Trên cơ sở đó, công tác quản lý dự án các công trình nông nghiệp của tỉnh Điện Biên đang được triển khai theo hướng tinh gọn, hiệu quả, góp phần bảo đảm chất lượng đầu tư công và hiện thực hóa các mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV.
Công trình nông nghiệp - nền tảng hình thành và mở rộng các vùng sản xuất
Điện Biên là tỉnh miền núi với tỷ lệ dân cư sống ở khu vực nông thôn còn cao, trong đó sản xuất nông nghiệp vẫn là sinh kế chính của phần lớn hộ dân. Trên địa bàn tỉnh, diện tích đất sản xuất nông nghiệp phân bố trên nhiều tiểu vùng sinh thái, chịu ảnh hưởng lớn của điều kiện địa hình, khí hậu và khả năng bảo đảm nước tưới. Thực tế cho thấy, phần lớn diện tích gieo trồng của tỉnh phụ thuộc trực tiếp vào hệ thống công trình thủy lợi, từ các hồ chứa, đập dâng đến mạng lưới kênh mương nội đồng.
Trong những năm qua, tỉnh đã tập trung đầu tư xây dựng, nâng cấp nhiều công trình thủy lợi quy mô vừa và nhỏ, phục vụ tưới tiêu cho hàng chục nghìn héc-ta đất canh tác, đặc biệt tại các vùng sản xuất lúa, cây lương thực và cây công nghiệp ngắn ngày. Việc bảo đảm nước tưới ổn định không chỉ giúp duy trì sản xuất, mà còn tạo điều kiện để từng bước tổ chức lại không gian sản xuất theo hướng tập trung, giảm manh mún, nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Điện Biên lần thứ XV xác định phát triển nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng, gắn với hình thành các vùng sản xuất hàng hóa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Trên thực tế, tại những khu vực được đầu tư đồng bộ hạ tầng nông nghiệp, năng lực sản xuất được cải thiện rõ rệt, chi phí đầu vào giảm, khả năng áp dụng cơ giới hóa và tiến bộ kỹ thuật tăng lên. Đây là tiền đề quan trọng để xây dựng các vùng lúa chất lượng cao, vùng cây ăn quả, chăn nuôi tập trung và các mô hình sản xuất thích ứng với điều kiện sinh thái đặc thù của từng địa bàn.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, các công trình nông nghiệp còn giữ vai trò quan trọng trong phòng, chống thiên tai, giảm thiểu rủi ro do mưa lũ, hạn hán gây ra. Việc chủ động nguồn nước và điều tiết hợp lý giúp ổn định sản xuất, hạn chế thiệt hại và góp phần bảo đảm an ninh lương thực trên địa bàn tỉnh.
Quản lý dự án theo hướng tinh gọn, gắn với hiệu quả vùng sản xuất
Thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, công tác quản lý dự án các công trình nông nghiệp của tỉnh Điện Biên được tổ chức lại theo hướng giảm đầu mối, phân định rõ chức năng và nâng cao hiệu quả điều hành. Thay vì quản lý theo mô hình phân tán, việc triển khai các dự án nông nghiệp hiện nay được đặt trong tổng thể mục tiêu phát triển vùng sản xuất và yêu cầu sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư công.
Theo cách thức tổ chức hiện nay, các dự án công trình nông nghiệp trên địa bàn tỉnh được quản lý thông qua các Ban quản lý dự án chuyên ngành và các Ban quản lý dự án khu vực trực thuộc UBND tỉnh, trên cơ sở tính chất, quy mô và phạm vi từng dự án. Cách tổ chức này giúp tăng tính linh hoạt trong điều hành, đồng thời bảo đảm các công trình được triển khai sát với nhu cầu thực tế của từng vùng sản xuất, đặc biệt là tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Trong quá trình triển khai, công tác quản lý dự án ngày càng chú trọng đến tính đồng bộ giữa đầu tư xây dựng công trình với quy hoạch vùng sản xuất, cơ cấu cây trồng, lịch thời vụ và phương thức canh tác của người dân. Việc lựa chọn quy mô công trình, giải pháp kỹ thuật phù hợp với điều kiện địa hình và thủy văn từng khu vực góp phần nâng cao hiệu quả khai thác sau đầu tư, hạn chế tình trạng công trình phát huy hiệu quả thấp hoặc không gắn với nhu cầu sản xuất thực tế.
Đáng chú ý, yêu cầu gắn quản lý dự án với công tác vận hành, bảo dưỡng và sử dụng công trình sau đầu tư ngày càng được đặt ra rõ nét. Thực tiễn cho thấy, ở những vùng sản xuất có hệ thống thủy lợi được quản lý, khai thác tốt, diện tích gieo trồng ổn định hơn, năng suất cây trồng được cải thiện, qua đó tạo điều kiện để mở rộng quy mô sản xuất và từng bước hình thành chuỗi giá trị nông sản gắn với chế biến và tiêu thụ.
Bước vào giai đoạn 2025-2030, quy mô và yêu cầu kỹ thuật của các dự án nông nghiệp tiếp tục gia tăng, đòi hỏi công tác quản lý dự án phải được nâng lên một bước về tính chuyên nghiệp và kỷ luật đầu tư. Việc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý dự án, đồng thời từng bước ứng dụng công nghệ số trong quản lý tiến độ, khối lượng và giải ngân vốn đầu tư được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công trong lĩnh vực nông nghiệp.
Trong tiến trình phát triển nông nghiệp của tỉnh Điện Biên, công tác quản lý dự án các công trình nông nghiệp giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức vùng sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đầu tư công và cải thiện sinh kế cho người dân nông thôn. Việc triển khai quản lý dự án theo hướng tinh gọn, gắn chặt với hiệu quả vùng sản xuất đang tạo nền tảng để các công trình nông nghiệp phát huy tốt hơn vai trò hỗ trợ sản xuất, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững theo định hướng của tỉnh trong giai đoạn tới.
