Điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện
Báo cáo tại buổi làm việc, Chủ tịch HĐTV NSMO Nguyễn Đức Cường cho biết theo Điều lệ của Công ty, nhiệm vụ trọng tâm là lập phương thức và chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện; điều hành giao dịch thị trường điện Việt Nam; quản lý và vận hành các hệ thống công nghệ như SCADA, EMS, MMS và các hệ thống giám sát khác; đào tạo và cấp chứng nhận vận hành, nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ và tư vấn phát triển hệ thống điện, đảm bảo an ninh cung ứng điện trong trung và dài hạn.
Mục tiêu hoạt động của NSMO là lập phương thức và chỉ huy vận hành hệ thống điện quốc gia một cách an toàn, tin cậy, ổn định và kinh tế; điều hành giao dịch thị trường điện theo nguyên tắc công bằng, minh bạch, góp phần đảm bảo cung cấp điện liên tục và ổn định cho các hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội và quốc phòng.
Khi NSMO trước đây còn là đơn vị trực thuộc EVN (tức A0) đã thực hiện các tính toán chế độ vận hành hệ thống điện trong trung, dài hạn và các công tác liên quan đến quy hoạch điện lực theo yêu cầu của EVN với khung thời gian từ 5 năm đến 10 năm đối với nguồn điện, từ 2 năm đến 5 năm đối với lưới điện.
Bên cạnh đó A0 cũng đã thực hiện một số nhiệm vụ do Bộ Công Thương yêu cầu như góp ý các dự thảo quy hoạch điện lực quốc gia, góp ý các chủ trương nhập khẩu điện, đánh giá khả năng giải tỏa các dự án năng lượng tái tạo phục vụ công tác bổ sung quy hoạch, góp ý một số chủ trương, chính sách phát triển hệ thống điện trong trung và dài hạn như cơ chế khuyến khích phát triển các loại hình nguồn, công nghệ mới.
Quản lý nguồn năng lượng tái tạo
Để thích ứng với sự phát triển nhanh của năng lượng tái tạo, trong 3 năm hoạt động, NSMO đã xây dựng và vận hành hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý, giám sát và dự báo các nguồn năng lượng tái tạo. Cụ thể, đối với các nguồn năng lượng tái tạo dạng trang trại (điện gió, điện mặt trời), về mặt giám sát, NSMO đã xây dựng hệ thống ước lượng công suất khôi phục, hệ thống tính toán tỷ trọng các nguồn năng lượng tái tạo thời gian thực. Về công tác dự báo, NSMO tự xây dựng hệ thống dự báo năng lượng tái tạo ứng dụng AI kết hợp với các nguồn dự báo mua từ các đơn vị cung cấp quốc tế uy tín.
Đối với nguồn điện mặt trời mái nhà, NSMO đã phối hợp với các đơn vị nghiên cứu chuyên ngành để ứng dụng công nghệ ảnh vệ tinh trong tính toán, ước lượng công suất phát các nguồn điện mặt trời mái nhà gần thời gian thực cho hơn 700 trạm biến áp 110kV trên toàn quốc cho cả hai cấp điện áp trung và hạ áp.
Đối với nguồn thủy điện nhỏ, NSMO đã xây dựng hệ thống quản lý nguồn phân tán với nền tảng thu thập, công bố và trao đổi thông tin giữa các cấp điều độ (Điều độ quốc gia, Điều độ miền và Điều độ phân phối), từ đó nâng cao chất lượng công tác quản lý, giám sát nguồn thủy điện nhỏ.
Thúc đẩy hợp tác quốc tế
Quyền Tổng giám đốc NSMO Nguyễn Đức Ninh cho biết NSMO luôn tích cực và chủ động xây dựng và phát triển quan hệ hợp tác quốc tế với nhiều cơ quan, tổ chức, đối tác quốc tế với mục tiêu tăng cường trao đổi, hợp tác, hội nhập với khu vực và thế giới, tiếp cận các kiến thức, kinh nghiệm, công nghệ mới trên thế giới trong lĩnh vực vận hành hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện.
Trong 8 tháng đầu năm 2024, NSMO đã tích cực tham gia nhiều chương trình hợp tác quốc tế, bao gồm các hội thảo, đào tạo và trao đổi kinh nghiệm với các đối tác quốc tế như Chính phủ Mỹ, Đại sứ quán Australia, Đại sứ quán Đan Mạch và các tổ chức như Energy Exemplar, Energinet, GIZ, USEA, USAID, World Bank.
Thời gian tới, NSMO sẽ tham gia các chương trình hợp tác quốc tế gồm: Hội nghị APSO/HAPUA về tích hợp lưới điện VRE tại Philippines, Hội nghị CIGRE tại Pháp, Hội nghị thường niên APEX tại Chile và Hội nghị chuyên sâu về bảo vệ và tự động hóa hệ thống điện tại Mỹ.
Mở rộng thử nghiệm, triển khai các giải pháp
Trong giai đoạn tới, bên cạnh nhiệm vụ trọng tâm của mình, NSMO sẽ chủ động phối hợp chặt chẽ với Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo để thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến quy hoạch điện lực theo yêu cầu của Bộ Công Thương. Cùng với đó, tiếp tục triển khai xây dựng các giải pháp nhằm nâng cao công tác giám sát, quản lý và dự báo các nguồn năng lượng tái tạo đồng thời mở rộng thử nghiệm, triển khai các giải pháp đề xuất.
Chủ tịch HĐTV NSMO kiến nghị Bộ Công Thương có cơ chế giám sát, đánh giá chặt chẽ tình hình thực hiện quy hoạch và thường xuyên có đánh giá an ninh cung cấp điện, cùng với đó là cơ chế giám sát, điều khiển các hệ thống điện mặt trời mái nhà quy mô lớn, để sớm có các giải pháp kịp thời nhằm đảm bảo an ninh cung ứng điện trong trung và dài hạn. Đồng thời, kiến nghị Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ sớm có cơ chế khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo.
Kết thúc buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long một lần nữa quán triệt mục tiêu chung, quan trọng nhất hiện nay mà NSMO cần đặt lên hàng đầu là giữ được nguồn điện ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống điện quốc gia.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò của NSMO trong công tác triển khai đánh giá, rà soát và điều chỉnh Quy hoạch điện VIII mà Bộ Công Thương đang tiến hành. Quá trình rà soát, NSMO cần tích cực phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ, huy động tối đa nguồn lực tham gia vào tổ công tác để hỗ trợ Bộ, lãnh đạo Bộ nhanh chóng và quyết liệt các điều chỉnh cần thiết bám sát theo quy trình của Luật Quy hoạch. Các công việc cần được triển khai song song, đồng bộ để đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện, tránh lãng phí nguồn lực.
Về phát triển năng lượng tái tạo, Thứ trưởng cho rằng đây là con đường tất yếu mà Việt Nam sẽ phải đi. Do đó, ngay từ bây giờ, NSMO phải tính toán các giải pháp kĩ thuật để vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định, đáp ứng những yêu cầu đặt ra khi nguồn năng lượng tái tạo tăng trưởng mạnh hơn trong thời gian tới.
Ngoài ra, về hợp tác quốc tế, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đề nghị NSMO tham gia vào các tổ công tác mà Bộ Công Thương đã thành lập để triển khai Nhóm Công nghệ và Năng lượng trong khuôn khổ Tuyên bố chính trị về việc thiết lập Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Trong đó, tập trung vào các nhóm công tác liên quan đến lưới điện thong minh, đào tạo nguồn nhân lực, huy động vốn ưu đãi,...
Đối với các kiến nghị của NSMO, Thứ trưởng giao các đơn vị thuộc Bộ Công Thương ghi nhận, hợp tác chặt chẽ với NSMO trong quá trình công tác để nhanh chóng tháo gỡ vướng mắc, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
"Tinh thần chung là chúng ta đồng hành, ủng hộ, hỗ trợ, cùng nhau làm việc", Thứ trưởng nhấn mạnh.
