Ngay giữa “thủ phủ điều” Đồng Nai, Công ty TNHH XNK Nga Biên (thương hiệu Vigonuts) đã chứng minh bản địa không chỉ là lợi thế nguyên liệu mà còn là nền móng để xây dựng thương hiệu mạnh. Với sản phẩm hạt điều vị tỏi ớt nằm trong bộ dòng sản phẩm OCOP 5 sao, Công ty đã trải qua hành trình chuẩn hóa, thương mại hóa và lan tỏa thị trường, tạo nên một câu chuyện thành công thiết thực trong chương trình Chương trình OCOP tại tỉnh Đồng Nai.

Ít ai nghĩ rằng hành trình của Vigonuts - thương hiệu hạt điều đạt OCOP 5 sao - lại bắt đầu từ một xưởng chế biến nhỏ tại Xuân Lộc vào năm 2008. Thời điểm đó, thị trường điều chủ yếu xuất thô hoặc gia công cho các thương hiệu nước ngoài, giá trị gia tăng thuộc về khâu thương mại, không phải người làm ra sản phẩm. Nga Biên nhìn thấy một cơ hội khác: muốn hạt điều Việt được coi trọng, phải xây dựng được sản phẩm mang thương hiệu Việt.

Thay vì mua nguyên liệu từ nhiều nơi rồi gia công theo đơn hàng, doanh nghiệp chọn con đường khó hơn: làm từ gốc - làm từ vùng nguyên liệu với phương châm: “Đầu vào phải từ vườn điều trong vùng, đầu ra phải đạt chuẩn xuất khẩu và chuẩn thương hiệu”. Việc nguồn nguyên liệu được thu mua ngay tại địa phương giúp doanh nghiệp chủ động kiểm soát chất lượng đầu vào, tạo nền tảng cho truy xuất nguồn gốc.

Nhờ định hướng đi từ gốc nguyên liệu, Nga Biên dần chuyển mình từ một cơ sở sản xuất nhỏ sang doanh nghiệp có dây chuyền hiện đại. Nếu như năm 2008, Công ty Nga Biên mới bắt đầu đi vào hoạt động với xưởng sản xuất quy mô nhỏ, thủ công, thì từ năm 2015, doanh nghiệp đã bắt đầu mạnh dạn đầu tư mở rộng xưởng sản xuất với lò hơi, lò sấy, lò rang, lò nướng và nhiều loại máy móc, nhất là băng tải chuyền tự động hóa... Quy trình rang - tẩm - đóng gói được khép kín, đảm bảo tiêu chí an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn thương mại quốc tế. Bao bì được thiết kế theo nhận diện thương hiệu, không chỉ để bán trong tỉnh mà để đưa sản phẩm vào siêu thị, sàn thương mại điện tử và xuất khẩu.

Bà Tô Thị Nga - Giám đốc công ty cho biết: Các sản phẩm của Nga Biên hướng đến người tiêu dùng trong và ngoài nước, phải vừa đảm bảo chất lượng dinh dưỡng, vừa chỉn chu về hình thức và dịch vụ. Hiện nay, thương hiệu Vigonuts của Nga Biên đã có mặt ở nhiều thị trường quốc tế như Mỹ, Đức, Trung Quốc, Trung Đông… Doanh nghiệp cũng đồng thời đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa, đặc biệt chú trọng vào người tiêu dùng trẻ, yêu cầu cao về dinh dưỡng và trải nghiệm sản phẩm.

Nhờ chú trọng đầu tư vào công nghệ, máy móc, doanh nghiệp có điều kiện tập trung chế biến sâu các dòng sản phẩm từ hạt điều để tăng lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Với tư duy “một công nghệ - nhiều sản phẩm” Công ty bắt đầu nghiên cứu các phiên bản hương vị khác nhau. Từ hơn 20 công thức được thử nghiệm, chỉ có 4 vị đạt yêu cầu để đưa vào hồ sơ OCOP: rang muối nguyên bản, phô mai trứng muối, tỏi ớt, và rang chay. Nhà máy không sản xuất đại trà, mà làm theo lô nhỏ để kiểm soát chất lượng. Để mỗi vị có chất riêng mà vẫn thống nhất nhận diện, công ty lựa chọn triết lý “giữ vị điều - gia vị chỉ làm điểm nhấn”. Điều đó giúp sản phẩm khác biệt với nhiều loại hạt điều tẩm gia vị khác trên thị trường.

Song song, doanh nghiệp bắt đầu chuẩn hóa hồ sơ năng lực - tiêu chuẩn chất lượng - truy xuất nguồn gốc. Từng lô sản xuất đều có mã QR, thông tin sản phẩm được công bố trên website chính thức, hình ảnh và bao bì sản phẩm được thiết kế theo nhận diện thương hiệu Vigonuts. Điều đáng nói là thay vì sản xuất thật nhiều để “đi thi”, Nga Biên làm ngược lại: phải có thị trường thực tế, sản lượng ổn định rồi mới nộp hồ sơ đánh giá OCOP. Đây cũng chính là điểm khác biệt giúp doanh nghiệp có năng lực duy trì sản phẩm sau khi đạt sao.

Bộ 4 sản phẩm hạt điều đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia

Năm 2024, bộ hồ sơ hoàn chỉnh được nộp thẩm định. Năm 2025, cả 4 dòng sản phẩm đồng loạt đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia.

Ông Hiếu Lê, Phó giám đốc Công ty TNHH XNK Nga Biên cho biết: “Việc các sản phẩm của công ty được công nhận OCOP 5 sao tạo động lực để phát triển thương hiệu và củng cố niềm tin người tiêu dùng với đặc sản địa phương. Trong thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục nỗ lực để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, duy trì và nâng hạng các sản phẩm OCOP; cũng như chú trọng hoạt động xây dựng hình ảnh, câu chuyện về thương hiệu cho các sản phẩm của công ty.”

Nếu phải chọn một sản phẩm đại diện cho hành trình nâng tầm của Vigonuts, thì đó chính là hạt điều vị tỏi ớt - dòng sản phẩm được xem là “gương mặt thương hiệu”. Với Nga Biên, hạt điều vị tỏi ớt không ra đời từ ý tưởng “bán thêm một sản phẩm”, mà từ khát vọng đưa hạt điều Việt Nam thoát khỏi hình ảnh nguyên liệu thô, bước vào sân chơi của những sản phẩm chế biến sâu có giá trị cao. Hạt điều vị tỏi ớt là câu chuyện về niềm tự hào vùng nguyên liệu, về hành trình của một doanh nghiệp dám thay đổi tư duy “bán hàng hóa” thành “bán thương hiệu”.

Hạt điều vị tỏi ớt của Nga Biên được tạo nên từ một công thức khác biệt: giữ nguyên vị điều - nâng hương vị tỏi ớt. Điều được tuyển chọn từ vùng nguyên liệu Xuân Lộc (Đồng Nai), hạt già, chắc, độ dầu cao để khi rang vẫn giữ độ giòn tự nhiên mà không cần chiên dầu. Quy trình rang khép kín, kiểm soát nhiệt độ theo từng mẻ giúp sản phẩm giòn lâu mà không bị cháy cạnh, giữ được mùi thơm đặc trưng.

Khác với nhiều sản phẩm tẩm vị trên thị trường vốn thiên về gia vị mạnh, hạt điều vị tỏi ớt của Nga Biên xây dựng sức hút từ sự cân bằng vị giác: lớp tỏi ớt sấy bám nhẹ trên bề mặt, cay thanh nơi đầu lưỡi nhưng không át đi độ bùi béo tự nhiên của điều Xuân Lộc.

Đây là điều tạo nên “điểm chạm cảm xúc” cho người tiêu dùng ngay từ lần thử đầu tiên: đậm - thơm - giòn - nhẹ vị. Chính sự cân bằng giữa “vị của điều” và “vị của gia vị” đã tạo nên cá tính riêng cho sản phẩm - đậm đà nhưng không gắt, mới lạ nhưng vẫn giữ linh hồn của hạt điều truyền thống. Điểm đặc biệt là sản phẩm không sử dụng phẩm màu, không chiên dầu.

Đại diện công ty cho biết, việc phát triển công thức vị tỏi ớt mất gần 6 tháng do phải đạt 3 tiêu chí: Không che lấp vị điều; Tỏi - ớt phủ đều nhưng không gắt; Không dùng phẩm màu - không chiên dầu.

Sản phẩm nhanh chóng trở thành lựa chọn ưu tiên trong các chiến dịch bán hàng của doanh nghiệp, đặc biệt trên các nền tảng số. Hạt điều vị tỏi ớt không chỉ giúp Nga Biên tăng doanh số mà còn giúp đặt tên Vigonuts lên bản đồ hạt điều chế biến sâu của Đồng Nai, đưa đặc sản địa phương lan tỏa tới nhiều tỉnh thành và cả những thị trường xuất khẩu.

Sau khi đạt 5 sao, Nga Biên tiếp tục mở rộng điểm bán - combo quà tặng - tiếp cận nhà phân phối - thử nghiệm xuất khẩu, đồng thời tham gia các hoạt động tôn vinh sản phẩm OCOP và hội chợ trong/ngoài nước. Nhiều điểm bán đặc sản ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh và Đà Lạt, hạt điều vị tỏi ớt thường được lựa chọn làm sản phẩm trưng bày ở vị trí dễ nhìn - được coi như “sản phẩm dẫn dắt” để thu hút khách hàng đến gian hàng.

Có thể thấy, hạt điều vị tỏi ớt chỉ là một “mảnh ghép” trong chiến lược đi đường dài của Nga Biên. Nhưng nhờ cách tiếp cận chuẩn hóa - thương mại hóa - số hóa chuẩn, mảnh ghép ấy được đặt đúng vị trí, trở thành sản phẩm 5 sao có khả năng chinh phục khách hàng nội địa và mở đường ra thị trường xuất khẩu.

Câu chuyện từ Vigonuts cho thấy: Khi sản phẩm bản địa được đầu tư bài bản, OCOP 5 sao không phải đích đến cuối cùng, mà là điểm tựa để thương hiệu Việt vươn xa.

Hành trình đưa sản phẩm lên OCOP 5 sao của Nga được xây dựng từ một lộ trình bài bản và chiến lược rõ ràng với 5 bước then chốt: Lấy vùng nguyên liệu làm gốc - truy xuất nguồn gốc làm “xương sống”; Chuẩn hóa công nghệ - một dây chuyền, nhiều dòng sản phẩm; Xây hệ thống nhận diện - tiêu chuẩn hóa sản phẩm từ trong ra ngoài; Phủ kênh số - truyền thông xoay quanh sản phẩm chủ lực; Biến chứng nhận 5 sao thành “đòn bẩy thị trường”.