Nằm cách Hà Nội 120 km về phía nam, vườn Quốc gia Cúc Phương thuộc địa phận ba tỉnh Ninh Bình, Hoà Bình và Thanh Hoá. Với nhiều giá trị về cảnh quan thiên nhiên và đa dạng sinh học nên từ lâu Cúc Phương đã trở thành điểm du lịch sinh thái lý tưởng cho du khách.
Khám phá “lá phổi xanh” vườn Quốc gia Cúc Phương
Có tổng diện tích là 22.408 ha, nổi tiếng bởi tính đa dạng các loài thực vật, vườn Quốc gia Cúc Phương được ví như một "lá phổi xanh" khổng lồ với trên 2.000 loài thực vật bậc cao. Trong đó có rất nhiều cây đại thu lớn như Chò xanh, Đăng, Sấu mà thân của chúng sừng sững như bức tường thành giữa rừng đại ngàn.
Ngoài ra, vườn Quốc gia Cúc Phương còn có những dây leo thân gỗ uốn lượn như những con mãng xà chạy dài mấy trăm mét giữa các tầng rừng … Tất cả tạo nên một cảnh hoang sơ đầy bí ẩn nhưng vô cùng hùng vĩ mang đặc trưng của rừng mưa nhiệt đới.
Đặc biệt, các nhà khoa học đã phát hiện thêm nhiều loài thực vật mới cho khoa học trong đó có loài Lan rất hiếm (Vietorchis aurea Averyanov). Loài này chỉ phân bố tại một vùng rất hẹp tại Cúc Phương.
Nơi đây cũng phát hiện được 118 loài quý hiếm, 11 loài đặc hữu, 433 loài cây thuốc, 229 loài cây ăn được, 240 loài có thể dùng làm thuốc nhuộm...
Hệ động vật đa dạng
Chỉ tính riêng các loài động vật có xương sống, nơi đây đã có tới 659 loài bao gồm: 66 loài cá, 76 loài bò sát, 46 loài ếch nhái, 135 loài thú...
Trong số 659 loài động vật có xương sống, có những loài rất quý hiếm và có nguy cơ bị tuyệt trủng cao như: Vooc Mông Trắng ( Trachipythecus delacouri), Báo Gấm (Neofelis nebulosa), Sơn Dương (Carpicornis sumatraensis), cá Niếc Hang (Silurus cucphuongensis) và loài Sóc Bụng Đỏ đuôi hoe (Callosciurus erythraeus cuocphuongensis).
Riêng loài Vooc Mông Trắng đã từng bị coi là tuyệt trủng cách ngày nay trên 50 năm nhưng vào đầu thập kỷ 90 lại được tái phát hiện tại Cúc Phương. Loài thú linh trưởng rất đẹp và quý hiếm này được chọn làm biểu tượng của vườn quốc gia Cúc Phương.
Đến vườn Quốc gia Cúc Phương không thể bỏ qua Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển các loài động thực vật hoang dã quý hiếm đang bị đe dọa nguy cấp ở Việt Nam. Tại đây, du khách sẽ không chỉ được quan sát vẻ đẹp của các loài linh trưởng mà còn được tìm hiểu nhiều hơn kiến thức về loài động vật này.
Thế giới côn trùng phong phú
Thế giới côn trùng tại Vườn Quốc gia Cúc Phương cực lỳ phong phú với 1.899 loài và dạng loài thuộc 169 họ, 33 bộ, trong số đó nổi bật nhất là bướm. Vườn Quốc gia Cúc Phương có khoảng 400 loài bướm khác nhau như bướm phượng, bướm khế, hồ điệp… với đủ màu sắc và kích cỡ.
Phổ biến nhất tại vườn Cúc Phương là các loài bướm trắng, chúng ưa thích đậu tại những nơi ẩm thấp, vũng nước hoặc bùn lầy. Từ cuối tháng 4 đến cuối tháng 5 là khoảng thời gian thích hợp cho các loài bướm ở Vườn quốc gia Cúc Phương sinh sản và xuất hiện nhiều nhất. Du khách nên đến đây vào ngày thường, nhất là những ngày nắng sau mưa để thấy đàn bướm xuất hiện nhiều nhất, lấp lánh dưới ánh nắng. Bướm đậu thành đàn trắng xóa một khoảng đất, bay quanh du khách một cách đầy thích thú. Những chú bướm như người chủ nhà thật hiếu khách đem lại rất nhiều niềm vui đầy quyến rũ.
Sở hữu hệ thống hang động đẹp
Thuộc địa hình Caxtơ nửa che phủ, vườn Quốc gia Cúc Phương có nhiều hang động đẹp với những cái tên gợi cảm như: động Sơn Cung, động Phò Mã giáng…
Đặc biệt có một số hang động còn lưu giữ những dấu tích của người tiền sử, sống cáchn gày nay từ 7.500 năm đến 12.000 năm, đó là hang Đắng (động người xưa), hang con Moong.
Năm 2000, Cúc Phương phát hiện một hoá thạch của loài động vật có xương sống là hoá thạch của loài bò sát răng phiến, sống cách ngày nay chừng 200 đến 230 triệu năm. Thông tin về hóa thạch này hiện vẫn còn được giữ kín, thông tin rất ít ỏi. (Ảnh: hang con Moong).
Khám phá vườn Quốc gia Cúc Phương về đêm
Nhằm đáp ứng nhu cầu của khách tham quan và mang đến những trải nghiệm mới lạ, thú vị cho du khách, Vườn quốc gia Cúc Phương đã chính thức mở Tour tham quan bằng xe điện xem đom đóm và động vật hoang dã ban đêm từ ngày 04/5/2024.
Theo đó, Tour đêm tham quan diễn ra trong khung giờ 19g00 - 22g00 tất cả các ngày trong tuần, mỗi tour kéo dài khoảng 1 - 1,5 tiếng, di chuyển bằng xe điện trên hành trình dài khoảng 5km.
Du khách sẽ được hòa mình vào khung cảnh thần tiên đầy mê hoặc của hàng triệu cánh đóm lấp lánh tựa sao trời giữa đại ngàn. Qua ánh đèn pin, du khách có thể bắt gặp những loài động vật như hươu sao, nai… cùng nhiều loài côn trùng đa dạng.
Đặc biệt, du khách sẽ được quan sát, tìm hiểu các tập tính hoạt động về đêm của các loài động vật quý hiếm như tê tê, cầy vằn, cầy mực, mèo rừng, rái cá và culi…
Không chỉ được khám phá thế giới động - thực vật về đêm, tour tham quan còn giúp người tham gia hiểu thêm về công tác cứu hộ, bảo tồn rừng. Qua đó, góp phần nâng cao hiểu biết, nhận thức, hành vi của cộng đồng về vấn đề bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên cũng như bảo tồn, chăm sóc các loài động vật hoang dã, quý hiếm.
Vườn quốc gia Cúc Phương đã xuất sắc giành danh hiệu “Vườn quốc gia hàng đầu châu Á” (từ năm 2019 - 2023) của Giải thưởng Du lịch uy tín thế giới World Travel Awards trogn 5 năm liên tiếp.
