Nhận lời mời của Bí thư tỉnh ủy tỉnh Hải Nam, Trung Quốc, từ ngày 09-11/4/2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã dẫn đầu đoàn công tác thăm và làm việc tại tỉnh Hải Nam, dự Hội chợ quốc tế hàng tiêu dùng Trung Quốc (Hainan Expo 2023), khai trương Khu gian hàng Việt Nam tại Hội chợ và chủ trì Hội nghị xúc tiến thương mại đầu tư và hợp tác kinh tế Việt Nam - Trung Quốc (Hải Nam).
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Hải Nam (Trung Quốc), Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng lãnh đạo một số quốc gia như Phó Thủ tướng Lào, Bộ trưởng Bộ Du lịch và Kinh tế sáng tạo Indonesia, Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, Bí thư Tỉnh ủy Hải Nam… tham dự và phát biểu tại Lễ khai mạc Hội chợ Hainan Expo 2023 vào sáng ngày 10 tháng 4 năm 2023. Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trung Quốc Hà Lập Phong, Thủ tướng Italia và nhiều Lãnh đạo của các quốc gia đã tham dự và có bài phát biểu quan trọng tại Lễ Khai mạc bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến.
Tại lễ khai mạc Hội chợ quốc tế hàng tiêu dùng Hải Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi với Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào về việc hai bên tạo điều kiện tăng cường thúc đẩy thương mại hai chiều theo nhận thức chung tại cuộc điện đàm ngày 04/4/2023 giữa Thủ tướng hai nước.
Bộ trưởng đề nghị Bộ trưởng Vương Văn Đào quan tâm ủng hộ Bộ Công Thương Việt Nam thành lập Văn phòng Xúc tiến thương mại (XTTM) tại Hải Nam và Thành Đô nhằm tạo điều kiện hỗ trợ thương mại cho cộng đồng doanh nghiệp hai phía; Cuối cùng Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trân trọng kính mời Bộ trưởng Vương Văn Đào tới Việt Nam thăm và làm việc với Bộ Công Thương trong thời gian tới.
Đáp lại những đề nghị của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào bày tỏ sự ủng hộ cao về việc hai Bộ cần phối hợp chặt chẽ, thúc đẩy thương mại hai chiều; Khẳng định sự quan tâm và ủng hộ Bộ Công Thương Việt Nam thành lập Văn phòng XTTM ở Hải Nam và Thành Đô; Bộ trưởng cũng khẳng định sẽ thu xếp đến Việt Nam trong thời gian tới.
Hội chợ Hainan Expo 2023 có quy mô 100.000 m2 với trên 2800 doanh nghiệp tham gia trưng bày đến từ 61 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hội chợ Hainan Expo 2023 là một trong 04 Hội chợ lớn cấp quốc gia của Trung Quốc, được tổ chức sớm nhất ngay sau khi Chính phủ Trung Quốc công bố khống chế thành công dịch Covid-19. Hội chợ được đánh giá là một trong những nỗ lực của Bộ Thương mại Trung Quốc và Chính quyền tỉnh Hải Nam nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp vượt qua những khó khăn, khôi phục và phát triển hoạt động kinh doanh, hứa hẹn sẽ góp phần duy trì và củng cố quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa các nước.
Lễ khai trương Khu gian hàng Việt Nam tại Hội chợ được tổ chức vào chiều ngày 10/4/2023 sau Lễ khai mạc chính thức của Hội chợ. Tham dự và cắt băng khai trương Khu gian hàng Việt Nam có Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Hải Nam Lưu Tinh Thái, Chủ tịch tỉnh Bến Tre Trần Văn Tam cùng đông đảo đại diện lãnh đạo các cơ quan và doanh nghiệp hai nước.
Tham dự trưng bày hàng hóa tại Khu gian hàng Việt Nam và các chương trình giao thương tại Hội chợ, Đoàn doanh nghiệp Việt Nam có quy mô lớn nhất từ trước tới nay với 30 doanh nghiệp Việt Nam thuộc các lĩnh vực ngành hàng Việt Nam có thế mạnh xuất khẩu như nông sản, thực phẩm chế biến và hàng tiêu dùng. Một số các thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam được quảng bá và giới thiệu tại Hội chợ nhận được sự quan tâm lớn của khách hàng như: sản phẩm dừa Bến Tre, gốm sứ Minh Long, cà phê Trung Nguyên, thực phẩm Sao Thái Dương…
Với việc Trung Quốc mới mở cửa lại, chương trình XTTM tại Hải Nam lần này là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm hiểu thị trường, nghiên cứu xu hướng tiêu dùng, thiết lập quan hệ bạn hàng, ký kết hợp đồng, tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh và đầu tư tại thị trường Trung Quốc nói chung và tỉnh Hải Nam, Trung Quốc nói riêng; đồng thời hỗ trợ các đơn vị, doanh nghiệp Việt Nam kết nối giao thương với các nhà phân phối, nhà nhập khẩu ở thị trường Trung Quốc rộng lớn thông qua việc tận dụng các chính sách ưu đãi đặc biệt của Chính phủ Trung Quốc dành cho tỉnh Hải Nam với vai trò là “Cảng thương mại tự do lớn nhất Trung Quốc”.
Trong bối cảnh xuất khẩu của Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, các hoạt động XTTM trên thị trường Trung Quốc đã và đang được Bộ Công Thương tập trung đẩy mạnh để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tìm thêm đầu ra, bù đắp cho sự sụt giảm ở các thị trường chủ lực khác, nhất là đối với nông sản và thực phẩm chế biến của Việt Nam.
Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc năm 2022 đạt 175,56 tỷ USD, tăng 5,47% so với năm 2021. Trong đó, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 57,7 tỷ USD, tăng 3,18%; nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 117,8 tỷ USD, tăng 6,63%; nhập siêu ở mức 60,1 tỷ USD, tăng 10,18%. Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất, thị trường nhập khẩu lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Mỹ.