Tham dự buổi làm việc có đại diện các đơn vị thuộc Bộ Công Thương: Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Khoa học Công nghệ, Cục Xuất nhập khẩu.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Cao ủy Janusz Wojciechowski khẳng định việc cần thiết phải đẩy mạnh hơn nữa hợp tác kinh tế thương mại Việt Nam - EU, đặc biệt trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, việc đảm bảo chuỗi cung ứng bền vững và an ninh lương thực trở nên cấp thiết.
Hiện EU là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, cũng là thị trường xuất khẩu trọng điểm đối với các mặt hàng nông sản thực phẩm Việt Nam. EU cũng là nhà cung cấp quan trọng của Việt Nam nhất là đối với các mặt hàng làm nguyên liệu đầu vào cho ngành nông nghiệp. Với nền tảng hợp tác hiện có, cùng lợi thế lớn từ Hiệp định EVFTA, hai Bên sẽ tiếp tục phối hợp, hỗ trợ tạo thuận lợi cho hàng hóa tiếp cận thị trường của nhau, hạn chế tối đa các rào cản kỹ thuật, hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng bền vững.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của EU trong quá trình triển khai thực thi Hiệp định EVFTA thời gian qua và hoan nghênh những kết quả tích cực của Hiệp định trong thúc đẩy trao đổi thương mại song phương, bất chấp bối cảnh kinh tế, giao thương đối mặt với nhiều khó khăn. Năm 2021 và những tháng đầu năm 2022, kim ngạch hai chiều Việt Nam - EU đã chứng kiến sự phục hồi và tăng trưởng mạnh, kể cả so với thời kỳ trước đại dịch.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - EU đạt 57 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó Việt Nam xuất khẩu đạt 40,1 tỷ USD, tăng 14,2%; nhập khẩu 16,9 tỷ USD, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2020. Việt Nam tiếp tục xuất siêu năm 2021 đạt 23,23 tỷ USD.
5 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và EU đạt 26,25 tỷ USD, tăng 15 % so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU đạt 19,59 tỷ USD; nhập khẩu từ thị trường EU đạt 6,65 tỷ USD. Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang hầu hết các thị trường trong khối EU ghi nhận sự tăng trưởng tốt; đáng lưu ý, kim ngạch xuất khẩu sang nhiều thị trường lớn trong Khối đạt mức tăng trưởng 2 con số.
Ở chiều ngược lại, nhập khẩu từ EU các mặt hàng nông sản, thực phẩm và nguyên liệu cho ngành nông nghiệp cũng gia tăng (tăng 8,5% so với 5 tháng đầu năm 2021); trong đó sữa & sản phẩm sữa và thức ăn gia súc & nguyên liệu đạt kim ngạch lớn nhất.
Đặc biệt, xuất khẩu nông lâm thủy sản - là các mặt hàng được hưởng ưu đãi lớn từ Hiệp định EVFTA cũng ghi nhận tốc độ tăng rất cao. 5 tháng, xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam sang EU đạt trị giá 2,05 tỷ USD, tăng 37,5% so với cùng kỳ năm 2021; trong đó, cà phê, thủy sản, tiêu, điều, rau quả, gỗ & sản phẩm gỗ tiếp tục đà phục hồi và tăng rất ấn tượng.
Hiện nay các quốc gia có FTA với EU nhưng tập trung vào sản xuất nông sản thì không nhiều. Trên thực tế, EU là thị trường có nhu cầu tiêu thụ cao và ổn định đối với các mặt hàng nông sản thực phẩm, trong khi hàng nông sản của Việt Nam là nông sản nhiệt đới, ít cạnh tranh trực tiếp với hàng nông sản của châu Âu.
Trước bối cảnh đa dạng hóa nguồn cung nhằm đảm bảo an ninh lương thực, Việt Nam đang có nhiều lợi thế và khả năng cung ứng các sản phẩm nông lâm sản thực phẩm cho thị trường EU.
Hai bên cũng có những trao đổi rất tích cực và thực chất trên cơ sở xem xét tháo gỡ những vấn đề còn tồn tại và đề xuất những phương hướng, hoạt động hợp tác cụ thể, đặc biệt là phối hợp triển khai thực thi Hiệp định EVFTA hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Bộ trưởng đề nghị phía EU tiếp tục ủng hộ, cũng như dành những ưu tiên hỗ trợ kỹ thuật, tài chính, chuyển giao công nghệ để triển khai hiệu quả các chương trình, dự án hợp tác về nâng cao năng lực, xây dựng hệ thống chính sách và mô hình sản xuất đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn của EU (kể cả về vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch động thực vật lẫn các tiêu chuẩn kỹ thuật, môi trường khác), tạo điều kiện cho quá trình sản xuất, kiểm tra, kiểm định và trao đổi thương mại giữa hai bên diễn ra thuận lợi.
Đồng thời, khuyến khích các dự án đầu tư của EU trong các lĩnh vực triển vọng như chế biến nông sản thực phẩm, nông nghiệp công nghệ cao hướng đến kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu…