Tuy nhiên, trong quá trình thi hành, áp dụng thực tiễn đã phát sinh nhiều khó khăn, bất cập, làm gia tăng gấp nhiều lần thời gian, chi phí, và tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Từ đó, rất nhiều doanh nghiệp phải bị tạm dừng hoạt động và hàng ngàn nhà xưởng xây mới hoặc cải tạo nhưng không thể đưa vào hoạt động do không đáp ứng kịp sự thay đổi của chính sách, không thể kiểm định, cấp phép phòng cháy chữa cháy, làm ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh chung của Việt Nam.
Trước thực trạng đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện 220/CĐ-TTg ngày 5/4/2023 về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác PCCC; đồng thời Bộ Xây dựng cũng ban hành công văn số 1397/BXD-KHCN ngày 11/4/2023 về việc ý kiến thống nhất một số nội dung hướng dẫn QCVN 06:2022/BXD.
Mặc dù các văn bản mới này đã phần nào tháo gỡ khó khăn, nhưng thực tế vẫn còn nhiều vấn đề còn tồn tại, chưa được giải quyết triệt để rất cần được xem xét điều chỉnh, bổ sung. Một số vấn đề còn bất cập như:
Áp dụng Quy chuẩn 06:2022/BXD và Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 2622:1995, cơ sở sản xuất kinh doanh phải nâng bậc chịu lửa cho công trình; trong khi đó, hướng dẫn đạt được giới hạn bậc chịu lửa thì chưa được phổ biến cụ thể.
Khâu xin thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy thường mất nhiều thời gian do khó đáp ứng các tiêu chuẩn mới; ví dụ sơn chống cháy đối với các cấu kiện như cột và khung kèo chính…
Việc thay đổi chính sách quá nhanh đã ảnh hưởng tới các kế hoạch đầu tư của doanh nghiệp do không theo kịp các quy định mới, tác động đặc biệt đối với doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có sử dụng nhà xưởng,…
Theo TCVN 3890 - 2023, đối với kho lạnh diện tích từ 300 m2 trở lên cần trang bị báo cháy tự động. Trong khi các kho lạnh thủy sản nhiệt độ làm việc trung bình từ -200C đến -250C, không có hệ thống báo cháy tự động nào chịu được. Kho lạnh thường có diện tích lớn, đầu tư rất tốn kém.
Các tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy bắt buộc áp dụng nhưng không công khai miễn phí mà doanh nghiệp phải mua bản cứng hoặc bản điện tử dưới dạng truy cập hạn chế từ Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam.
Phân loại rủi ro chưa khoa học, chưa phân loại theo mức độ rủi ro của ngành nghề sản xuất, kinh doanh; điều kiện quá khắc nghiệt và làm tăng chi phí quá mức cho doanh nghiệp.
Ngày 16/06/2023, 07 Hiệp hội doanh nghiệp, gồm: Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, Hiệp hội Da – Giày – Túi xách Việt Nam, Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch, Hội Lương thực Thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh, Hội Mỹ nghệ và Chế biến Gỗ Tp. Hồ Chí Minh đã gửi văn bản lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam v.v báo cáo các khó khăn, vướng mắc của cộng đồng doanh nghiệp trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy (PCCC) và một số đề xuất, kiến nghị để giảm thiểu khó khăn cho doanh nghiệp trong tình hình hiện nay.
Các nội dung kiến nghị trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy cụ thể như sau:
Đối với vật liệu, cấu kiện phòng cháy chữa cháy: đề nghị nhanh chóng công bố và cấp phép cho nhiều sản phẩm đủ tiêu chuẩn PCCC để doanh nghiệp có nhiều thông tin để lựa chọn sản phẩm phù hợp. Đề nghị ưu tiên các sản phẩm trong nước tự sản xuất theo tiêu chí “người Việt Nam dùng hàng Việt Nam”.
Tất cả các sản phẩm đã được cấp phép và công bố thì đương nhiên đủ tiêu chuẩn theo chất lượng nhà sản xuất chịu trách nhiệm trước pháp luật, không cần phải kiểm định lai tại nơi lắp đặt gây tốn thời gian và chi phí xã hội.
Chính phủ nên nhanh chóng xã hội hóa công tác kiểm định, thẩm duyệt, nghiệm thu công tác PCCC để đẩy nhanh công tác xét duyệt hồ sơ, đưa công trình vào sản xuất kinh doanh, tạo sản phẩm cho xã hội.
Đối với các công trình đã hoàn thành, công trình dở dang hoặc công trình đã được xét duyệt dự toán, phương án PCCC thì được áp dụng theo các tiêu chuẩn trước đó, không làm thay đổi kế hoạch đầu tư của doanh nghiệp.
Đối với nhà xưởng trong các khu chế xuất, các cụm công nghiệp, khu công nghiệp cần cho phép sử dụng chung hệ thống PCCC của BQL khu công nghiệp xây dựng. Theo đó, các quy chuẩn về bể nước chữa cháy, hệ thống giao thông, bãi đậu xe, khu tập trung lánh nạn… được kết nối chung toàn khu hoặc nhóm nhà xưởng, giảm chi phí đầu tư của từng doanh nghiệp.
Công tác góp ý, thẩm định thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, kiểm tra PCCC không phụ thuộc vào các điều kiện về pháp lý đất đai như công trình xây dựng trên đất thuê, đất đang hoàn thiện pháp lý,…mà căn cứ thực tế tồn tại của công trình; điều này cũng góp phần sử dụng hiệu quả các công trình đã hoạt động trước nay.
Trong thời gian chờ sửa đổi các quy định và quy chuẩn PCCC, chỉ khuyến khích các DN có điều kiện áp dụng quy định mới ban hành, các doanh nghiệp khác được tiếp tục áp dụng các quy định, quy chuẩn cũ.
Đặc biệt, đề nghị Bộ Xây dựng nhanh chóng xem xét, tổng hợp các đề xuất, kiến nghị và so sánh thực tế, sớm xây dựng và ban hành văn bản pháp luật mới như Thông tư, Nghị định thay thế các quy định cũ với tinh thần “các quy định PCCC phải đảm bảo an toàn về người và tài sản nhưng không làm ảnh hưởng và kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế”.
