Nhân dịp Khoá họp lần thứ 3 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Slovenia về hợp tác kinh tế, vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã tiếp kiến ông Robert Golob, Thủ tướng nước Cộng hoà Slovenia, tại thủ đô Ljubljana. Cùng tham gia tại buổi làm việc có Đại sứ Việt Nam tại Áo kiêm nhiệm Slovenia và đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ.
Nhiều tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam - Slovenia
Trong khuôn khổ buổi tiếp kiến, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã thông tin tới Thủ tướng Slovenia một số kết quả nổi bật của Khoá họp do Bộ trưởng đồng chủ trì cùng Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Slovenia.
Tại khoá họp, hai bên đã nghiêm túc rà soát công tác triển khai các hoạt động hợp tác song phương kể từ khóa họp Uỷ ban liên Chính phủ lần thứ hai năm 2019. Điều đáng mừng là trong bối cảnh quan hệ chính trị, ngoại giao giữa hai nước đang duy trì đà phát triển hết sức tốt đẹp, hướng tới kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, kim ngạch thương mại giữa hai nước đã tăng trưởng mạnh mẽ hơn 12 lần, từ 46 triệu USD (năm 2012) lên trên 573 triệu USD (năm 2022).
Đặc biệt, kể từ khi Hiệp định EVFTA chính thức đi vào thực thi, tăng trưởng thương mại song phương giữa hai nước luôn đạt mức cao từ 15% đến 20%/năm. Tuy nhiên, hai bên cũng đã thẳng thắn nhìn nhận những kết quả đó vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, nhu cầu, cũng như quan hệ hợp tác hữu nghị tốt đẹp của hai nước trong suốt gần 30 năm qua.
Do đó, bên cạnh các lĩnh vực truyền thống, hai bên đã trao đổi tích cực những định hướng mới trong các lĩnh vực hợp tác cùng quan tâm như: vận tải - logistics; nông nghiệp công nghệ cao; đào tạo phát triển nguồn nhân lực; hợp tác trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển công nghệ số; phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu và hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo...
Hai bên cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để hàng hoá tiếp cận thị trường của nhau thuận lợi hơn, loại bỏ các rào cản về thương mại, nhất là các thủ tục hành chính để tăng cường mạnh mẽ hơn thương mại hai chiều. Đồng thời, coi việc tăng cường hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp hai nước kết nối sẽ là động lực để triển khai các hoạt động hợp tác kinh tế thương mại một cách hiệu quả nhất.
Nhân khoá họp Uỷ ban liên Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Giám đốc điều hành Phòng Thương mại và Công nghiệp Slovenia đã chủ trì hội nghị bàn tròn với sự tham gia của 30 đại diện doanh nghiệp hai nước.
Tại hội nghị, doanh nghiệp hai nước đã có cơ hội gặp mặt B2B để giao thương và trao đổi trực tiếp với nhau về các cơ hội, dự án tiềm năng trong nhiều lĩnh vực, trong đó đặc biệt là nông nghiệp, năng lượng, vận tải và logistics. Thông qua việc trao đổi thực chất và hiệu quả nhiều doanh nghiệp đã tìm được đối tác hợp tác kinh doanh ngay tại sự kiện.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã thông tin tới Thủ tướng Slovenia về cuộc trao đổi Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Du lịch và Thể thao Slovenia liên quan tới một số chương trình hợp tác, và những bước đi cụ thể nhằm hiện thực hoá tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực kinh tế thương mại của hai nước thời gian tới.
Trực tiếp đến thăm và chứng kiến mô hình vận hành của cảng Koper của Slovenia, một trong những cảng có vị trí địa lý chiến lược và là Trung tâm logistics hàng đầu tại châu Âu nói chung và khu vực Adriatic nói riêng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá tuy quy mô của cảng không lớn bằng một số cảng ở châu Âu nhưng tiềm năng là rất lớn, nhất là nếu khai thác hiệu quả được các chân hàng từ khu vực ASEAN phân phối đi thị trường châu Âu, nhờ tiết kiệm được chi phí vận tải và thời gian từ 6-7 ngày di chuyển trên biển so với các tuyến đường biển thông thường.
Triển vọng hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam - Slovenia
Từ những kết quả thực tế trong thời gian làm việc tại Slovenia, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã trao đổi với Thủ tướng Slovenia về các nhận định đối với triển vọng hợp tác kinh tế thương mại giữa hai nước trong thời gian tới, cụ thể:
Thứ nhất, Việt Nam là một trong 3 nền kinh tế lớn nhất ở Khu vực ASEAN với mức tăng trưởng kinh tế cao, đang trở thành một trong những công xưởng quan trọng của thế giới, với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 730 tỷ USD. Do đó Việt Nam cần tìm kiếm các đối tác để cung ứng nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất, cũng như các đối tác chiến lược trong lĩnh vực logistics để góp phần giảm chi phí sản xuất và giá thành, tăng sức cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam tại thị trường châu Âu.
Trong hợp tác vận tải và logistics thì việc đầu tiên hai bên cần làm là kết nối cảng Koper của Slovenia với các cảng lớn của Việt Nam để có thể khai thác hiệu quả luồng hàng xuất nhập khẩu giữa khu vực ASEAN và Châu Âu, tận dụng cơ hội này để đưa hàng Việt Nam vào châu Âu, nhất là tới Đông Âu và Trung Âu, cũng như giúp các doanh nghiệp Slovenia tiếp cận thị trường ASEAN và khu vực châu Á-Thái Bình Dương - là các thị trường Việt Nam đã ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA). Trên cơ sở nghiên cứu tính khả thi, hai bên có thể tính tới ký một Hiệp định liên chính phủ về Logistics, trong đó có kết nối hàng hải và nếu phù hợp, cả đường bay thẳng giữa hai nước.
Thứ hai, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là năng lượng sạch, bởi lẽ Việt Nam hiện là quốc gia có quy mô sử dụng điện năng lớn thứ hai trong ASEAN, trong 7 năm nữa dự kiến sẽ tăng gấp đôi mức hiện nay, đạt 160.000 MW và đạt 260.000 MW năm 2050. Việt Nam và Slovenia có thể hợp tác trong lĩnh vực sản xuất các thiết bị cho nhà máy thuỷ điện nhỏ, cải tạo các nhà máy thuỷ điện nhỏ, sản xuất các thiết bị phục vụ các nhà máy điện gió, điện mặt trời, hiện là những lĩnh vực Slovenia đang có thế mạnh.
Thứ ba, chú trọng hợp tác phát triển các ngành công nghiệp có tính chất nền tảng bao gồm công nghiệp cơ khí, chế biến, chế tạo, điện tử, hoá chất, năng lượng, và có tính tới những ngành công nghiệp mới nổi như vật liệu, thiết bị phục vụ chuyển đổi năng lượng... Về việc này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề xuất Slovenia sớm phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên sớm đầu tư vào thị trường của nhau.
Thứ tư, đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp công nghệ cao, chế biến nông sản, do hai nước đều là nước có tiềm năng, lợi thế phát triển nông nghiệp và có những doanh nghiệp mạnh sẵn sàng đầu tư vào lĩnh vực này.
Thứ năm, tăng cường hợp tác về văn hoá và du lịch, tăng cường giao lưu nhân dân, khai thác tiềm năng, lợi thế du lịch của các bên, bởi hai nước đều được thiên nhiên ban tặng cảnh sắc tươi đẹp cùng với nền văn hóa đặc sắc, lâu đời và sở hữu những địa điểm du lịch hấp dẫn hàng đầu trên thế giới.
Thứ sáu, cam kết ủng hộ nhau trên các Diễn đàn khu vực và toàn cầu, trong đó có việc công nhận Việt Nam là nước có nền kinh tế thị trường, gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với thuỷ sản Việt Nam.
Về vấn đề thẻ vàng IUU, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định thời gian qua Chính phủ Việt Nam rất quan tâm công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Chính quyền các cấp đã tích cực vào cuộc, nỗ lực triển khai quyết liệt các giải pháp đồng bộ, lãnh đạo, chỉ đạo, các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra, thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, đẩy mạnh nuôi trồng thủy hải sản để hạn chế đánh bắt, nhờ đó đã đạt nhiều kết quả tích cực. Bộ trưởng hy vọng những nỗ lực trên sẽ được phía EU đánh giá tích cực và mong Slovenia ủng hộ mạnh mẽ việc gỡ bỏ thẻ vàng cho ngành thuỷ sản Việt Nam.
Nhất trí với ý kiến của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Thủ tướng Robert Golob khẳng định luôn coi Việt Nam là nước bạn bè hữu nghị, là đối tác quan trọng tại khu vực, mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trên tất cả lĩnh vực. Thủ tướng Robert Golob đánh giá cao kết quả đạt được của khoá họp Uỷ ban liên chính phủ lần thứ 3, vì đã đạt được những bước tiến rất quan trọng, đề ra phương hướng hợp tác cụ thể và thiết thực trong thời gian tới, để có thể khai thác hiệu quả tiềm năng của mỗi bên.
Thủ tướng Slovenia nhất trí cho rằng những vấn đề được Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã thống nhất với các Bộ ngành Slovenia đề cập ở trên sẽ là động lực phát triển mối quan hệ hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới, đem lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Thủ tướng Slovenia cũng khẳng định sẽ sẵn sàng vận động để Hiệp định bảo hộ đầu tư được Quốc hội Slovenia phê chuẩn trong thời gian sớm nhất.
Nhân dịp này Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trân trọng chuyển lời thăm hỏi và lời mời sớm thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đến Thủ tướng Slovenia. Thủ tướng Robert Golob vui vẻ nhận lời và bày tỏ sẵn sàng bố trí thăm Việt Nam vào thời điểm thích hợp.
