[TỔNG THUẬT] Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tham gia trả lời chất vấn tại Quốc hội chiều 11/11

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV chiều 11/11, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình thêm những vấn đề liên quan mà đại biểu Quốc hội quan tâm ở lĩnh vực y tế.

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, chiều 11/11/2024, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực y tế.

phiên chất vấn
Toàn cảnh phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 11/11/2024. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội)

Tại phiên chất vấn, các đại biểu Quốc hội tập trung chất vấn và Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tập trung trả lời chất vấn về các nhóm vấn đề: Việc huy động, bố trí lực lượng y tế, bảo đảm thuốc men, vật tư y tế cung cấp cho người dân và công tác phòng, chống dịch bệnh sau thiên tai; Việc cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực khám, chữa bệnh; Thực trạng quản lý các mặt hàng thực phẩm chức năng, dược mỹ phẩm và giải pháp xử lý các vi phạm; Công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích, nhất là trong môi trường học đường... 

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên giải trình làm rõ các vấn đề được nêu tại phiên chất vấn. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội)

Tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã tham gia giải trình làm rõ các vấn đề liên quan được nêu. 

Đề nghị Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành chính sách quản chặt chẽ, ràng đối với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ Công Thương rất chia sẻ mối quan tâm lo ngại của các vị đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề thuốc điện tử thuốc nung nóng.

Bộ trưởng cho biết, kinh doanh thuốc ngành kinh doanh điều kiện được quy định rất trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc trong Nghị định số 67/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá và các văn bản pháp luật liên quan.

Tuy nhiên sản phẩm thuốc thế hệ mới gồm thuốc điện tử, thuốc nung nóng thì lại chưa được định nghĩa trong Luật Phòng, chống tác hại thuốc các văn bản pháp luật liên quan. Do vậy, thể nói trong một thời gian dài vừa qua tồn tại khoảng trống pháp trong công tác quản nhà nước đối với loại hình sản phẩm này.

Từ cuối nhiệm kỳ Chính phủ khóa trước, tức năm 2019 - 2020 do thiếu công cụ quản thuốc thế hệ mới trong khi đã đang len lỏi phát triển khá mạnh thị trường của Việt Nam cho nên Bộ Công Thương bấy giờ đã đề xuất Chính phủ được Chính phủ khóa trước cho phép xây dựng Đề án thí điểm để quản loại hình thuốc này.

Tuy nhiên, trong khi lấy ý kiến của các bộ, ngành thì nhiều bộ, ngành đồng thuận với đề xuất của Bộ Công Thương chỉ đạo của Chính phủ nhưng cũng những bộ, ngành phản đối, đặc biệt Bộ Y tế cho rằng một sản phẩm hại cho sức khỏe.

thế từ đầu nhiệm kỳ này đến nay, Bộ Công Thương đã đồng ý với đề xuất này của Bộ Y tế thống nhất nó có hại về sức khỏe thì phải cấm.

Chúng tôi kiên trì đề xuất sớm ban hành khung khổ pháp lý để cấm sản phẩm này, chứ chưa bao giờ Bộ Công Thương, trong đó có cá nhân tôi đề xuất tiếp tục thí điểm đề án trên cả. Bởi vì chúng tôi không đề nghị như thế”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết.

Thực tế trong thời gian vừa qua, Bộ Công Thương luôn từ chối cấp phép kinh doanh cấp đăng thông báo cho website thương mại điện tử kinh doanh thuốc thế hệ mới. Đồng thời, Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản thị trường tăng cường kiểm tra xử đã xử hàng trăm vụ việc thu về ngân sách nhà nước khoản phạt đối với loại hình kinh doanh sản phẩm này.

Để khắc phục tình trạng nêu trên trong thời gian tới Bộ Công Thương thống nhất đề xuất:

Thứ nhất, Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành chính sách quản chặt chẽ, ràng đối với loại sản phẩm này để khắc phục khoảng trống pháp; có thể sửa Luật Phòng, chống tác hại của thuốc hay ban hành một luật mới để trên sở đó thì các cấp, các ngành cùng vào cuộc để xử vấn đề triệt để theo kiến nghị của đại biểu Quốc hội.

Thứ hai, trong khi chưa luật hoặc chưa sửa đổi được Luật Phòng, chống tác hại của thuốc thì Bộ Công Thương sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản thị trường phối hợp với quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử nghiêm các tổ chức, nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển thuốc điện tử, thuốc nung nóng. Phối hợp chặt chẽ các lực lượng chức năng, nhất Ban Chỉ đạo 389, Hải quan, Biên phòng Công an, chính quyền các địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện số 47 ngày 13/5/2024 về tăng cường quản thuốc điện tử, thuốc nung nóng.

"Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng các vi phạm đối với thuốc lá truyền thống hay thuốc lá thế hệ mới hiện nay chủ yếu do nhập lậu. Do vậy, các lực lượng chức năng cũng cần phải ngăn chặn tốt ngay từ cửa khẩu, ngay từ biên giới thì mới hạn chế được", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu.

Thứ ba, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, Bộ Giáo dục Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông tăng cường công tác thông tin, giáo dục truyền thông về tác hại của thuốc điện tử, đặc biệt đối với đối tượng trẻ em, học sinh; xem xét đưa vào chương trình giảng dạy trong nhà trường tác hại của thuốc nhất thuốc thế hệ mới, các quy định cấm và chế tài xử vi phạm của pháp luật.

Đồng thời phải huy động sự tham gia vào cuộc của các tổ chức chính trị hội như: Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình, nhà trường, cộng đồng dân trong tuyên truyền, giáo dục về tác hại của thuốc nói chung thuốc điện tử thế hệ mới nói riêng.

Cuối cùng, đề nghị tăng cường trách nhiệm quản của chính quyền địa phương trong kiểm tra, giám sát xử vi phạm theo chức năng, nhiệm vụ quản nhà nước theo địa bàn.

Tăng cường quản lý kinh doanh sản phẩm dược, mỹ phẩm trên thương mại điện tử

Về vấn đề thứ hai các đại biểu quan tâm quản ngành dược, mỹ phẩm thương mại điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ Công Thương đồng tình với nhận định của các đại biểu.

Bộ trưởng cho biết, theo khoản 2 Điều 10 Luật Dược 2016, sửa đổi, bổ sung 2018 Luật Hóa chất thì Bộ Công Thương chỉ được giao trách nhiệm liên quan đến công nghiệp hóa chất khâu sản xuất nguyên liệu làm thuốc phối hợp với các Bộ, ngành trong quản thương mại điện tử.

Thực hiện nhiệm vụ được giao thì thời gian vừa qua Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, các Bộ, ngành, địa phương trong quản sản phẩm dược, mỹ phẩm kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử. Cụ thể, Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản thị trường phối hợp với lực lượng tăng cường kiểm tra, ngăn chặn tình trạng vận chuyển, buôn bán hàng hóa nhập mẫu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng hàng hóa vi phạm quyền sở hữu trí tuệ mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu các loại thuốc y học cổ truyền.

Thứ hai, giám sát ngăn chặn kịp thời các hành vi lợi dụng tình hình dịch bệnh khan hiếm hàng hóa trên thị trường để mua vét, gom tăng giá các hàng hóa bất hợp.

Thứ ba, tăng cường kiểm tra việc thực hiện niêm yết giá.

Thứ bốn, tập trung thực hiện kế hoạch đấu tranh phòng, chống hàng giả, hàng không nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ cho giai đoạn 2021 - 2025 theo đề án của Chính phủ kịp thời phát hiện, xử nhiều vụ việc vi phạm trong kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm các loại hàng hóa trên thương mại điện tử.

Đối với việc quản hoạt động kinh doanh quảng cáo sai quy định các mặt hàng thực phẩm chức năng, dược phẩm các loại hàng hóa, dịch vụ khác trên môi trường thương mại điện tử, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua Bộ đã triển khai một số giải pháp như: yêu cầu các chủ sản thương mại điện tử phải chịu trách nhiệm khi các doanh nghiệp kinh doanh trên sàn; Chủ động phát hiện hoặc nhận được thông tin của Bộ Y tế về các hành vi vi phạm, Bộ Công Thương đã yêu cầu sàn thương mại điện tử gỡ bỏ các thông tin sai phạm trên mạng của mình. Cùng với đó, Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường phối hợp lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra, giám sát, xử phạt hàng hóa vi phạm về nguồn gốc, chất lượng, trong đó có sản phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm.

Đề nghị nghiên cứu, ban hành Luật Thương mại điện tử để có công cụ quản lý đủ mạnh và đồng bộ

Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, cảnh báo, hướng dẫn đối với người tiêu dùng, phân biệt hàng thật, hàng giả cho các sở kinh doanh trên các địa bàn nổi cộm; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức cho người dân, hạn chế những sai phạm.

Thứ hai, chủ động nắm chắc tình hình, tăng cường kiểm tra, xác minh hóa đơn, chứng từ; rà soát, kiểm tra, xử các tụ điểm, kho bãi, tập kết hàng hóa nhập lậu; đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm trong sản xuất, kinh doanh dược liệu cho các loại hàng hóa không nguồn gốc xuất xứ các địa bàn trọng điểm trên máy bị cả nước.

Thứ ba, tổ chức kiểm tra khâu vận chuyển, lưu thông, phối hợp với các quan chức năng kiểm tra bưu cục, điểm dịch vụ chuyển phát nhanh, kịp thời phát hiện các vi phạm trong kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm giả không nguồn gốc xuất xứ, vi phạm sở hữu trí tuệ.

Thứ, giám sát, kiểm tra vi phạm các hoạt động bán hàng đa cấp, thương mại điện tử, sử dụng các mạng hội để kinh doanh dược phẩm, thực phẩm chức năng vị thuốc y học cổ truyền không nguồn gốc xuất xứ, giả mạo nhãn hiệu.

Thứ năm, tăng cường triển khai quy chế phối hợp giữa lực lượng quản thị trường với các quan chức năng tại các địa phương để làm tốt việc quản kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử. Thường xuyên trao đổi thông tin về hoạt động buôn lậu, kinh doanh dược liệu sử dụng sở dữ liệu dùng chung trong việc đấu tranh với những vi phạm trên lĩnh vực này.

Để làm tốt hơn công tác quản trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công Thương đề nghị Quốc hội, Chính phủ sớm cho phép nghiên cứu, đề xuất ban hành Luật Thương mại điện tử để công cụ quản đủ mạnh đồng bộ. thời gian vừa qua chúng ta chủ yếu quản theo Nghị định 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ về thương mại điện tử và Nghị định 85/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 52/2013/NĐ-CP ngày 25/9/2021 của Chính phủ về thương mại điện tử chưa đủ sở pháp chưa đồng bộ, đủ mạnh để thực hiện việc quản trên môi trường thương mại điện tử.

Đề nghị Quốc hội sớm thông qua Luật Dược tại kỳ họp này thông qua Luật Hóa chất trong đầu kỳ họp tới hoặc kỳ họp gần nhất để sở quản tốt hơn hoạt động kinh doanh dược, mỹ phẩm cũng như thương mại điện tử.

Việt Hằng - Huyền My