Vượt qua câu chuyện nhận thức
TCCT: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về sự phát triển của doanh nghiệp và hàng hóa Việt Nam trên Amazon trong năm vừa qua, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động xuất khẩu đang cho thấy nhiều khó khăn?
Ông Gijae Seong: Những năm qua, khi nhìn về bối cảnh nền kinh tế chung, xuất khẩu B2B truyền thống đứng trước một số thách thức do tình hình kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, xu hướng xuất khẩu bán lẻ B2C lại mở ra cơ hội. Với mô hình xuất khẩu bán lẻ thông qua thương mại điện tử này, các doanh nghiệp có thể quản trị được mô hình kinh doanh bởi họ làm chủ quy trình sản phẩm bước ra thị trường, chủ động từ khâu vận chuyển, xây dựng thương hiệu, tiếp nhận đánh giá của khách hàng để điều chỉnh và đáp ứng các nhu cầu của thị trường.
Giá trị xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam bán hàng qua Amazon trong 12 tháng tính đến hết ngày 31/08/2023 tăng đến 50%. Số lượng đối tác bán hàng Việt Nam tham gia Amazon tăng tới 40%. Có thể thấy sự tăng trưởng về số lượng lẫn chất lượng nhà bán hàng và giá trị xuất khẩu từ Việt Nam trên Amazon.
Chúng tôi cũng nhận thấy sự chuyển dịch và thay đổi của các doanh nghiệp từ Việt Nam xuất khẩu online.
Những năm trước, mục tiêu lớn nhất của chúng tôi là nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp về mô hình và cơ hội kinh doanh này. Tuy nhiên, những năm gần đây, doanh nghiệp đã có sự nhận thức cao hơn về thương mại điện tử xuyên biên giới, hay còn gọi là xuất khẩu online. Họ đặt ra những câu hỏi cao cấp hơn, cho thấy sự sẵn sàng, sự quan tâm, hiểu biết của họ về ngành này đã bắt đầu sâu sắc hơn. Thay vì hỏi Mô hình kinh doanh này là gì, họ sẽ hỏi: Tôi sẽ bán sản phẩm gì? Tôi mở rộng danh mục sản phẩm kinh doanh như thế nào? Tôi làm thương hiệu ra sao? Làm thế nào tôi tăng trưởng bền vững?
Đó là những câu hỏi mà tôi tin là đã vượt qua câu chuyện nhận thức về cơ hội của thương mại điện tử xuyên biên giới trong cộng đồng doanh nghiệp.
Trong vòng 12 tháng tính đến ngày 31/8/2023, đã có 17 triệu sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam đã được bán ra cho khách hàng Amazon trên khắp thế giới, tăng cường sự hiện diện của hàng Việt trên toàn cầu.
Giá trị xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam bán hàng trên Amazon tăng 50%. Số lượng đối tác bán hàng Việt Nam qua Amazon tăng 40%.
Danh mục các ngành hàng Việt bán chạy nhất trên Amazon tiếp tục ghi nhận các sản phẩm lợi thế và vốn được yêu thích, cùng sự xuất hiện của những ngành hàng mới. Cụ thể, 5 ngành hàng bán chạy nhất gồm Nhà cửa, Nhà bếp, Sức khỏe & Chăm sóc cá nhân, May mặc và Làm đẹp. Điều này cũng phản ánh đúng thế mạnh của Việt Nam về các nguyên liệu thân thiện với môi trường như gỗ, mây tre đan,…
Sản phẩm chất lượng
TCCT: Theo ông, yếu tố nào đóng góp cho những kết quả ấn tượng này của doanh nghiệp Việt trên Amazon?
Ông Gijae Seong: Giá trị xuất khẩu qua thương mại điện tử của nhà bán hàng Việt trên Amazon tăng trưởng tốt năm qua thứ nhất đến từ yếu tố sản phẩm. Sản phẩm chất lượng và đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng quốc tế tất yếu mang lại doanh số tốt cho nhà bán hàng.
Thứ hai, có một lực lượng doanh nghiệp, nhà bán hàng mới tham gia bán hàng toàn cầu qua Amazon mỗi năm, giúp cho giá trị xuất khẩu từ Việt Nam tăng trưởng tốt hơn. Khi chúng ta có nguồn lực về sản phẩm rồi, mà không có thêm các nhà bán hàng mới thì cũng sẽ không đóng góp vào mức độ tăng trưởng chung của xuất khẩu online.
Thứ ba, theo tôi là sự sẵn sàng của doanh nghiệp. Như tôi đã nói, những năm đầu tiên, doanh nghiệp chưa sẵn sàng. Họ mới tìm hiểu, xem đây là mô hình như thế nào, liệu có làm được mô hình này hay không. Những năm gần đây, đặc biệt là năm vừa rồi, chúng ta thấy mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp cao hơn và cũng giúp cho việc vận hành mô hình kinh doanh toàn cầu hiệu quả hơn.
Thứ tư, là sự áp dụng mô hình FBA ngày càng cao hơn đối với các doanh nghiệp tham gia Amazon. Khi các doanh nghiệp áp dụng FBA, trải nghiệm của khách hàng Amazon toàn cầu sẽ tốt hơn, thúc đẩy mức độ chuyển đổi, mua hàng cũng như là tái mua hàng. FBA là mô hình Amazon giúp doanh nghiệp hoàn thiện đơn hàng. Tức là khi hàng hóa vào trung tâm hoàn thiện đơn hàng của Amazon, Amazon sẽ đóng gói, sẽ chuyển hàng, sẽ lo hết các thủ tục về hoàn lại sản phẩm cho khách hàng, hoặc là thu thanh toán. Mọi quy trình đó được Amazon đảm nhiệm. Thậm chí là giao hàng trong vòng 2 ngày dành cho các khách hàng Prime của Amazon.
Thứ năm, doanh nghiệp Việt Nam đã bắt đầu nhận thức và áp dụng cao hơn việc xây dựng thương hiệu. Họ không chỉ bán sản phẩm mà còn xây dựng thương hiệu trên Amazon để tăng giá trị bán hàng trên Amazon. Chúng tôi cũng ghi nhận tăng trưởng của các doanh nghiệp áp dụng đăng ký và bảo vệ xây dựng thương hiệu qua Amazon.
Xem thêm: "Doanh nghiệp Việt tự tin "ra khơi" trực tuyến" trên Tạp chí Công Thương tại đây.
Hãy bán thứ khách hàng cần!
TCCT: Dù vậy, không thể phủ nhận vẫn có những doanh nghiệp chưa thể thành công, hay thậm chí phải chấp nhận thất bại trên Amazon do không thể khắc phục được các rào cản về tiêu chuẩn, chi phí,… Các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn khá lúng túng hoặc chưa mạnh dạn tiếp cận thương mại điện tử xuyên biên giới do e ngại mình không đủ năng lực. Ông nghĩ sao về vấn đề này?
Ông Gijae Seong: Đối với sân chơi thương mại điện tử xuyên biên giới, cơ hội là như nhau cho các doanh nghiệp. Công cụ mở ra để tất cả doanh nghiệp đều có thể truy cập và sử dụng. Thực tế cho thấy nhiều trường hợp thành công trên Amazon là các doanh nghiệp xuất phát điểm từ những ngày đầu non trẻ, đã bắt đầu và thành công.
Các doanh nghiệp, ở mọi quy mô, có thể đối diện những khó khăn chung khi chưa tìm hiểu đủ và đúng về thị hiếu khách hàng quốc tế. Thậm chí, các doanh nghiệp Việt Nam thường có tư duy nếu sản phẩm đang bán rất tốt tại Việt Nam, sẽ mang nguyên sản phẩm đó ra quốc tế, để khách hàng quốc tế mua sản phẩn mà doanh nghiệp đang có. Tuy nhiên, thực tế là chúng ta phải bán cái khách hàng cần, không phải bán cái chúng ta có. Bên cạnh đó, doanh nghiệp chưa tìm hiểu đủ về nhu cầu khách hàng nhưng lại nôn nóng thành công, nên khi thử nghiệm lúc đầu chưa hiệu quả, họ đã dừng lại. Kinh doanh quốc tế, doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình phát triển lâu dài, bền vững.
Vậy làm sao để các doanh nghiệp có thể vượt khó và thành công trên Amazon? Đó là đào tạo kiến thức, đây cũng là một trong những lý do chúng tôi khai trương Trung tâm Đào tạo Day-1 tại TP. Hồ Chí Minh. Chúng tôi mong muốn đây sẽ là điểm đến cho các doanh nghiệp để được đào tạo và cung cấp kiến thức từ cơ bản đến nâng cao. Đồng thời, trung tâm cũng sẽ là điểm giao lưu, kết nối các nhà bán hàng để có thể cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, truyền cảm hứng.
Năm nay, chúng tôi sẽ triển khai chương trình mới chăm sóc nhà bán hàng, trong đó đội ngũ Amazon sẽ tập huấn cho các nhà bán hàng làm sao xây dựng kế hoạch bán hàng trên Amazon, tìm hiểu về các công cụ, chương trình từ Amazon. Qua đó, đồng hành và trang bị mạnh mẽ hơn cho các doanh nghiệp Việt Nam, tăng khả năng cạnh tranh và cơ hội thành công cho doanh nghiệp trên sân chơi mới.
Giải bài toán thương hiệu và logistics
TCCT: Amazon có giải pháp gì để hỗ trợ doanh nghiệp trong vấn đề bảo hộ thương hiệu và logistics - hai hạn chế của doanh nghiệp Việt trên thương mại điện tử xuyên biên giới hiện nay?
Ông Gijae Seong: Liên quan đến vấn đề bảo hộ thương hiệu và sở hữu trí tuệ trong xuất khẩu trực tuyến, Amazon cam kết nâng cao nhận thức và khả năng tuân thủ của các đối tác bán hàng, đồng thời thúc đẩy bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong xuất khẩu trực tuyến thông qua Công nghệ, Giáo dục và Thực thi.
Về công nghệ, Amazon sở hữu một bộ công cụ mạnh mẽ dành cho các đối tác bán hàng để tham gia chương trình đăng ký thương hiệu của Amazon (Amazon Brand Registry), đáp ứng nhu cầu quản lý và bảo vệ thương hiệu cũng như quyền sở hữu trí tuệ của mình. Thông qua chương trình đăng ký thương hiệu (Brand Registry), Amazon có thể bảo vệ hiệu quả các thương hiệu nhờ vào các biện pháp bảo vệ tự động dựa trên công nghệ máy học và phân tích dữ liệu mà thương hiệu cung cấp khi đăng ký thương hiệu; đồng thời có thể tìm ra và báo cáo kịp thời các vi phạm đáng ngờ. Bên cạnh đó, công cụ Transparency cung cấp cho mỗi sản phẩm thuộc sở hữu của thương hiệu một mã 2D duy nhất để ngăn chặn hàng giả, từ đó, khách hàng có thể xác minh được sản phẩm đến từ thương hiệu đó. Báo cáo vi phạm cho phép các thương hiệu phát hiện các hành vi vi phạm tiềm ẩn và công cụ chống hàng giả Project Zero cũng trao cho các thương hiệu quyền loại bỏ trực tiếp các đăng tải sản phẩm vi phạm ra khỏi danh mục sản phẩm ra khỏi gian hàng trên Amazon.
Về giáo dục, Amazon Global Selling Việt Nam cung cấp các khóa đào tạo liên tục về quy định tuân thủ và bảo vệ thương hiệu, giúp doanh nghiệp nắm rõ được các điều khoản và chính sách hiện hành để phòng trừ các rủi ro trong quá trình vận hành kinh doanh. Các đối tác bán hàng và thương hiệu được tiếp cận và cập nhật các chính sách bán hàng mới nhất trên Amazon và các thị trường mục tiêu cũng như kiến thức chuyên sâu thông qua các kênh như Trung tâm Nhà bán hàng (Seller Central), Học viên Nhà bán hàng (Seller University), website của Global Selling Vietnam...
Về thực thi, Amazon hợp tác với các cơ quan chính phủ, và hiệp hội ngành hàng tích cực thúc đẩy việc hoàn thiện các quy tắc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ thương mại điện tử xuyên biên giới. Cụ thể, đơn vị Chống Tội phạm Hàng giả của Amazon hợp tác với các thương hiệu và cơ quan thi hành pháp luật trên toàn thế giới để thực hiện điều tra về hàng nhái và gian lận trên Amazon - ngăn chặn các trường hợp lạm dụng cửa hàng Amazon và các nhà bán lẻ khác trong toàn ngành, nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và một địa chỉ mua sắm đáng tin cậy cho người tiêu dùng.
Liên quan đến vấn đề logistics, tôi muốn làm rõ logistics không chỉ là vận chuyển. Logistics là hậu cần, một chuỗi các trải nghiệm từ đóng gói sản phẩm đến vận chuyển, chuẩn bị giấy tờ thủ tục thông quan, hoàn thiện đơn hàng, quản lý hàng tồn kho… Chẳng hạn như câu chuyện thực chiến của Kunjek. Họ thường xuyên nâng cấp và tối ưu chi phí logistics, từ khâu chọn thùng để đóng hàng, dán mác sao cho tối ưu vận chuyển.
Doanh nghiệp phải tìm hiểu, có sự hỗ trợ đa bên, trong đó có Amazon. Amazon vừa công bố ra mắt và cải tiến loạt công cụ, chương trình, dịch vụ hỗ trợ mới, trong đó có SEND. Theo đó, chúng tôi bổ sung thêm nhà cung cấp dịch vụ đường hàng không và mở rộng dịch vụ đường biển. Từ đó, doanh nghiệp có thể chọn phương án vận chuyển phù hợp về chi phí, sản phẩm… để có thể đưa hàng hóa từ Việt Nam đến thị trường xuất khẩu và các trung tâm hoàn thiện đơn hàng của Amazon một cách hiệu quả, tối ưu nhất.
Ngoài ra, chúng tôi cũng tăng cường mảng đào tạo nhà bán hàng để họ có thêm kiến thức, kinh nghiệm và sự đồng hành của Amazon. Qua đó, các doanh nghiệp tiếp cận và nhận biết cách tối ưu logistics, để logistics không còn là một bài toán cần giải nữa. Họ sẽ thuận tiện hơn, thông suốt hơn trong quá trình đưa hàng hóa từ Việt Nam sang thị trường quốc tế.
Thương mại điện tử xuyên biên giới:
Kỷ nguyên bứt phá
TCCT: Năm 2022, Amazon Global Selling và Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã khởi xướng sáng kiến “Thương mại điện tử xuyên biên giới: Kỷ nguyên bứt phá” để phát triển nguồn nhân lực thương mại điện tử cho doanh nghiệp Việt. Qua hơn 1 năm triển khai, sáng kiến này đã được thực hiện ra sao và đạt được kết quả gì? Thời gian tới Amazon Global Selling sẽ triển khai các giải pháp nào để hỗ trợ doanh nghiệp?
Ông Gijae Seong: “Thương mại điện tử Xuyên biên giới: Kỷ nguyên bứt phá” là một sáng kiến do Amazon khởi xướng, được Bộ Công Thương bảo trợ về nội dung, phối hợp triển khai bởi Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) và Amazon Global Selling Việt Nam. Sáng kiến là một chương trình dành cho doanh nghiệp Việt Nam, với chuỗi chương trình đào tạo chuyên sâu, cung cấp kiến thức chuyên ngành, các phương pháp tiếp cận linh hoạt trong ngành thương mại điện tử xuyên biên giới, từ đó giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia vào chuỗi hoạt động trong ngành kinh tế số, từng bước xây dựng thương hiệu cho hàng hóa Việt Nam trên thị trường thế giới.
Amazon Global Selling Việt Nam phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương (iDEA) tổ chức chương trình “Thương mại điện tử Xuyên biên giới: Kỷ nguyên bứt phá” tại Việt Nam trong 5 năm kể từ 2022 đến 2026 với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực về thương mại điện tử xuyên biên giới cho dự kiến 10.000 doanh nghiệp trong 5 năm, và có thể điều chỉnh theo đánh giá hàng năm của hai bên.
Năm 2022, đã tổ chức được 9 khóa học tại 6 tỉnh thành, gồm: Hà Nội (3 khóa), thành phố Hồ Chí Minh (2 khóa), Đà Nẵng, Ninh Bình, Hải Phòng và Đồng Nai, thu hút sự tham gia của gần 1200 doanh nghiệp.
Năm 2023, từ đầu năm 2023 đến cuối tháng 9, cùng với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ và các tỉnh thành khác, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng như các Hiệp hội ngành nghề, Amazon Global Selling đã tổ chức 11 chương trình đào tạo tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Bến Tre, thu hút hơn 1.200 doanh nghiệp tham gia. Trong số này, 4 khóa học tại 4 tỉnh thành, gồm: thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội và Bến Tre nằm trong khuôn khổ của sáng kiến “Thương mại điện tử xuyên biên giới - Kỷ nguyên bứt phá”
Ngoài chương trình đào tạo này, chuỗi sự kiện xConnect và sự kiện theo từng ngành hàng sẽ tiếp tục được tổ chức nhằm mang đến cơ hội kết nối một cửa cho các đối tác bán hàng, nhà sản xuất và nhà cung cấp dịch vụ, giúp họ tham gia, thảo luận và kết nối để khai phá tiềm năng của mình.
Bên cạnh đó, Amazon Global Selling đầu tư mạnh vào Đào tạo Nhà bán hàng thông qua Học viện Nhà bán hàng của Amazon. Năm 2023, tính đến tháng 9, đã có 82 nội dung đào tạo bằng tiếng Việt mới được xuất bản trên Học viện Nhà bán hàng Amazon thu hút đến 190.000 lượt hoàn thành khóa học, 60 phiên phát sóng đào tạo trực tiếp, 7 buổi talkshow Hỏi Đáp xuyên biên giới với Amazon, đề cập đến nhiều chủ đề mà các đối tác bán hàng quan tâm và cần tìm hiểu.
Các chương trình này sẽ tiếp tục phát triển hướng tới nhu cầu của doanh nghiệp cần thông tin, kiến thức, kết nối để bắt đầu hay phát triển kinh doanh toàn cầu qua Amazon.
Xin trân trọng cảm ơn ông!