[E-magazine] Quy định cho nông sản vào EU, nhìn từ yêu cầu với vải thiều tươi

Liên minh Châu Âu (EU) là thị trường lớn, nhiều tiềm năng cho các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có quả vải thiều tươi. Việc nắm bắt, cập nhật các yêu cầu, quy định về đặc điểm kỹ thuật sản phẩm sẽ giúp các nhà cung cấp có kế hoạch, định hướng đáp ứng ngay từ quy trình sản xuất.

Thuốc trừ sâu

Dư lượng thuốc trừ sâu là một trong những vấn đề quan trọng đối với các nhà cung cấp rau quả. Để tránh thiệt hại về sức khỏe và môi trường, EU đã đặt mức dư lượng tối đa (MRL) đối với thuốc trừ sâu trong và trên các sản phẩm thực phẩm.

Các sản phẩm chứa nhiều thuốc trừ sâu hơn mức cho phép sẽ bị rút khỏi thị trường châu Âu. Lưu ý rằng người mua ở một số quốc gia thành viên như Đức, Hà Lan và Áo, sử dụng MRL nghiêm ngặt hơn so với MRL được quy định trong luật của EU.

Sức khỏe thực vật

Trái cây và rau quả xuất khẩu sang EU phải tuân thủ luật pháp của EU về sức khỏe thực vật. EU đã đặt ra các yêu cầu kiểm dịch thực vật để ngăn chặn sự xâm nhập và lây lan của các sinh vật gây hại cho thực vật và sản phẩm thực vật ở EU.

Chất gây ô nhiễm

Chất gây ô nhiễm là những chất không được cố ý thêm vào thực phẩm, nhưng có thể có mặt do các giai đoạn khác nhau của quá trình sản xuất, đóng gói, vận chuyển hoặc lưu kho. Để tránh tác động tiêu cực đến chất lượng thực phẩm và rủi ro đối với sức khỏe con người, EU đã đặt ra giới hạn cho một số chất gây ô nhiễm.

Kiểm soát thực phẩm nhập khẩu vào EU

Để đảm bảo an toàn thực phẩm và tránh hủy hoại môi trường, EU đã hạn chế sử dụng một số hóa chất trong một số Quy định và Chỉ thị. Sản phẩm sẽ chịu sự kiểm soát chính thức. Các biện pháp kiểm soát này được thực hiện để đảm bảo rằng tất cả các loại thực phẩm được bán trên thị trường EU đều an toàn, tức là tuân thủ các yêu cầu áp dụng cho chúng. Có ba loại kiểm tra:

           > Kiểm tra chứng từ;

           > Kiểm tra danh tính;

           > Kiểm tra thực tế.

Trong trường hợp các sản phẩm cụ thể có nguồn gốc từ các quốc gia cụ thể nhiều lần không tuân thủ, EU có thể quyết định rằng các biện pháp kiểm soát sẽ được thực hiện ở mức độ gia tăng hoặc đưa ra các biện pháp khẩn cấp. Việc kiểm soát có thể được thực hiện ở tất cả các giai đoạn nhập khẩu và tiếp thị tại EU. Tuy nhiên, hầu hết việc kiểm tra được thực hiện tại các điểm nhập cảnh vào EU.

Chứng nhận đảm bảo

Vì an toàn thực phẩm là ưu tiên hàng đầu trong tất cả các lĩnh vực thực phẩm của EU, nên hầu hết người mua có thể yêu cầu đảm bảo thêm dưới hình thức chứng nhận. GlobalG.A.P. là chương trình chứng nhận an toàn thực phẩm được yêu cầu phổ biến nhất, cần thiết để xuất khẩu vải sang EU, đặc biệt là qua siêu thị. GLOBAL GAP là tiêu chuẩn bao trùm toàn bộ quy trình sản xuất nông nghiệp, từ trước khi cây được trồng cho đến sản phẩm chưa qua chế biến (không bao gồm chế biến).

Ví dụ về các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm khác có thể được yêu cầu là:

• BRC (Hiệp hội bán lẻ Anh);
• IFS (Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế);
• FSSC22000 (Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm);
• SQF (Chương trình Thực phẩm Chất lượng An toàn).

Các hệ thống quản lý này bổ sung cho GLOBAL GAP và được Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu (GFSI) công nhận.

Tiêu chuẩn chất lượng

Tiêu chuẩn tiếp thị chung của EU cũng áp dụng cho vải thiều. Người mua EU thường yêu cầu tuân thủ các tiêu chuẩn của Ủy ban Kinh tế Liên hợp quốc về Châu Âu (UNECE) hoặc Ủy ban Codex Alimentarius (CAC). Cần lưu ý rằng chất lượng đề cập đến cả an toàn thực phẩm và chất lượng thực phẩm.

Tuân thủ xã hội và môi trường

Châu Âu ngày càng chú ý đến các điều kiện xã hội và môi trường tại các khu vực sản xuất. Hầu hết người mua châu Âu có quy tắc ứng xử xã hội mà họ mong đợi các nhà cung cấp tuân thủ. Đối với vải thiều, điều quan trọng là phải áp dụng các tiêu chuẩn xã hội và môi trường và để cung cấp cho hầu hết các nhà bán lẻ lớn, đó là điều bắt buộc.

Một cách quan trọng để chứng tỏ mình là nhà cung cấp vải thiều có trách nhiệm là được chứng nhận thông qua:

• GRASP, một tiện ích xã hội của GLOBAL GAP và một chứng nhận có thể truy cập đang trở nên quan trọng ở Châu Âu;
• SMETA, viết tắt của Sedex Member Ethical Trade Audit. SMETA được phát triển bởi tổ chức thành viên phi lợi nhuận của Sedex với mục tiêu tạo thuận lợi cho việc trao đổi thông tin về tuân thủ xã hội.

Có thể tăng cơ hội thị trường bằng cách thực hiện các tiêu chuẩn được công nhận bởi Sáng kiến bền vững về Trái cây và Rau quả (SIFAV), bao gồm sáng kiến của các thương nhân và nhà bán lẻ nhằm trở nên bền vững 100% trong việc tìm nguồn cung ứng sản phẩm tươi từ Châu Mỹ Latinh, Châu Phi và Châu Á.

Hữu cơ, một thị trường ngách đang phát triển

Ngày càng có nhiều người tiêu dùng EU ưa chuộng các sản phẩm thực phẩm được sản xuất và chế biến theo phương pháp tự nhiên. Thị trường cho vải thiều hữu cơ vẫn còn nhỏ, nhưng nhu cầu ngày càng tăng trong khi nguồn cung hạn chế.

Để tiếp thị các sản phẩm hữu cơ ở Châu Âu, cần phải sử dụng các phương pháp sản xuất hữu cơ theo luật pháp Châu Âu và đăng ký chứng nhận hữu cơ với tổ chức chứng nhận được công nhận. Hơn nữa, cần phải sử dụng các phương pháp sản xuất này trong ít nhất hai năm trước khi có thể tiếp thị trái cây và rau quả là hữu cơ.

Sau khi được đánh giá bởi một tổ chức chứng nhận được công nhận, có thể dán logo hữu cơ của EU lên sản phẩm, cũng như logo của tổ chức giữ tiêu chuẩn (ví dụ: Soil Association (đặc biệt có liên quan ở Vương quốc Anh), Naturland (Đức) hoặc Bio Suisse (Thụy Sĩ). Một số tiêu chuẩn này hơi khác một chút, nhưng tất cả đều tuân thủ luật pháp của EU về sản xuất và ghi nhãn hữu cơ.

Thương mại công bằng

Trọng tâm của chứng nhận thương mại công bằng trong kinh doanh trái cây tươi nói chung đã được chuyển hướng sang các chương trình tuân thủ xã hội khác như GRASP và SMETA (xem ở trên). Mặt khác, 30.000 gia đình ở Madagascar phụ thuộc vào sản xuất vải thiều và thương mại công bằng có thể giúp tăng doanh số bán hàng của họ trong tương lai.

Ví dụ về nhãn bền vững hoặc xã hội cho trái cây và rau quả tươi là Fairtrade và Fair for Life.