Bản chất của Thị trường FOREX là gì?
Thị trường FOREX (Foreign Exchange) là thị trường buôn bán tiền tệ giữa các nước trên thế giới, cùng thời điểm mà các ngân hàng quy ước tỉ giá tiền tệ. Thị trường FOREX tồn tại cùng với thị trường chứng khoán. Nói theo cách dễ hiểu hơn thì thị trường chứng khoán là nơi mua bán chứng khoán, còn thị trường FOREX là nơi thu lợi bằng cách ăn chênh lệch từ ngoại tệ thông qua dao động của tỉ giá ở các nơi khác nhau. Thông thường, các chuyên gia mua bán những đồng tiền mạnh trên thế giới như: EURO, USD, AUD (Dollar, Australia), JPY (Yên, Nhật), GBP (Bảng, Anh), CHF (France, Thụy Sĩ)… Tỉ lệ tiền tệ đi theo các cặp như: EURO/USD, GBP/USD, USD/JPY, USD/CHF, AUD/USD… và được các ngân hàng hiển thị liên tục các tỉ lệ này trên sàn giao dịch. Mục đích chính của những người tham gia vào thị trường FOREX là tìm kiếm lợi nhuận dựa trên sự dao động về tỉ giá của các loại tiền hay biến động của giá vàng trên thế giới. Chính vì phụ thuộc vào giá ngoại tệ và vàng nên thị trường FOREX luôn biến động thất thường.
FOREX là một trong những thị trường kinh doanh lớn nhất thế giới với tổng số tiền trao đổi hàng ngày hơn 1.500 tỉ USD. Khách hàng có thể buôn bán 24/24h và thực hiện giao dịch FOREX ở mọi nơi trên thế giới, tại tất cả các múi giờ. Hầu hết các sàn giao dịch đều mở cửa vào 5h15 chiều chủ nhật giờ EST và kết thúc vào 4h chiều thứ 6, dịch vụ chăm sóc khách hàng 24/7.
Không như thị trường tài sản bị hạn chế và không thể bán khống (bán trước mua sau), tại thị trường FOREX, khách hàng có thể kinh doanh cả lúc thị trường lên và xuống. Cơ hội giao dịch luôn xuất hiện tại mọi thời điểm và chỉ cần nhận biết xu hướng thị trường, khách hàng có thể quyết định đầu tư và rút ra bất kì lúc nào tại mọi giai đoạn của thị trường.
Hoạt động trong thị trường FOREX, khách hàng có thể giao dịch trực tiếp trên các phần mềm giao dịch với sàn và đặt lệnh ngay lập tức với những thay đổi từ phía thị trường. Kinh doanh ngoại hối giúp việc giao dịch nhanh chóng và tiết kiệm chi phí trung gian hơn so với chứng khoán và các ngành kinh doanh khác. Nếu giao dịch thông qua người môi giới, thị trường FOREX không tính phí dịch vụ hay phí cộng thêm cho mỗi lần đặt lệnh. Sàn giao dịch sẽ giành 1 phần hoa hồng trên điểm chênh lệch giữa giá bán và giá mua để chia cho họ. Vì vậy, chi phí giao dịch trong FOREX thấp hơn hẳn so với các thị trường khác.
Lệnh đặt của khách hàng sẽ lập tức được thực hiện ngay trong hầu hết các giao dịch và khách hàng cũng có thể cập nhật thông tin liên tục về tỉ giá và về tài khoản của mình. Trong thị trường FOREX, không có sự khác biệt giữa tỉ giá mà khách hàng cập nhật và tỉ giá giao dịch như ở trong chứng khoán.
Mồi “ngon” nhưng không dễ… nuốt
Nếu khách hàng là người nhạy bén, có tầm nhìn xa và hiểu được cách phân tích thị trường thì những “món hời” mà FOREX mang lại sẽ không nhỏ. Tuy nhiên, dù là người nhiều vốn hay ít vốn, thì khả năng bị lỗ khi tham gia thị trường này là rất cao. Nắm được “thóp” của những người “nhát gan”, nhưng ham làm giàu nhanh, nhiều công ty ủy thác ra đời với mục đích chiêu dụ “nhà đầu tư” góp vốn để công ty kinh doanh ngoại tệ.
Tại TP.HCM đã xuất hiện một số công ty hoạt động trong lĩnh vực này như: Công ty Golden Rock (Q.1), Vietsec (Q.3)… Nếu muốn ủy thác cho Công ty Golden Rock đầu tư theo hình thức thứ nhất, khách phải có tối thiểu 5.000 USD, tối đa là 10.000 USD. Lợi nhuận dao động từ 5%-20%/3 tháng; Hình thức thứ hai có hai gói 10.000 USD và 20.000 USD. Lợi nhuận tăng trong 3 tháng đầu và xoay vòng trong 3 tháng tiếp theo (tháng đầu, lợi nhuận là 5%; tháng thứ hai lợi nhuận là 10%; tháng thứ ba, lợi nhuận là 15%). Đây quả là khoản lợi nhuận “ngọt ngào” mà nhiều khách hàng mơ ước. Nếu khách hàng muốn trực tiếp tham gia hoạt động, số tiền tối thiểu mỗi khách hàng góp vào công ty để tự chơi tiền trên sàn giao dịch New York theo kiểu “lời ăn lỗ chịu” là 5.000 USD. Golden Rock đã có gần 1.000 khách hàng, trong đó 90% khách hàng ủy thác cho công ty chơi.
Điều đáng nói là khách hàng không ký hợp đồng trực tiếp với Golden Rock mà ký hợp đồng đầu tư với công ty mẹ bên Thụy Sĩ và được trao một giấy chứng nhận là đã bỏ tiền vào công ty. Khi đóng tiền “nhà đầu tư” phải trả thêm phí chuyển tiền là 0,8% trên tổng số tiền. Do đó, nếu xảy ra tranh chấp, các đơn vị đại diện như Golden Rock sẽ không có nghĩa vụ giải quyết quyền lợi cho khách hàng, vì họ không phải là người ký hợp đồng trực tiếp. Hơn nữa, để thu hút “nhà đầu tư”, Công ty này đưa ra những lời quảng cáo bùi tai về các “chuyên gia tiền tệ” giao dịch bằng tài khoản của khách hàng, đảm bảo “tăng lợi nhuận và không gặp bất cứ rủi ro nào khi biến động về giá”. Choáng ngợp trước mức lãi suất cao “ngất trời” và những lời mời chào như vậy, nhiều người đã “đầu tư” vào Golden Rock với mức thấp nhất là 5.000 USD, nhiều nhất lên đến trên 200.000 USD. Họ đâu hiểu rằng, thị trường FOREX là 1 thị trường sơ cấp, được sinh ra từ ngân hàng thế giới và ngày càng phình rộng ra với dòng vốn lên đến vài nghìn tỉ USD/ngày và mang tầm thị trường toàn cầu. Không có chuyên gia hay nhà phân tích nào có thể “chèo lái” dòng chảy tiền tệ, và phân tích của các chuyên gia chỉ mang tính tham khảo. Ngân hàng, quĩ đầu tư, chính phủ, nhà đầu cơ và các nhóm giao dịch chỉ là một phần nhỏ của thị trường ngoại hối và sự biến động tiền tệ là không điều khiển được. Điều đó có thể khẳng định rằng, bước chân vào FOREX, được mất là không thể tính trước và các “nhà đầu tư” Việt Nam, những người chưa nắm vững kiến thức thực tiễn về thị trường hối đoái và việc đầu tư sinh lợi tại thị trường hối đoái thì việc mất trắng e cũng là chuyện thường.
Bộ mặt thật của những công ty… ma
Theo Sở Thương mại TP.HCM, Golden Rock chỉ là một văn phòng đại diện công ty Hong Kong do một người quốc tịch Canada điều hành, được cấp phép vào tháng 8-2005 để tiến hành các hoạt động nghiên cứu thị trường, thúc đẩy việc thực hiện các hợp đồng đã ký giữa Golden Rock và các đối tác Việt Nam... Thế nhưng, trong thư mời chào khách hàng, Golden Rock tự giới thiệu là một công ty trực thuộc Tập đoàn tài chính Golden Portfolio Management Corporation của Thụy Sĩ với hoạt động chính là kinh doanh các đồng tiền mạnh trên thế giới như bảng Anh, Euro, USD... và vàng. Một văn phòng đại diện như Golden Rock không được phép huy động vốn hoặc môi giới huy động vốn như công ty này đã làm. Và bộ mặt thật của công ty ma đã bị “lột trần” ngày 07-11-2006, khi gần 1.000 “nhà đầu tư” của Golden Rock đã “tá hỏa” trước sự việc ông Stanley Elliot Tan, Trưởng Văn Phòng đại diện Công ty Golden Rock Limite bỏ trốn khỏi Việt Nam “ôm” theo khoảng 10 triệu USD. Do toàn bộ tiền của khách hàng “ủy thác” cho Golden Rock kinh doanh đều đứng tên Tan và Chang nên khi hai gã này bỏ trốn thì số tiền này cũng “bốc hơi” theo. Từ 06-11-2007, khi có thông tin Golden Rock sẽ bị thanh tra, hàng trăm khách hàng đến đòi rút tiền, Golden Rock vẫn đồng ý cho rút và hẹn 07-11-2006 sẽ thanh toán dần nhưng đó chỉ là lời “hứa cuội” của Tan nhằm có thời gian cho y thu dọn và bỏ trốn vào rạng sáng 07-11-2006.
Theo luật Việt Nam, khách hàng không thể kiện Golden Rock Việt Nam vì họ chỉ là “môi giới” và bản thân khách hàng cũng tham gia vào việc kinh doanh, chuyển ngân ngoại hối “lậu”. Chỉ với 5.000 USD đã kiếm được 250 USD/tháng, tương đương mức lãi suất 60%/năm thì quả là khó từ chối với những ai chưa biết thế nào là “trắng tay” với sự “buôn tiền” mà Agribank đã từng lỗ hơn 450 tỉ đồng. Đây chính là bài học đắt giá cho những ai vẫn nuôi tham vọng kiếm tiền nhanh bằng cách đầu tư vào ngoại hối.
Theo Sở Kế hoạch - Đầu tư TP.HCM, Công ty liên doanh VietSec (Q.3) cũng là một công ty hoạt động khá đình đám trong lĩnh vực này. Đây là liên doanh giữa Công ty CP Xây dựng và Thương mại Nam Long với Tập đoàn Somerset & Morgan được thành lập năm 1998 tại Úc, trong đó phía nước ngoài nắm 80% vốn. VietSec được cấp phép thành lập vào tháng 1-2005 nhằm cung cấp dịch vụ quản lý dự án phát triển nhà và du lịch, tư vấn phân tích tài chính doanh nghiệp... Thế nhưng, trong brochure quảng cáo dịch vụ của mình, VietSec lại cam kết: “Nắm bắt được dao động của thị trường, những chuyên viên tư vấn của chúng tôi sẽ đưa ra quyết định khả thi nhất cho khách hàng... Chúng tôi sẽ là cầu nối giữa Việt Nam với các trung tâm tài chính lớn nhất thế giới”. VietSec còn giới thiệu với khách hàng rằng, tập đoàn có những chuyên gia hằng ngày chỉ lo nhập những chỉ số giá cả như giá dầu, giá vàng... nhằm dự đoán giá đồng tiền mạnh trong một vài ngày tới sẽ lên xuống như thế nào để ra quyết định đầu tư và dự tính tỉ lệ lợi nhuận năm nay là 30%. Vì vậy, nếu muốn đầu tư, khách hàng phải ký hợp đồng với Tập đoàn Somerset và một hợp đồng ủy quyền cho VietSec cùng với việc mở một tài khoản. Sau bảy ngày, bản hợp đồng sẽ được gửi về từ Úc.
Theo giới đầu tư tài chính chuyên nghiệp, mức lợi nhuận 5%/tháng do các công ty kinh doanh ngoại tệ này cam kết với nhà đầu tư là khá mạo hiểm và chưa thấy ai lấy được tiền từ sàn giao dịch tiền tệ cả. Chuyên viên phòng kinh doanh tiền tệ của một ngân hàng cho biết, việc mua bán tiền tệ để hưởng chênh lệch giá trên các sàn giao dịch thế giới mang tính rủi ro rất lớn. Người dân không nên ký hợp đồng với các công ty nước ngoài thông qua trung gian của họ tại Việt Nam, vì nếu xảy ra tranh chấp, các đơn vị đại diện này sẽ không có nghĩa vụ giải quyết quyền lợi cho khách hàng vì họ không phải là người ký hợp đồng trực tiếp.
Ông Trương Văn Phước, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối, Ngân hàng nhà nước cho biết, về mặt nguyên tắc quản lý ngoại hối của nhà nước thì xem như những công ty này đã sai. Ngân hàng nhà nước chi nhánh TP.HCM sẽ tiến hành rà soát và thanh tra hoạt động, làm rõ các chức năng được cấp phép của những công ty môi giới kinh doanh tiền tệ kiểu này để có thể đưa ra phương hướng xử lý.
