[eMagazine] Điều gì làm nên sức hút rau quả Việt tại EU?
Liên minh châu Âu (EU) với 27 quốc gia thành viên là EU là thị trường nhập khẩu hàng rau quả lớn nhất toàn cầu, chiếm 35,71% tổng kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này của thế giới (số liệu của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), năm 2022). Hàng năm, bên cạnh nguồn cung nội khối, khu vực này nhập khẩu khối lượng lớn rau quả các loại với tổng kim ngạch hàng chục tỷ USD.
Theo Cơ quan Thống kê châu Âu, trong 5 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu hàng rau, hoa, củ, quả và sản phẩm chế biến (mã HS 06, 07, 20 và 08 - không bao gồm hạt điều có mã HS 080131; 080132) của EU từ các thị trường ngoại khối đạt 19 tỷ EUR (tương đương 22 tỷ USD), tăng 12,1% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong 5 tháng đầu năm 2025, EU tăng nhập khẩu hàng rau, hoa, củ, quả và sản phẩm chế biến từ thị trường Ma-rốc và Thổ Nhĩ Kỳ, với mức tăng lần lượt 17,1% và 5,3% so với cùng kỳ năm 2024. Ngoài ra, kim ngạch nhập khẩu từ một số thị trường lớn khác cũng tăng và hầu hết đều đạt mức tăng 2 con số như: Hoa Kỳ, Pê-ru, Nam Phi, Trung Quốc, Ai Cập..., chỉ có nhập khẩu từ thị trường Ai Cập giảm.
Việt Nam là nguồn cung lớn thứ 24 hàng rau, hoa, củ, quả và sản phẩm chế biến (HS 06, 07, 20 và 08 - không bao gồm hạt điều có mã HS 080131; 080132) cho EU
Trong khi đó, Việt Nam là nguồn cung lớn thứ 24 hàng rau, hoa, củ, quả và sản phẩm chế biến (HS 06, 07, 20 và 08 - không bao gồm hạt điều có mã HS 080131; 080132) cho EU, đạt 146,4 triệu EUR (tương đương 169,5 triệu USD), tăng 37,8% so với cùng kỳ năm 2024. Thị phần mặt hàng này của Việt Nam trong tổng trị giá nhập khẩu của EU chiếm 0,8% trong 5 tháng đầu năm 2025, cao hơn so với thị phần 0,6% trong 5 tháng đầu năm 2024.
Theo Cục Xuất nhập khẩu và Trung tâm thông tin Công nghiệp và Thương mại, Bộ Công Thương tính toán từ số liệu thống kê của Cục Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang thị trường EU trong tháng 6/2025 đạt 47,4 triệu USD, giảm 12,7% so với tháng 5/2025, nhưng tăng 56,3% so với tháng 6/2024. Đây là tháng kim ngạch xuất khẩu đạt cao thứ hai kể từ đầu năm 2024, chỉ sau tháng 5/2025. Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang thị trường EU đạt 233,2 triệu USD, tăng 44,1% so với cùng kỳ năm 2024.
Nhìn chung trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường EU qua từng tháng đều tăng mạnh so với cùng tháng năm 2024. Đây là một tín hiệu tích cực cho thấy hàng rau quả Việt Nam tiếp tục có nhiều triển vọng xuất khẩu sang thị trường này.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hầu hết các chủng loại rau củ, trái cây sang thị trường EU đều ghi nhận mức tăng trưởng mạnh ở mức từ hai đến ba con số so với cùng kỳ năm 2024, ngoại trừ mít, vải... giảm. Chanh leo là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU lớn nhất trong 6 tháng đầu năm 2025, đạt 58,59 triệu USD, tăng 112,9% so với cùng kỳ năm 2024, chiếm 25,1% tổng trị giá xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường này.
Bên cạnh đó, trị giá xuất khẩu một số mặt hàng rau quả khác sang thị trường EU trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2024 gồm: Xuất khẩu xoài đạt 39,9 triệu USD, tăng 28,6% so với cùng kỳ năm 2024; Hạt dẻ cười đạt 34,2 triệu USD, tăng 102,1%; Dứa đạt 19,5 triệu USD, tăng 207,9%; Dừa đạt 18,3 triệu USD, tăng 49,1%; Chanh đạt 9,8 triệu USD, tăng 37,7%; Thanh long đạt 9,36 triệu USD, tăng 10,5%; Hạnh nhân đạt 6,87 triệu USD, tăng 140,7%; Ngô đạt 4,1 triệu USD, tăng 36,6%...
Xét theo thị trường thành viên, Hà Lan là thị trường mua nhiều rau quả Việt nhất trong khối các nước EU, đạt gần 37 triệu USD sau 4 tháng đầu năm 2025. Thị trường này chiếm gần 28% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả sang EU. Rau quả Việt xuất khẩu sang Ba Lan cũng tăng gấp đôi so với cùng kỳ; Tây Ban Nha tăng 83%. Thị trường Đức và Pháp cũng ghi nhận mức tăng trưởng hai chữ số...
Trị giá xuất khẩu một số mặt hàng rau quả khác sang thị trường EU trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2024
Diễn tiến xuất khẩu thời gian qua cho thấy, trong bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều biến động, nhóm hàng rau quả Việt Nam đang làm rất tốt tại thị trường EU.
Lợi thế thuế quan từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) là một trong những yếu tố quan trọng tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu rau quả sang khối thị trường này. EU đã thực hiện mở cửa rất mạnh cho hàng rau quả Việt Nam (xóa bỏ 94% trong tổng số 547 dòng thuế với rau quả và các chế phẩm từ rau quả ngay từ khi Hiệp định có hiệu lực, trong đó có nhiều sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như: vải, nhãn, chôm chôm, thanh long, dứa, dưa… Điều này tạo ra lợi thế lớn cho rau quả Việt Nam tại thị trường EU kể từ khi thực thi EVFTA, đặc biệt cạnh tranh so với những nguồn cung rau quả khác chưa có FTA với EU.
Về yếu tố thị trường, hàng rau quả Việt Nam ngày càng được người tiêu dùng EU ưa chuộng nhờ chất lượng cải thiện, các doanh nghiệp đáp ứng tốt hơn các quy định nghiêm ngặt của thị trường trong khi nhu cầu tiêu dùng tại EU đang phục hồi mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam sang thị trường này. Bên cạnh đó, sản lượng trái cây tại một số thị trường thành viên EU bị sụt giảm do thời tiết bất lợi, khiến khu vực này ngày càng phụ thuộc vào nguồn cung nhập khẩu, trong đó có Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu của ngành hàng rau quả sang thị trường 27 nước thành viên EU trong những tháng gần nhất đều đạt trung bình 50 triệu USD/tháng.
Chanh leo là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU lớn nhất trong 6 tháng đầu năm 2025
Về xu hướng triển vọng, giới chuyên gia phân tích dự báo, thị trường rau quả toàn cầu nói chung, trong đó có thị trường EU nói riêng dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định.
Với những lợi thế đang có, rau quả Việt còn nhiều tiềm năng phát triển mạnh hơn tại thị trường EU. Tuy nhiên, thị trường EU cũng đang gia tăng các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn thực phẩm. Nông sản vào EU phải vượt qua các rào cản SPS (kiểm dịch, kiểm tra an toàn thực phẩm, giới hạn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật...) và TBT (các quy chuẩn kỹ thuật), với mức yêu cầu rất khắt khe.
Do đó, để duy trì và mở rộng thị phần tại EU, doanh nghiệp Việt Nam cần đặc biệt chú trọng việc nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện quy trình chế biến và đảm bảo truy xuất nguồn gốc. Đây là điều kiện tiên quyết nếu muốn chinh phục thị trường khó tính nhưng đầy tiềm năng này.
Ngoài ra, xu hướng tiêu dùng xanh, ưu tiên thực phẩm hữu cơ và sản phẩm có chứng nhận chất lượng tại EU đang tạo cơ hội lớn cho Việt Nam có thể cung ứng các loại trái cây mà châu Âu không trồng được như thanh long, xoài, chanh leo, vải, nhãn… Tuy nhiên, để biến cơ hội thành kết quả bền vững, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy từ sản xuất sang kinh doanh theo chuỗi giá trị: không chỉ "bán trái cây", mà là bán sản phẩm có thương hiệu, đạt chuẩn quốc tế và đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng châu Âu.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp
TĂNG KHAI THÁC THỊ TRƯỜNG EU
* Kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quy trình sản xuất, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm đáp ứng các yêu cầu của thị trường EU. Cần xây dựng vùng chuyên canh sản xuất rau quả an toàn, bền vững theo tiêu chuẩn GlobalGAP nhằm tạo nguồn cung nguyên liệu ổn định về số lượng, đồng đều về chất lượng.
* Tăng cường áp dụng khoa học công nghệ, phát triển các hệ thống sản xuất/chế biến hiện đại, từ đó tối ưu hóa quá trình sản xuất để nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng cho sản phẩm, tiến dần tới các tiêu chuẩn quốc tế và tạo lợi thế cạnh tranh.
* Đẩy mạnh liên kết chuỗi từ sản xuất/chế biến đến xuất khẩu; đồng thời, có thể tìm kiếm hợp tác với các đối tác đầu tư nước ngoài để tận dụng nguồn vốn và công nghệ của các nước phát triển tiên tiến.
* Áp dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý bảo quản sau thu hoạch và tăng cường chế biến sâu. Việc phát triển theo hướng chế biến giúp rau quả Việt Nam có thể kiểm soát được giá thành, nâng giá trị hàng hoá gấp 3 - 4 lần so với giá quả tươi, đồng thời tăng thời gian bảo quản, giúp thoát được tình trạng dư cung. Cần tính đến nhu cầu theo mùa từ phía thị trường để điều chỉnh sản lượng và kế hoạch sản xuất, xuất khẩu phù hợp.
* Lựa chọn phân khúc thị trường và kênh phân phối phù hợp với sản phẩm và qui mô của doanh nghiệp; chú trọng tìm hiểu thị hiếu, đặc trưng thị trường. Ví dụ, nếu sản phẩm đã có thương hiệu nên tiếp cận phân khúc thị trường bán lẻ chuyên ngành sẽ được giá cao hơn nhưng đòi hỏi chất lượng sản phẩm ổn định thay vì bán sản phẩm cho các nhà bán lẻ đã có thương hiệu sau đó họ sẽ đóng gói dưới thương hiệu của họ, hoặc bán sản phẩm thô. Hà Lan được coi là “cửa ngõ” để vào thị trường EU đối với các mặt hàng rau quả. Vì vậy, để xuất khẩu vào EU cần có kế hoạch nghiên cứu và tiếp cận các nhà nhập khẩu, các kênh phân phối và hệ thống bán lẻ tại đây, qua đó có thể thâm nhập EU.
* Gia tăng sản phẩm trên các thị trường ngách; tiếp cận thêm các thị trường mới thông qua các chuỗi siêu thị và các cửa hàng bán lẻ ở các quốc gia mục tiêu khác nhau tại châu Âu.
* Đầu tư phát triển các dòng sản phẩm hữu cơ cũng là một hướng đi triển vọng do ngày càng nhiều người tiêu dùng châu Âu có xu hướng chuộng sử dụng hàng hóa có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện với môi trường.
* Cải thiện mẫu mã, bao bì sản phẩm, chú trọng đóng gói, nhãn mác phù hợp với thẩm mỹ và tập quán tiêu dùng tại châu Âu; đồng thời tăng tính tiện lợi của sản phẩm.
* Nỗ lực xanh hóa sản xuất, cũng như thực hiện các trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường, đảm bảo các điều kiện cho người lao động cần được chú trọng và đẩy mạnh hơn nữa.
* Đẩy mạnh xây dựng và phát triển thương hiệu. Đa dạng hóa các hình thức quảng bá, xúc tiến thương mại, tận dụng các công cụ trực tuyến nhưng cũng không nên bỏ qua các hình thức truyền thống như các hội chợ khu vực.
![[eMagazine] Điều gì làm nên sức hút rau quả Việt tại EU?](https://imgcdn.tapchicongthuong.vn/tcct-media/25/10/2/90_68de95234426e.png)
