Gốm sứ Chu Đậu: Phát huy truyền thống, nâng tầm thương hiệu

Hơn 15 năm hồi sinh và phát triển, làng nghề gốm Chu Đậu hiện không chỉ định vị thương hiệu bằng chất liệu truyền thống mà những người nghệ nhân ở Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương còn nghiên cứu, s

Theo ông Nguyễn Văn Hiệp - Trưởng thôn Chu Đậu - xã Thái Tân - huyện Nam Sách - tỉnh Hải Dương thì các sản phẩm gốm của Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương có đặc trưng riêng bởi những đường nét hoa văn phản ánh đời sống, tín ngưỡng, triết lý và tâm hồn người Việt. Trong đó chủ yếu là hình ảnh hoa sen, hoa cúc, chim Lạc Việt… được vẽ cách điệu.

Đặc biệt, gốm Chu Đậu nói chung và các sản phẩm gốm của Công ty có sắc men riêng, độc đáo. Ngoài sắc men trắng truyền thống còn có sắc men hơi ngả vàng hoặc hơi ngả xanh. Người làng gốm Chu Đậu kể rằng, nước sông chính là một trong những nguyên liệu tạo nên sản phẩm gốm nổi tiếng của Chu Đậu. Bởi chỉ khi dùng nước sông trộn cùng đất sét lấy từ vùng Trúc Thôn (thị xã Chí Linh - Hải Dương) hoặc cao lanh đất tổ Vua Hùng, tráng qua men từ tro trấu thóc nếp thì gốm Chu Đậu mới có được sắc men ngọc ngà đặc trưng, Trưởng thôn Nguyễn Văn Hiệp chia sẻ.

Những hoa văn, họa tiết trên gốm Chu Đậu được những người thợ vẽ thủ công, tỷ mỉ

Hiện các sản phẩm của Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương đang được tiêu thụ rất tốt, là thương hiệu nổi tiếng trong nước và trên thế giới. Theo ông Nguyễn Văn Hiệp, Công ty CP gốm sứ Chu Đậu Hải Dương là đơn vị nổi tiếng, uy tín trong làng gốm Chu Đậu. Ngoài những sản phẩm truyền thống, Công ty còn sáng tạo nhiều mẫu mã nhằm đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm. 

Đặc biệt, Công ty mới nghiên cứu và đưa vào ứng dụng men màu vàng đồng, xám kết hợp với kỹ thuật nung tạo ra màu sắc rất đẹp, lạ, có nhiều khả năng biến tấu trên sản phẩm. Nét đặc trưng làm nên “thương hiệu” gốm Chu Đậu của Công ty CP gốm sứ Chu Đậu Hải Dương chính là các sản phẩm đều được vẽ thủ công bằng tay; Hình dáng cùng các họa tiết, hoa văn trên gốm đều mang đậm nét đặc sắc của văn hóa truyền thống dân tộc, thể hiện tình cảm gia đình, phong cảnh thiên nhiên với bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông.

Gốm Chu Đậu có đặc trưng riêng bởi những đường nét hoa văn phản ánh đời sống, tín ngưỡng, triết lý và tâm hồn người Việt

Bên cạnh đó, vùng đất nơi đây được trời phú cho nguồn nguyên liệu quý giá để làm gốm, đó là vùng thổ nhưỡng trầm tích phù sa của 6 con sông lớn tụ về đây (Lục Đầu giang). Với nguyên liệu đất đặc trưng đó cùng chất liệu “men tro” độc đáo (tro của vỏ trấu lúa nếp) không dùng hóa chất, dưới bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của những nghệ nhân đã tạo ra dòng gốm Chu Đậu nổi tiếng. Gốm Chu Đậu được biết đến với đặc tính “Mỏng như giấy, trong như ngọc, trắng như ngà, sáng như gương và kêu như chuông”, Ông Hoàng Quốc Thành - Giám đốc Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương cho hay.

Máy cắt phôi đất giúp Công ty tiết kiệm sức lao động, thúc đẩy tăng trưởng sản xuất

Theo Giám đốc Hoàng Quốc Thành, năm 2015, Công ty CP gốm Chu Đậu Hải Dương được Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh Hải Dương hỗ trợ đầu tư máy cắt phôi đất tự động. Với thiết bị này, từ chỗ phải có 4 công nhân đứng cắt ở 4 dây chuyền thì nay chỉ còn 1 công nhân đứng máy. Hơn nữa, năm 2016, Công ty cũng được Trung tâm đầu tư, hỗ trợ máy tráng men bán tự động với công suất gấp 6 lần người lao động. Các sản phẩm làm ra có chất lượng tốt, được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. 

Hiện nay, các sản phẩm gốm của Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương có 3 dòng sản phẩm chính là hàng phục chế theo các mẫu gốm cổ, hàng gia dụng và hàng xuất khẩu. Trong đó nổi tiếng và được ưa chuộng nhất là bình gốm hoa lam (còn gọi là bình củ tỏi) và bình tỳ bà. Ngoài ra, những sản phẩm khác như: Bình cúp Ngũ Hành, ấm rượu Rồng, hũ Hổ Phù… Ngoài 3 dòng sản phẩm chính trên, Công ty CP gốm sứ Chu Đậu Hải Dương còn sản xuất gốm sứ mỹ nghệ. Đây là một dòng sản phẩm mới, được sản xuất bằng hình thức lấy hồn cốt Chu Đậu, kết hợp với nhu cầu tiêu dùng hiện nay để nên những sản phẩm đặc trưng, mang lại nhiều lợi nhuận cho công ty, Giám đốc Hoàng Quốc Thành cho biết. 

Xây dựng chiến lược phát triển sản xuất kinh doanh trong thời gian tới, Giám đốc Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu Hải Dương nhấn mạnh, để chinh phục người tiêu dùng, Công ty đã, đang và sẽ đẩy mạnh sáng tác mẫu mã, họa tiết mới, lấy cảm hứng từ những danh lam thắng cảnh của đất nước như Hoàng Thành Thăng Long, vịnh Hạ Long, hang Sơn Đoòng, Khuê Văn Các, chùa Một Cột… Đặc biệt, trong hai năm trở lại đây, Công ty đang phát triển mạnh lĩnh vực du lịch làng nghề, tạo điều kiện cho người tiêu dùng trực tiếp tham gia các khâu sản xuất như tạo hình, vẽ, nung, hoàn thiện sản phẩm. Đây là một trong những giải pháp quảng bá thương hiệu gốm Chu Đậu đến với người tiêu dùng.

Phát huy truyền thống, nâng tầm thương hiệu

Nói về vấn đề cạnh tranh, Giám đốc Hoàng Quốc Thành trăn trở, các sản phẩm của Công ty sản xuất ra thì rất công phu, chất lượng và giá thành cao nhưng số lượng sản phẩm ít và chi phí lớn nên phải cạnh tranh rất khốc liệt với các sản phẩm cùng loại trên thị trường. 

Để giữ gìn uy tín cho các sản phẩm gốm sứ Chu Đậu trên thương trường, Công ty ưu tiên việc giữ gìn ổn định công việc và thu nhập cho người lao động, bởi chất lượng sản phẩm hầu hết phụ thuộc vào họ; giữ gìn bản sắc riêng cho sản phẩm: Đó là văn hóa thuần Việt; đa dạng hóa các sản phẩm hơn và tập trung thêm vào dòng sản phẩm gia dụng. 

Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ lao động, thường xuyên mở lớp đào tạo tại chỗ, mời nghệ nhân về truyền nghề, đưa công nhân đi học tại các làng nghề, sưu tầm nghiên cứu các loại men cổ, kỹ thuật sản xuất; Không ngừng cải tiến mẫu mã trên cơ sở các mẫu gốm cổ, nhằm đáp ứng được thị hiếu ngày càng cao của khách hàng. Đầu tư đổi mới công nghệ trong các khâu chế tạo sản phẩm, khuyến khích người lao động có tay nghề, thợ giỏi, sáng tạo nhiều sản phẩm mẫu mã mới, để nâng tầm gốm sứ từ những sản phẩm thông thường, đến những sản phẩm cao cấp với nét tinh xảo, độc đáo mang đặc trưng riêng của Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu.

Nâng cao chất lượng đội ngũ lao động là phương châm phát triển lâu dài của Công ty CP gốm sứ Chu Đậu

Nói về vấn đề cạnh tranh, Giám đốc Hoàng Quốc Thành trăn trở, các sản phẩm của Công ty sản xuất ra thì rất công phu, chất lượng và giá thành cao nhưng số lượng sản phẩm ít và chi phí lớn nên phải cạnh tranh rất khốc liệt với các sản phẩm cùng loại trên thị trường. 

Để giữ gìn uy tín cho các sản phẩm gốm sứ Chu Đậu trên thương trường, Công ty ưu tiên việc giữ gìn ổn định công việc và thu nhập cho người lao động, bởi chất lượng sản phẩm hầu hết phụ thuộc vào họ; giữ gìn bản sắc riêng cho sản phẩm: Đó là văn hóa thuần Việt; đa dạng hóa các sản phẩm hơn và tập trung thêm vào dòng sản phẩm gia dụng. 

Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ lao động, thường xuyên mở lớp đào tạo tại chỗ, mời nghệ nhân về truyền nghề, đưa công nhân đi học tại các làng nghề, sưu tầm nghiên cứu các loại men cổ, kỹ thuật sản xuất; Không ngừng cải tiến mẫu mã trên cơ sở các mẫu gốm cổ, nhằm đáp ứng được thị hiếu ngày càng cao của khách hàng. Đầu tư đổi mới công nghệ trong các khâu chế tạo sản phẩm, khuyến khích người lao động có tay nghề, thợ giỏi, sáng tạo nhiều sản phẩm mẫu mã mới, để nâng tầm gốm sứ từ những sản phẩm thông thường, đến những sản phẩm cao cấp với nét tinh xảo, độc đáo mang đặc trưng riêng của Công ty CP Gốm sứ Chu Đậu.