Theo một văn bản hướng dẫn của Quốc vụ viện Trung Quốc công bố vào ngày 27/11, Trung Quốc sẽ thắt chặt việc cấp phép khai thác các mỏ than mới và cấm nhập khẩu than chất lượng thấp nhằm giảm bớt tình trạng phát triển lộn xộn của hoạt động khai thác than tại nước này. Qua đó, thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp than Trung Quốc.
Ngừng cấp phép
Theo đó, các mỏ than mới tại Trung Quốc có sản lượng khai thác hàng năm dưới mức 300.000 tấn sẽ không được cấp phép khai thác. Các mỏ than hiện tại có sản lượng dưới mức 90.000 tấn/năm sẽ dần bị đóng cửa và các mỏ than không đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn lao động cũng sẽ bị đóng cửa.
Kể từ năm 2012, các nhà khai thác than Trung Quốc đã phải vận lộn với các vấn đề khó khăn như mức tồn kho than cao, giá than sụt giảm và mức lợi nhuận biên thấp. Văn bản hướng dẫn của Quốc vụ viện Trung Quốc cũng đã chỉ ra rằng việc dư thừa công suất của ngành than Trung Quốc, mức thuế cao và chi phí khai thác tăng lên đã gây ra những khó khăn trên.
Quốc vụ viên Trung Quốc dự định sẽ xóa bỏ các loại phí bất hợp pháp đối với các công ty than, thắt chặt các quy định nhập khẩu và xuất khẩu than, và tạo môi trường phát triển thuận lợi cho ngành công nghiệp than của Trung Quốc.
Thuế và các khoản chi phí hành chính khác hiện chiếm từ 25 đến 35% doanh thu hàng năm của các công ty than Trung Quốc. Một số khoản phí bất hợp pháp do các chính quyền địa phương Trung Quốc áp đặt sẽ bị xóa bỏ vào cuối năm nay, theo chủ trương của Quốc vụ viện Trung Quốc.
Ông Zeng Hao, một chuyên gia phân tích tại công ty tư vấn năng lượng Fenwei Energ Consulting Co. (Trung Quốc) nhận định: “Các biện pháp sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung than trên thị trường trong dài hạn và giúp ổn định thị trường than”.
Than chất lượng thấp
Theo văn bản hướng dẫn của Quốc vụ viện Trung Quốc, việc nhập khẩu than chất lượng thấp vào Trung Quốc đã tăng nhanh trong những năm gần đây do thiếu các quy định pháp luật. Quốc vụ viện Trung Quốc đánh giá, điều này không những ảnh hưởng tới thị trường than nội địa Trung Quốc mà còn gây ô nhiêm môi trường.
Văn bản hướng dẫn của Quốc vụ viện Trung Quốc lưu ý rằng Chính phủ Trung Quốc đang xem xét việc áp đặt các mức thuế nhập khẩu khác nhau nhằm khuyến khích việc nhập khẩu than chất lượng cao và cấm nhập khẩu than có hàm lượng lưu huỳnh và tro cao.
Việc sử dụng than chất lượng thấp được cho là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm không khí tại các vùng phía Bắc Trung Quốc, bao gồm Bắc Kinh và Thiên Tân.
Theo một bài báo trên tờ Nhân dân Nhật báo (Trung Quốc) đăng vào ngày 27/11, Chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ thay thế 4,3 triệu tấn than chất lượng thấp được người dân cất trữ tại các khu vực ngoại thành bằng loại than có chất lượng cao hơn thông qua một chương trình trợ cập kéo dài 5 năm, bắt đầu kể từ năm nay.
Ông Zhang Min, một chuyên gia phân tích ngành than tại công ty tư vấn hàng hóa Sublime China Information (Trung Quốc) cho biết: “Trong năm 2012, Trung Quốc đã nhập khẩu 289 triệu tấn than, trong đó than chất lượng thấp chiếm tới hơn 22%. Văn bản hướng dẫn là một tin tốt đối với các nhà sản xuất than Trung Quốc do họ sẽ có cơ hội để giành được thêm thị phần trên thị trường than”.
Xét về sản lượng, Trung Quốc hiện là quốc gia khai thác than lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, kể từ năm 2009, lượng than được Trung Quốc nhập khẩu đã tăng cao hơn lượng than mà nước này xuất khẩu được. Theo một báo cáo của Hiệp hội than quốc gia Trung Quốc được công bố vào ngày 30/11, dự kiến lượng than được Trung Quốc nhập khẩu trong năm 2013 sẽ đạt mức cao kỷ lục 320 triệu tấn.
Ông Zeng Hao nhận định, việc nhập khẩu than từ các nước khác như Mỹ, Indonesia, Australia sẽ bị ảnh hưởng bởi việc Trung Quốc siết chặt các quy định nhập khẩu than.
