Để quên con tim ở miền cao Y Tý

Vượt hàng trăm “cây số” từ Hà Nội, miền cao Y Tý là một bức tranh trùng trùng điệp điệp. Đường lên Y Tý khá ngoằn ngoèo nhưng khung cảnh những vạt mây mờ ảo vờn quanh núi, những ngôi nhà thấp thoáng trong mây là phần thưởng xứng đáng cho ai đến đây. Như bao nơi ở vùng Tây Bắc, Y Tý mang vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ…

Là một xã thuộc huyện Bát Xát, cách thành phố Lào Cai khoảng 80km, ngày trước đến Ý Tý rất khó khăn vì đường sá cách trở, hay bị sạt đường lở núi. Ngày nay, hạ tầng giao thông đã được nâng cấp rất nhiều nên càng có nhiều du khách đến khám phá mảnh đất hoang sơ này. Thế nhưng, mảnh đất ấy dường như vẫn còn tách biệt với thế giới bên ngoài. Ở đó, ban ngày người dân Hà Nhì lên rẫy, ban đêm ấm cúng quây quần bên bữa cơm gia đình dưới mái nhà trình tường.

Nhà trình tường là một kiến trúc vô cùng độc đáo của các dân tộc cùng cao ở cực Bắc. Trong khi nhà của người Dao, Mông có hình chữ nhật còn của người Hà Nhì thì hình vuông, có tường rất dày và cửa sổ nhỏ để giữ ấm trong mùa đông giá lạnh mà mùa hè thì vẫn mát mẻ. Trong nhà rất tối, luôn có bếp lửa cháy âm ỉ quanh năm nên trước cửa nhà bao giờ cũng có một đống củi cao ngất. Những cô gái nào có đống củi to trước nhà được nhiều chàng trai để ý.

Thả bước dạo quanh Y Tý, dễ bắt gặp sắc màu thổ cẩm của những phụ nữ Hà Nhì, Mông, Dao… Mỗi dân tộc có kiểu phục trang, cách vấn khăn, lối trang sức riêng, không hòa lẫn mà cùng tô điểm cho bức tranh Y Tý thêm sống động. Nếu lên Y Tý vào thứ bảy, bạn còn có dịp hòa mình vào phiên chợ vùng cao đậm sắc màu, no đầy sản vật địa phương.

Khi ánh sáng ban ngày vừa tắt, những thảm mây đã sà xuống thấp, bủa vây khắp không gian, mang đến cái lạnh thấu. Bếp lửa hồng được thắp lên sưởi ấm, và những câu chuyện rôm rả về miền biên ải cũng được bắt đầu.

Vẻ đẹp nguyên sơ của vùng cao Y Tý luôn cuốn hút những bước chân khám phá tìm đến, để được đắm chìm giữa bao la, khoáng đạt, mênh mang của đất trời, để trải nghiệm văn hóa dân tộc và mang về những cảm xúc thú vị.

Nếu mùa xuân, những làn mây bồng bềnh cùng cây đào nở hoa bên hiên nhà, thì vào độ cuối xuân đầu hạ, nó mang một nét đẹp rất huyền ảo. Trong thoáng chốc, mái nhà của người Hà Nhì lúc biến mất trong mây trắng bồng bềnh, lúc ẩn hiện mờ ảo như những chiếc nấm bé xinh giữa khu vườn cổ tích. Tất cả khoảnh khắc ấy diễn ra rất nhanh, rồi nhấn chìm vạn vật trong màu trắng muốt của mây.

Vào mùa “săn mây”, Y Tý dường như luôn nằm gọn trong những biển mây bồng bềnh, trắng xóa. Chập chùng núi, bồng bềnh mây. Mây trắng giăng khắp thung lũng, quấn quanh núi đồi, mây trắng còn tinh nghịch lướt qua mái tóc dài của lữ khách phương xa. À, thì y như rằng mình đang lạc giữa chốn thần tiên nào đấy… Một thung lũng mênh mông được vây quanh bởi những quả núi nhấp nhô cao chót vót. Càng lên cao, thiên đường càng mở rộng, ánh nắng ban mai tuôn chảy khắp núi rừng, cả biển mây tràn ngập trong ánh nắng.

Con đường mòn vạch ngoằn ngoèo qua ngọn đồi rồi chìm nghỉm vào biển mây trắng xóa cùng những bản làng. Tiếp nối là khoảnh khắc chạy đua với thời gian để bắt kịp mặt trời, vội vàng như thể chỉ một lát nữa thôi mình sẽ chẳng được nhìn thấy vẻ huy hoàng của nó nữa. Cảm giác như đang được vùng vẫy trong mây, được hít thật căng lồng ngực cái hương của đất, của trời, của cả biển mây bồng bềnh hư ảo.

Ngoài mùa “săn” mây, những thửa ruộng bậc thang vào mùa nước đổ hay mùa lúa chín cũng là thời điểm vẫy gọi các bạn trẻ và du khách đến với Y Tý.

Thu sang cũng là lúc ruộng bậc thang ở Y Tý  như được “thay màu áo” vàng rực rỡ bởi lúa chín.

Vào mùa thu, Y Tý đẹp mơ màng với những thửa ruộng vàng óng ánh, hương lúa chín lan tỏa nhè nhẹ vào không gian. Nếu có ý định tìm nơi nào bình yên, trong trẻo, có nắng, có gió, đặc biệt có đại dương mây cuồn cuộn… thì Y Tý sẽ thỏa sức cho bạn tìm được những góc lấp đầy lòng còn trống trải.

Nhưng Y Tý không chỉ có mây và lúa. Sắc màu Y Tý còn hấp dẫn bởi cuộc sống của những người dân nghèo. Bình dị, đơn sơ nhưng chất phác, hồn nhiên và hơi thở của nó là thứ nhiều người tìm kiếm.