Thái hồi đó. Thông báo của Hội đồng giám khảo Nobel: "Trong những tác phẩm của mình, Imre Kertesz mô tả tỉ mỉ khả năng tiếp tục sống và suy nghĩ như một con người trong thời đại mà sự khuất phục con người của các lực lượng xã hội trở nên ngày một hoàn hảo". Ông đã làm việc không biết mệt mỏi, sáng tác của ông thường quay trở lại với sự kiện quyết định trong chính cuộc đời mình - đó là giai đoạn ông sống trong trại tập trung của Phát xít Đức khi còn là một cậu bé. Tiểu thuyết đầu tay của ông xuất bản năm 1975 có tựa đề "Vô phận", nhân vật chính của tác phẩm là một cậu bé có ten là Koves bị bắt và đưa tới một trại tập trung, cuối cùng cậu bé vượt qua được số phận và được cứu sống. Ông còn cho xuất  bản tập "Kaddissh cho đứa bé không được chào đời" bằng tiếng Anh. Kaddissh là một loại kinh cầu nguyện của người Do Thái dành cho những người chết. Nhưng trong bản Kaddish đặc biệt này, Kertesz lại cầu nguyện cho một đứa trẻ mà nhân vật chính không chịu cho ra đời trong một thế giới để cho những trại tập trung như Auschwitz tồn tại.

* Giải Nobel Hoà Bình: Được trao cho cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carterr - sinh năm 1924 tại Bang Georgia. Thành quả đối ngoại lớn nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông (1977-1981) là vai trò trung gian trong Hiệp ước trại David giữa Iraen và Ai Cập năm 1978 - Ông cũng là người quyết định thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc và thương lượng thành công Hiệp ước hạn chế vũ khí hạt nhân SALT-2 với Liên Xô cũ. Tháng 5-2002 vừa qua, ông Jimmy Carter đã có chuyến viếng thăm mang tính đột phá đến Cuba, trong nỗ lực cá nhân nhằm hàn gắn  quan hệ giữa hai nước. Cựu Tổng thống Carter được thế giới công nhận là người luôn giữ đúng nguyên tắc: "mọi mâu thuẫn đều có thể giải quyết được bằng con đường hoà giải và hợp tác quốc tế, dựa trên những luật lệ quốc tế và sự tôn trọng con người"./.

  • Tags: