Tại Hội thảo “Xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ” diễn ra sáng 5/8/2025, ông Chu Việt Cường - Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển Công nghiệp, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) đã chia sẻ về những chủ trương, chính sách và quy định mới thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam.
Khẳng định công nghiệp hỗ trợ là nền tảng cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo - là động lực then chốt thúc đẩy nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh và khả năng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu của nền kinh tế Việt Nam, ông Chu Việt Cường cho biết, từ năm 2015, với việc ban hành Nghị định số 111/2015/NĐ-CP ngày 03/11/2015, Chính phủ đã chính thức thiết lập khung chính sách tổng thể nhằm hỗ trợ phát triển công nghiệp hỗ trợ, bao gồm từ ưu đãi về đất đai, thuế, tín dụng, đến hỗ trợ nghiên cứu, đào tạo, phát triển thị trường và hạ tầng phục vụ công nghiệp hỗ trợ.
Đến nay, với tinh thần cải cách mạnh mẽ, phù hợp với xu thế chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập, ngày 14/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung nhiều quy định quan trọng của Nghị định 111/2015/NĐ-CP với nhiều điểm đổi mới, mang tính đột phá.
Tăng cường các chính sách hỗ trợ thực chất và chiều sâu
Theo đó, tại Nghị định 205, khái niệm “công nghiệp hỗ trợ” được mở rộng bao gồm cả sản xuất, gia công nguyên liệu, linh kiện, phụ liệu, vật liệu, thay vì chỉ “sản xuất” như trước.
Hoạt động phát triển công nghiệp hỗ trợ nay bao gồm cả ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phát triển nhà máy thông minh, hỗ trợ pháp lý, hỗ trợ thị trường, trong đó có mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, phù hợp với xu thế cách mạng công nghiệp 4.0.
Nghị định 205 cũng tăng cường các chính sách hỗ trợ thực chất và chiều sâu theo hướng mở rộng và nâng cao mức tài trợ. Trong đó, mức hỗ trợ tài chính cho nhiều hoạt động tăng lên tới 70% chi phí, như triển lãm, phát triển thị trường, hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ....
Về hỗ trợ đào tạo, bổ sung hỗ trợ cho sinh viên xuất sắc, giảng viên, công nhân kỹ thuật, kể cả đào tạo ở nước ngoài - tại Nghị định 111 chỉ quy định hỗ trợ cán bộ kỹ thuật và người quản lý thuộc doanh nghiệp.
Về chuyển giao công nghệ, quy định mới hỗ trợ lên tới 70% chi phí cho hoạt động nâng cao chất lượng chuyên gia tư vấn công nghiệp hỗ trợ. Hỗ trợ tối đa 50% chi phí thử nghiệm, chứng nhận chất lượng, đăng ký bản quyền, sở hữu trí tuệ cho sản phẩm.
Đồng thời, hỗ trợ pháp lý và bảo vệ môi trường theo hướng chuyên sâu hơn và gắn với các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt với các khu/cụm công nghiệp.
Ưu đãi mạnh cho các trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp
Theo ông Chu Việt Cường, một điểm nhấn chiến lược trong Nghị định 205 là việc hình thành và đầu tư Trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp vùng và địa phương. Nghị định chính thức đặt nền tảng cho việc thành lập và vận hành các Trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp cấp vùng và địa phương, với chức năng: R&D, đo lường, đào tạo, tư vấn, thử nghiệm sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.
Các Trung tâm này sẽ được hưởng ưu đãi đầu tư, miễn giảm đất đai, ưu đãi thuế, tài trợ ODA không hoàn lại; được cấp ngân sách đầu tư trang thiết bị, vận hành, góp phần định hình hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ và phối hợp liên ngành
Ngoài ra, Nghị định 205 đã thiết lập lại quy trình cấp Giấy xác nhận ưu đãi, với các yêu cầu rõ ràng hơn:
Rút ngắn thời gian cấp Giấy xác nhận ưu đãi; hồ sơ có thể nộp trực tuyến qua cổng dịch vụ công;
Thời gian xử lý tối đa 30-45 ngày, có quy định về hậu kiểm, điều chỉnh, cấp lại và thu hồi Giấy xác nhận;
Cụ thể hóa rõ ràng điều kiện được hưởng ưu đãi, trong đó nhấn mạnh đến: Tính phù hợp dây chuyền công nghệ; Có hợp tác với doanh nghiệp nhỏ và vừa SMEs; Có chứng nhận tiêu chuẩn EU (CEN) hoặc tương đương nếu thuộc danh mục đặc thù (Phụ lục II); Có sản phẩm có giá trị gia tăng từ biến đổi vật lý, hóa học theo thiết kế dây chuyền công nghệ.
Nghị định 205 cũng trao thẩm quyền rõ ràng cho UBND cấp tỉnh trong việc xác nhận và hậu kiểm ưu đãi. Bộ Công Thương giữ vai trò đầu mối quản lý quốc gia về công nghiệp hỗ trợ; chủ trì xây dựng hệ sinh thái chính sách, tiêu chuẩn, đầu tư phát triển các Trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp vùng bằng nguồn ngân sách nhà nước và phối hợp cùng các bộ khác.
Ông Chu Việt Cường đánh giá, Nghị định 205 không chỉ là bản sửa đổi kỹ thuật mà là một bước nâng cấp toàn diện, phù hợp với bối cảnh phát triển mới, chú trọng vào tăng chất lượng hỗ trợ, minh bạch thủ tục hành chính, và thích ứng chuyển đổi số, hội nhập quốc tế.
“Những sửa đổi và bổ sung vừa qua đã thể hiện một quyết tâm chính trị mạnh mẽ, minh chứng cho tầm nhìn chiến lược của Chính phủ trong việc đưa công nghiệp hỗ trợ Việt Nam lên một tầm cao mới - hiện đại, tích hợp, sáng tạo và có khả năng hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu”, đại diện Trung tâm hỗ trợ phát triển Công nghiệp cho biết, bày tỏ tin tưởng rằng với sự đồng hành của doanh nghiệp, chính quyền địa phương, các trường, viện, tổ chức trong nước và quốc tế - hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ Việt Nam sẽ bứt phá và đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế công nghiệp quốc gia.
