Kết quả ấn tượng trong giai đoạn 2021-2025
Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 15/10/2025 không chỉ là một văn bản hành chính quan trọng mà còn là thông điệp thể hiện quyết tâm chính trị của toàn hệ thống trong việc xây dựng một Thái Nguyên phát triển bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, trong những năm qua, công tác giảm nghèo của tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, cùng sự tham gia đồng bộ của cả hệ thống chính trị và nỗ lực của nhân dân, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 10,29% đầu năm 2022 xuống còn 5,46% cuối năm 2024, bình quân giảm 1,61%/năm.
Đời sống người dân không ngừng được cải thiện, không chỉ ở phương diện thu nhập mà còn ở khả năng tiếp cận giáo dục, y tế, hạ tầng và các dịch vụ xã hội cơ bản. Nhiều mô hình sinh kế bền vững được hình thành, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tuy vậy, quá trình giảm nghèo vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức: khoảng cách giàu - nghèo giữa thành thị và nông thôn còn lớn, tiến độ giải ngân vốn hỗ trợ chưa đồng bộ, một bộ phận hộ dân vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại; nguồn lực huy động cho công tác giảm nghèo còn hạn chế; ở một số địa phương, việc chỉ đạo triển khai chưa thực sự quyết liệt.
Chính vì vậy, Chỉ thị 11/CT-UBND ra đời nhằm tăng cường trách nhiệm, đổi mới phương thức chỉ đạo và phát huy vai trò chủ động của người dân trong công cuộc giảm nghèo bền vững giai đoạn tới.
Triển khai đồng bộ, rõ người - rõ việc - rõ kết quả
Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, UBND các xã, phường, thị trấn tập trung mọi nguồn lực, triển khai đồng bộ và hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình. Việc tổ chức thực hiện phải đảm bảo nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ kết quả”, đồng thời kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện.
Các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục quán triệt sâu sắc Chỉ thị số 05-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030, cùng Nghị quyết số 160/NQ-CP của Chính phủ và các kế hoạch cụ thể của tỉnh.
Đặc biệt, phải đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân về mục tiêu giảm nghèo bền vững; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, người có uy tín trong cộng đồng trong việc vận động, hướng dẫn hộ nghèo chủ động vươn lên, không trông chờ, ỷ lại.
Đổi mới tư duy - Giảm nghèo bằng thông tin và tri thức
Một trong những điểm nhấn nổi bật của Chỉ thị lần này là nhấn mạnh vai trò của thông tin, tri thức và kỹ năng trong công tác giảm nghèo. Nếu trước đây giảm nghèo chủ yếu tập trung vào hỗ trợ vật chất, thì nay, tỉnh Thái Nguyên xác định phải giảm nghèo về thông tin, trang bị tri thức và kỹ năng sống, kỹ năng sản xuất - kinh doanh để người dân chủ động nắm bắt cơ hội phát triển.
Thông tin, trong bối cảnh mới, không chỉ là công cụ truyền đạt chính sách mà còn định hướng sinh kế, mở ra cơ hội việc làm, kết nối người dân với thị trường và thay đổi nhận thức xã hội. Khi người dân được tiếp cận thông tin đúng và kịp thời, họ sẽ có khả năng tự vươn lên, tham gia vào chuỗi giá trị sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình theo hướng bền vững.
Thực tế tại Thái Nguyên đã chứng minh điều đó. Nhiều mô hình giảm nghèo dựa trên tri thức và thông tin đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Có thể kể đến dự án chăn nuôi gà đen tại huyện Đồng Hỷ giúp các hộ dân mở rộng quy mô, nâng cao thu nhập; Dự án nuôi bò sinh sản ở xã Phượng Tiến giúp cải thiện đời sống, tạo nguồn thu ổn định; Dự án sản xuất mì gạo ở Định Hóa giúp người dân vừa thoát nghèo vừa phát triển sản xuất hàng hóa quy mô nhỏ gắn với tiêu thụ thị trường.
Những mô hình này cho thấy, giảm nghèo bền vững không chỉ là việc “cho cần câu”, mà là trao kiến thức và niềm tin để người dân tự tay câu được cá, tức là chủ động trong sản xuất, sáng tạo trong phát triển, và vững vàng trên hành trình thoát nghèo.
Thực hiện chính sách toàn diện - bảo đảm công bằng và bền vững
Trên tinh thần đó, UBND tỉnh yêu cầu triển khai đầy đủ, kịp thời các chính sách hỗ trợ giảm nghèo, bảo đảm mức sống tối thiểu tăng dần và khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản cho người dân. Cụ thể, các ngành và địa phương cần khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết sản xuất, xây dựng mô hình kinh doanh gắn giảm nghèo với xây dựng nông thôn mới.
Bên cạnh đó, tỉnh đẩy mạnh tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ người lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; ưu tiên hỗ trợ cải thiện nhà ở nông thôn an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu; triển khai hiệu quả chính sách tín dụng ưu đãi, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất phù hợp với điều kiện từng vùng; bảo đảm các dịch vụ y tế, giáo dục, nước sinh hoạt, vệ sinh môi trường, thông tin cho người dân nghèo, vùng đặc biệt khó khăn.
UBND tỉnh cũng nhấn mạnh yêu cầu huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư, ưu tiên hạ tầng kinh tế - xã hội tại các xã đặc biệt khó khăn; tăng cường nguồn vốn chính sách xã hội, bảo đảm công khai, minh bạch và phân cấp hợp lý để địa phương chủ động triển khai.
Cùng với đó, cần củng cố tổ chức bộ máy làm công tác giảm nghèo, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, tăng cường phối hợp trong rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo chính xác, khách quan, làm cơ sở thực hiện các chính sách an sinh xã hội.
Một nội dung quan trọng khác là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát và đánh giá chương trình giảm nghèo. Việc này không chỉ giúp nâng cao tính minh bạch, công khai mà còn hỗ trợ quá trình tổng hợp dữ liệu, theo dõi tiến độ và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Công tác kiểm tra, giám sát cần được thực hiện thường xuyên, bảo đảm nguồn lực đến đúng đối tượng, đúng mục tiêu, tránh bệnh thành tích và phản ánh sai thực tế.
Chỉ thị 11/CT-UBND là bước khẳng định mạnh mẽ quyết tâm của tỉnh Thái Nguyên trong việc phát triển kinh tế gắn với công bằng xã hội và phát triển con người. Giảm nghèo bền vững không chỉ là nhiệm vụ của Nhà nước mà là trách nhiệm của toàn xã hội, từ chính quyền, doanh nghiệp, tổ chức chính trị - xã hội đến từng người dân.
Với chỉ đạo quyết liệt, sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành cùng sức mạnh của tri thức và thông tin, Thái Nguyên đang mở ra một hành trình giảm nghèo bền vững kiểu mẫu. Ở đó, mỗi người dân không còn là đối tượng thụ hưởng thụ động mà trở thành chủ thể tích cực của quá trình phát triển, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030: “Không ai bị bỏ lại phía sau”, xây dựng một cộng đồng dân cư sáng tạo, năng động và tự tin vươn lên cùng sự phát triển bền vững của tỉnh Thái Nguyên.
