Kể từ đầu năm 2023 đến nay, tỷ giá USD/VND biến động quanh mức 23.240 – 23.630 VND đổi 1 USD, biên độ +/- 1.9% so với tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước. Đây được xem là mức ổn định hơn đáng kể so với năm 2022 khi có lúc đỉnh điểm lên tới 24.692 VND đổi 1 USD, tăng 4,2% so với tỷ giá trung tâm.
Tính tới đầu tháng 6/2023, tỷ giá USD/VND đã giảm khoảng 0,52% so với thời điểm đầu năm 2023 nhờ nguồn cung ngoại tệ dồi dào từ thặng dư cán cân thương mại, dòng vốn FDI giải ngân, du lịch quốc tế hồi phục và một phần nhờ đồng USD trên thị trường quốc tế yếu đi.
Đáng chú ý, Việt Nam đang ghi nhận nhiều yếu tố hỗ trợ tỷ giá trong nửa cuối năm nay. Cụ thể:
Thứ nhất, dự trữ ngoại hối đã tăng trưởng trở lại. Sau những biến động mạnh trên thị trường tiền tệ năm 2022 khiến dự trữ ngoại hối của Việt Nam vào cuối năm 2022 về mức khoảng 90 tỷ USD. Trong 5 tháng đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã mua thêm khoảng 6 tỷ USD bổ sung vào dự trữ ngoại hối. Theo nhận định của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo dự trữ ngoại hối của Việt Nam vào cuối năm nay có thể ở mức 95 tỷ USD, thậm chí có thể cao hơn khi tình hình xuất nhập khẩu và dòng vốn FDI giải ngân được cải thiện hơn nữa.
Thứ hai, cán cân thương mại suất siêu mạnh trong 5 tháng đầu năm 2023. Mặc dù kim ngạch xuất nhập khẩu 5 tháng vừa qua vẫn ở mức thấp nhưng cán cân thương mại vẫn duy trì suất siêu mạnh, ở mức 9,8 tỷ USD. Con số này cao hơn nhiều so với mức -0,47 tỷ USD trong cùng kỳ năm 2021 và mức 0,24 tỷ USD trong cùng kỳ năm 2022. Tình hình xuất nhập khẩu của Việt Nam được kỳ vọng sẽ khả quan hơn từ quý 3/2023 trở đi khi nhu cầu từ thị trường Hoa Kỳ và EU phục hồi, tác động tích cực từ việc Trung Quốc tái mở cửa cũng như việc các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng các thị trường xuất khẩu mới thay thế.
Thứ ba, ngành du lịch đã phục hồi đáng kể. Sau 3 năm chịu tác động mạnh bởi đại dịch COVID-19, lượng khách du lịch tới Việt Nam trong 5 tháng đầu năm nay đã có sự cải thiện hơn rất nhiều so với cùng kỳ 2022, gấp 13 lần so với cùng kỳ năm 2022 và đã tương đương 63% so với thời điểm trước dịch vào năm 2019. Khách du lịch quốc tế được dự báo sẽ hồi phục nhanh hơn trong thời gian tới, đặc biệt từ Trung Quốc vào dịp hè và đầu quý 4/2023. Đây cũng sẽ là nguồn cung ngoại tệ đáng kể cho Việt Nam.
Thứ tư, dòng vốn FDI có tín hiệu tích cực hơn. Mặc dù lũy kế 5 tháng đầu năm nay, lượng vốn FDI giảm nhẹ so với cùng kỳ nhưng số liệu tháng 4 và tháng 5 vừa qua đã cho thấy tín hiệu khả quan hơn nhờ các yếu tố vĩ mô đang dần được cải thiện. Dù vẫn cần phải quan sát thêm nhưng về trung và dài hạn, dòng vốn FDI vào Việt Nam vẫn được nhận định ở trạng thái tích cực. Điều này là yếu tố tố hỗ trợ đáng kể cho đồng USD chảy vào Việt Nam.
Thứ năm, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) có thể sớm dừng tăng lãi suất. Kết thúc phiên họp tháng 6 vừa qua, FED đã quyết định tạm dừng tăng lãi suất lần này sau 10 lần tăng liên tiếp kể từ tháng 3/2022 đến nay. Mặc dù vẫn có khả năng FED sẽ tăng lãi suất ít nhất một lần nữa trong năm nay, nhưng việc siết chặt chính sách tiền tệ của cơ quan này đang ngày càng được giảm cường độ hơn. Do đó, giai đoạn đồng USD neo ở mức cao như cuối năm 2022 đã đi qua.
Cuối cùng, kiều hối về Việt Nam kỳ vọng duy trì đà tăng. Ngoài lượng kiều hối gửi về cho người thân tại Việt Nam vẫn duy trì ổn định. Lượng kiều hối chuyển tiền về đầu tư tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ gia tăng hơn khi kinh tế trong nước hồi phục, lãi suất tiền gửi vẫn ở mức hấp dẫn, bất động sản ở vùng giá thấp, trong khi nền kinh tế tại châu Âu, Mỹ đang hồi phục chậm hơn trong nước.
Với những yếu tố thuận lợi như trên, có thể nhận định giai đoạn tỷ giá biến động mạnh trong nửa cuối 2022 đã đi qua. Hiện nhiều tổ chức tài chính nhận định tỷ giá USD/VND tiếp tục duy trì ổn định trong 6 tháng cuối năm nay. Trong đó, Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận định tỷ giá sẽ dao động trong biên độ +/-3% theo tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước, mức biến động này thấp hơn biên độ +/-5% theo quy định hiện nay.
Việc tỷ giá ổn định trở lại sẽ giúp Ngân hàng Nhà nước có thêm dư địa để ưu tiên ổn định lãi suất, xem xét mua ngoại tệ tăng cung tiền ra nền kinh tế. Trong khi đó, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng như các doanh nghiệp có nợ ngoại tệ lớn giảm thiểu rủi ro tỷ giá, các doanh nghiệp có dư nợ ngoại tệ lớn có thể sẽ hoàn nhập dự phòng một phần khoản lỗ tỷ giá dù tỷ giá USD/VND đã tạo mặt bằng mới cao hơn so với bình quân năm 2022.