Nhằm thúc đẩy thực hiện các hoạt động, giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ngày 13/3/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 280/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 với mục tiêu tiết kiệm được từ 8-10% trên tổng năng lượng tiêu thụ trong cả giai đoạn.
Chương trình tập trung vào các giải pháp chính bao gồm: (i) Xây dựng, kiện toàn và thực thi mạnh mẽ các quy định pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; (ii) Thiết lập các cơ chế ưu đãi, khuyến khích, các hỗ trợ về kỹ thuật, tài chính để thúc đẩy việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng trên tất cả các mặt của nền kinh tế và của toàn xã hội; và (iii) Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Trong khuôn khổ chương trình tuyên truyền về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tháng 9/2019, Bộ Công Thương đã phát động tổ chức Giải thưởng năng lượng bền vững năm 2019. Đây là lần đầu tiên giải thưởng được tổ chức để tôn vinh những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác, sản xuất, chế biến, truyền tải và phân phối năng lượng, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng như các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm tiết kiệm năng lượng, thông qua đó tuyên truyền, phổ biến các sáng kiến, công nghệ và giải pháp tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo và truyền tải thông điệp về tăng trưởng xanh, bảo vệ môi trường đến mọi lĩnh vực của nền kinh tế, cộng đồng và toàn xã hội.
Phát biểu tại buổi Lễ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho biết, an ninh năng lượng và phát triển ngành năng lượng bền vững luôn là mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ Việt Nam. Bộ Công Thương đảm nhận trọng trách điều hành, cung ứng đủ năng lượng cho quốc gia, đáp ứng nhu cầu cho phát triển đất nước.
Theo quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011 – 2020 có xét đến năm 2030 điều chỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 18 tháng 3 năm 2016 (Quy hoạch điện VII điều chỉnh) thì từ nay đến năm 2030, năng lượng phải đáp ứng đủ nhu cầu điện cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nước với mức tăng trưởng GDP bình quân khoảng 7,0%/năm.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu sử dụng điện cũng tăng lên nhanh chóng. Theo đó, tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện toàn quốc trong các giai đoạn tới mặc dù sẽ giảm đáng kể so với trước đây nhưng vẫn ở mức rất cao nếu so sánh với các nước trên thế giới, cụ thể là 10,6%/năm (giai đoạn 2016 - 2020), 8,5%/năm (giai đoạn 2021-2025) và 7,5%/năm (giai đoạn 2026 - 2030).
Nếu tổng công suất đặt của toàn hệ thống hiện nay là khoảng 54.000 MW (bao gồm cả năng lượng tái tạo) thì đến năm 2025 sẽ đạt khoảng 96.500 MW và dự kiến lên đến 129.500 MW vào năm 2030.
“Đây là một thách thức lớn đặt ra với ngành năng lượng trong việc đảm bảo thu xếp và huy động nguồn vốn đầu tư rất lớn để mở rộng, nâng cấp lưới điện truyền tải, phân phối, đầu tư, phát triển nguồn điện mới cũng như cung ứng đủ các nguồn năng lượng sơ cấp cho các nhà máy điện”, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhận định.
Cũng theo Thứ trưởng, trong bối cảnh hiện nay khi từ năm 2016, nước ta đã chuyển từ nước xuất khẩu năng lượng sang nước nhập siêu về năng lượng và sẽ ngày càng phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu; Quốc hội cũng đã thông qua chủ trương tạm dừng các dự án điện hạt nhân; Tiềm năng, trữ dầu và khí đốt sẽ sớm suy giảm thì việc đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và thúc đẩy các hoạt động, giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là những giải pháp mang tính chiến lược, cần được ưu tiên, đẩy mạnh thực hiện trong ngay thời gian trước mắt.
Các chương trình, hoạt động về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và phát triển các nguồn năng lượng tái tạo sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn nguồn năng lượng của quốc gia, giúp cho nền kinh tế phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, giúp thực hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính để ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu.
“Tôi rất vui mừng khi thấy giải thưởng đã thu hút được sự tham gia của các doanh nghiệp hoạt động trong nhiều lĩnh vực từ điện lực, dầu khí, than, năng lượng tái tạo và các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm tiết kiệm năng lượng trên khắp mọi miền của đất nước. Thay mặt cho Lãnh đạo Bộ Công Thương, tôi xin biểu dương các doanh nghiệp đã đăng ký và gửi hồ sơ tham dự giải thưởng và chúc mừng các doanh nghiệp được chứng nhận doanh nghiệp bền vững và doanh nghiệp trẻ bền vững năm 2019”, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bày tỏ.