Hội nghị Khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ XIX năm 2025 là diễn đàn để các địa phương đánh giá kết quả giai đoạn 2021 – 2025, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp đổi mới phương thức triển khai, tăng cường liên kết vùng và thúc đẩy phát triển công nghiệp nông thôn theo hướng bền vững, xanh và hiện đại.
Khuyến công “cánh tay nối dài” hỗ trợ công nghiệp nông thôn phát triển bền vững
Phát biểu khai mạc hội nghị, bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công nhấn mạnh: Từ năm 2024 đến nay, kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong nước, các cơ hội và thách thức đan xen, đặc biệt là những tác động bất lợi từ bên ngoài và thiên tai, bão lũ đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã ban hành nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, ổn định kinh tế vĩ mô.
“Trong nỗ lực chung ấy, công tác khuyến công tiếp tục khẳng định vai trò là công cụ chính sách hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp và các cơ sở công nghiệp nông thôn vượt khó, đổi mới công nghệ, ổn định sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh”, bà Giang khẳng định.
Theo bà Giang, năm 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt, vừa là năm “về đích” của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021 - 2025), vừa là năm tổng kết chương trình khuyến công giai đoạn 2021 - 2025. Do đó, việc đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm và đề xuất phương hướng cho giai đoạn mới có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy khuyến công trở thành trụ cột hỗ trợ phát triển công nghiệp nông thôn.
Báo cáo của Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cho thấy, 9 tháng năm 2025, hoạt động khuyến công khu vực phía Bắc tiếp tục thể hiện vai trò “cánh tay nối dài” của chính sách công nghiệp nông thôn. Dù phải thích ứng với mô hình chính quyền hai cấp, ảnh hưởng đến cơ chế điều hành, nhưng toàn vùng vẫn duy trì kết quả tích cực nhờ nỗ lực bền bỉ của hệ thống khuyến công từ Trung ương đến địa phương.
Năm 2024, tổng kinh phí khuyến công của 15 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc đạt 94,367 tỷ đồng, tương đương 89,36% kế hoạch năm. Trong đó, kinh phí khuyến công quốc gia thực hiện 15,12 tỷ đồng, đạt 84,47% kế hoạch; kinh phí địa phương đạt 79,25 tỷ đồng, đạt 90,4% kế hoạch. Một số địa phương như Bắc Ninh, Ninh Bình, Phú Thọ bố trí ngân sách cao từ 8 đến 11 tỷ đồng, cho thấy sự quan tâm của chính quyền trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp nông thôn.
Năm 2025, tổng kinh phí khuyến công được duyệt của khu vực phía Bắc đạt 148,24 tỷ đồng, tăng 40% so với năm 2024. Trong đó, nguồn vốn địa phương chiếm 57,7%, thể hiện sự chủ động, linh hoạt trong huy động nguồn lực tại chỗ. Tính đến hết tháng 9/2025, toàn vùng đã giải ngân được 42,6 tỷ đồng, bằng 152% so với cùng kỳ năm trước – một tín hiệu tích cực cho thấy sức bật mới trong triển khai chương trình.
Đặc biệt, hoạt động hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến vẫn là điểm sáng nổi bật. Theo kế hoạch, năm 2025 khu vực phía Bắc sẽ hỗ trợ 279 cơ sở ứng dụng công nghệ mới, tổng kinh phí 74,85 tỷ đồng. Sau 9 tháng, đã có 84 cơ sở được hỗ trợ 27,58 tỷ đồng. Việc đưa máy móc hiện đại vào sản xuất không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà còn thay đổi tư duy quản lý, chuyển hướng sang mô hình sản xuất thông minh, thân thiện môi trường.
Song song đó, công tác phát triển sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tiếp tục được chú trọng. Các địa phương đã hỗ trợ 210 lượt cơ sở tham gia hội chợ, triển lãm, bình chọn và tôn vinh 30 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia, với tổng kinh phí 10,8 tỷ đồng. Đây là hoạt động thiết thực giúp sản phẩm vùng miền mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu và kết nối tiêu thụ trong chuỗi giá trị mới.
Liên kết vùng, chìa khóa nâng cao hiệu quả công tác khuyến công
Một trong những nội dung trọng tâm của hội nghị năm nay là đánh giá tác động của mô hình tổ chức chính quyền hai cấp đối với công tác khuyến công địa phương. Đại diện các Sở Công Thương Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên… đã chia sẻ kinh nghiệm trong việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả điều hành, đồng thời kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Trung ương và địa phương.
Theo các đại biểu, để hoạt động khuyến công thực sự đi vào chiều sâu, cần đổi mới phương thức quản lý, tăng tính kết nối vùng và chú trọng chuyển đổi số trong công tác quản lý dự án, báo cáo, giám sát. Các địa phương cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lồng ghép chương trình khuyến công với các chương trình mục tiêu quốc gia, như xây dựng nông thôn mới, chuyển đổi xanh hay phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Phát biểu tại hội nghị, ông Hoàng Anh Cương - Giám đốc Sở Công Thương Tuyên Quang nhấn mạnh: Khu vực phía Bắc đang có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghiệp và du lịch. “Vùng có vị trí chiến lược trong kết nối quốc tế, hạ tầng giao thông đồng bộ, nguồn tài nguyên phong phú và lực lượng lao động trẻ, dồi dào, đây là nền tảng để khu vực trở thành động lực tăng trưởng quan trọng của cả nước”, ông Cương nói.
Theo ông, các tỉnh phía Bắc đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các ngành công nghiệp giá trị gia tăng cao như bán dẫn, điện tử, năng lượng tái tạo, chế biến nông – lâm sản. Trong đó, khuyến công đóng vai trò là cầu nối hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ hiện đại, mở rộng thị trường và tăng cường hợp tác đầu tư.
“Công tác khuyến công không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ máy móc hay chuyển giao công nghệ, mà cần hướng đến việc xây dựng hệ sinh thái công nghiệp nông thôn thông minh, tạo động lực cho phát triển xanh và bền vững”, ông Hoàng Anh Cương nhấn mạnh.
Tại hội nghị, nhiều ý kiến cũng cho rằng, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra mạnh mẽ, khuyến công cần đóng vai trò “kích hoạt” đổi mới sáng tạo ở khu vực nông thôn, nơi tiềm năng lớn nhưng còn thiếu nguồn lực. Các địa phương cần thúc đẩy hợp tác vùng, chia sẻ hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật, từ đó hình thành các chuỗi giá trị công nghiệp liên kết liên tỉnh.
Tạo nền tảng cho giai đoạn mới, phát triển xanh, liên kết và hội nhập
Hội nghị Khuyến công khu vực phía Bắc năm 2025 được tổ chức trong thời điểm ngành Công Thương đang nỗ lực “tăng tốc về đích”, hoàn thành các mục tiêu của kế hoạch 5 năm 2021 – 2025, đồng thời chuẩn bị nền tảng cho giai đoạn phát triển mới 2026 – 2030.
Theo bà Nguyễn Thị Lâm Giang, bên cạnh kết quả đạt được, công tác khuyến công vẫn còn những hạn chế như: quy mô hỗ trợ chưa đồng đều giữa các vùng; một số địa phương chậm đổi mới cách tiếp cận; nguồn kinh phí còn dàn trải, hiệu quả chưa cao. Vì vậy, giai đoạn tới cần tập trung vào ba nhóm giải pháp đột phá: Hoàn thiện cơ chế, chính sách và phương thức triển khai theo hướng linh hoạt, minh bạch, khuyến khích xã hội hóa và huy động nguồn lực tư nhân tham gia; Tăng cường ứng dụng chuyển đổi số và công nghệ thông minh trong quản lý, điều hành hoạt động khuyến công; Phát huy liên kết vùng và hợp tác quốc tế, hướng đến xây dựng chuỗi giá trị công nghiệp nông thôn có tính cạnh tranh cao và thân thiện môi trường.
Cũng trong khuôn khổ hội nghị, các địa phương đã thống nhất tiếp tục duy trì mô hình phối hợp vùng trong triển khai các hoạt động khuyến công, xúc tiến thương mại và đào tạo nguồn nhân lực. Bộ Công Thương đã trao cờ đăng cai tổ chức Hội nghị Khuyến công khu vực phía Bắc năm 2026 cho Sở Công Thương Hải Phòng, đánh dấu sự chuyển giao và gắn kết giữa các địa phương trong mạng lưới khuyến công.
Có thể thấy, kết quả đạt được trong giai đoạn 2021 – 2025 cho thấy khuyến công đã trở thành “đòn bẩy” quan trọng giúp hàng nghìn cơ sở công nghiệp nông thôn chuyển mình. Hàng trăm dây chuyền, thiết bị mới được ứng dụng, hàng trăm sản phẩm tiêu biểu được tôn vinh và đưa ra thị trường trong nước và quốc tế, góp phần tạo việc làm, nâng thu nhập, phát triển kinh tế nông thôn bền vững.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, hướng đi chuyển đổi xanh – đổi mới sáng tạo – liên kết vùng mà hội nghị đề ra được xem là giải pháp chiến lược để công nghiệp nông thôn Việt Nam không chỉ trụ vững mà còn bứt phá trong giai đoạn tới.
Hội nghị Khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2025 không chỉ là dịp tổng kết, đánh giá, mà còn là diễn đàn hành động, nơi khẳng định vai trò của công tác khuyến công trong thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, sáng tạo và bền vững. Với sự đồng hành của Bộ Công Thương và nỗ lực của các địa phương, khu vực phía Bắc được kỳ vọng sẽ tiếp tục là điểm sáng của công nghiệp nông thôn Việt Nam, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong thập niên mới.
