Tình hình thế giới 10 tháng năm 2023 tiếp tục gặp nhiều thách thức, áp lực lạm phát cao, nhu cầu tiêu dùng yếu. Những khó khăn từ suy giảm kinh tế toàn cầu đã tác động đến Việt Nam. Trong bối cảnh đó, ít ai ngờ tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước 10 tháng năm 2023 vẫn tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, nhiều tỉnh miền núi có mức tăng 2 con số, như Cao Bằng tăng 32,5%, Lào Cai tăng 22,7%, Lai Châu tăng 13,3%, Điện biên Tính tăng 35,43%, Lâm Đồng tăng 25,98%...
Đây là kết quả của sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước mà đơn vị đầu mối là Bộ Công Thương trong triển khai thực hiện Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Tiếp nối những kết quả của giai đoạn I (từ năm 2015 đến năm 2020), Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo trong giai đoạn II (từ năm 2021 đến năm 2025) được phê duyệt tại Quyết định số 1162/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là chương trình đồng bộ, toàn diện trong xây dựng và phát triển hệ thống phân phối sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, thu hẹp khoảng cách về phát triển thương mại của khu vực này với các vùng miền khác, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập của người dân.
Thực hiện Quyết định 1162/QĐ-TTg, Bộ Công Thương đã, phối hợp với các địa phương, cơ quan, đơn vị liên quan bám sát mục tiêu của Chương trình triển khai 15 đề án, nhiệm vụ, tập trung chủ yếu vào các nội dung chính như: Xây dựng mô hình phát triển các mặt hàng tiềm năng lợi thế; Các hoạt động khuyến khích, thúc đẩy phát triển các mặt hàng là tiềm năng, lợi thế của địa phương; Phát triển thương mại hàng hóa và dịch vụ của khu vực gắn với hoạt động du lịch biển đảo; Phát triển đội ngũ thương nhân, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn; Phát triển hệ thống dịch vụ hỗ trợ thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Phát triển năng lực chuyên môn cho cán bộ làm công tác phát triển thương mại và các hoạt động thông tin, tuyên truyền về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Trong đó, chú trọng vào các hoạt động kết nối cung cầu, thúc đẩy tiêu thụ hàng nông sản, các sản phẩm đặc trưng, có thế mạnh của địa phương như: Hỗ trợ triển khai kết nối và thu hút được các thương nhân, doanh nghiệp đầu tư, phát triển hoạt động thu mua, quảng bá sản phẩm hàng hóa nông lâm thủy sản; tổ chức các Hội nghị, hội thảo, hội chợ trưng bày, quảng bá, giới thiệu các sản phẩm đặc trưng, có lợi thế của các địa phương; tuyên truyền, quảng bá, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm tiềm năng, lợi thế của các địa phương…
Việc thực hiện Chương trình đã đem lại những kết quả khả quan về mức tăng trưởng hàng năm về giá trị của tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ trên các địa bàn còn nhiều khó khăn. Thúc đẩy phát triển các sản phẩm, hàng hóa có thương hiệu là lợi thế của miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa và hải đảo đưa vào các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại trong cả nước và phục vụ xuất khẩu.
Việc thực hiện Chương trình còn tạo lên được hệ thống cơ sở dữ liệu, thông tin phục vụ cho phát triển hoạt động thương mại, nâng cao chất lượng sản phẩm được sản xuất trên địa bàn, hình thành hệ thống phân phối, mối liên kết bạn hàng giữa các vùng, miền để tạo thành một chuỗi cung ứng - tiêu thụ có tính liên tục góp phần xây dựng nông thôn mới, phát triển hạ tầng giao thông nông thôn, giảm nghèo bền vững.
Các mục tiêu của Chương trình bước đầu đã thu được kết quả rõ rệt.
Trước hết, đã kết nối và thu hút được các thương nhân, doanh nghiệp đầu tư, phát triển hoạt động thu mua, quảng bá sản phẩm hàng hóa nông lâm thủy sản của khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo thông qua tổ chức các Hội nghị, hội thảo, tọa đàm.
Các Hội nghị, Hội thảo: “Tuyên truyền, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm đặc trưng, đặc sản khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo trên sàn thương mại điện tử năm 2023”; “Phát triển bền vững, nâng tầm giá trị cà phê Sơn La”; “Hội nghị kết nối giao thương tiêu thụ cà phê Sơn La” và Hội nghị Kết nối sản xuất và tiêu thụ sản phẩm miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo do Bộ Công Thương tổ chức tại Hải Phòng ngày 19/11 vừa qua là một trong số đó.
Đồng thời, để đẩy mạnh tiêu thụ những hàng hóa có thế mạnh tại miền núi và hải đảo, Bộ Công Thương đã phối hợp với các địa phương tổ chức thành công nhiều sự kiện như hội chợ trưng bày, giới thiệu các đặc sản của miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Nhiều đặc sản vùng, miền như xoài Sơn La, sâm Ngọc Linh Quảng Nam, bơ sáp Đắk Lắk, cá hồi Sapa Lào Cai, rượu sim Phú Quốc Kiên Giang… nhân dịp này cũng mở được đường vào hệ thống phân phối có uy tín trên cả nước và xuất khẩu sang thị trường nước ngoài.
Các hoạt động trên đã tạo ra một luồng sinh khí mới cho thương mại miền núi, vùng sâu vùng xa và hải đảo; góp phần quản lý thống nhất và thực hiện có hiệu quả các chính sách ưu đãi đối với đồng bào miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo, đồng thời góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển, đảo của đất nước.
