Những điểm mới trong đào tạo cử nhân quản lý thị trường

Sáng nay (3/3/2021), Tổng Cục Quản lý thị trường (QLTT), Bộ Công Thương đã phối hợp với Trường Đại học Kinh tế quốc dân tổ chức Tọa đàm “Đào tạo cử nhân QLTT đáp ứng nhu cầu xã hội”.

Tọa đàm có sự tham dự của Tổng cục trưởng Tổng cục QLTT Trần Hữu Linh; GS.TS Trần Thị Vân Hoa - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân; TS Vũ Văn Ngọc, Viện trưởng Viện Đào tạo Tiên tiến, CLC và POHE; GS.TS Hoàng Đức Thân, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế... cùng đại diện các đơn vị chức năng của Tổng cục QLTT.

Nhấn mạnh đến sự cần thiết của việc đào tạo cử nhân QLTT đáp ứng nhu cầu xã hội trong bối cảnh hiện nay, Tổng Cục trưởng Trần Hữu Linh cho biết, hàng năm, nhu cầu tuyển dụng công chức vào lực lượng QLTT rất lớn, từ 200-300 cán bộ. Do vây, thông qua việc đào tạo cử nhân QLTT, Tổng Cục QLTT mong muốn được tuyển dụng cán bộ được đào tạo một cách chính quy, bài bản, đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hội nhập hiện nay.

Trước đó, ngay từ khi thành lập Tổng cục QLTT, lãnh đạo Bộ Công Thương xác định đào tạo mang tính gốc rễ, có đào tạo bài bản mới xây dựng được lực lượng QLTT chính quy, chuyên nghiệp, hiện đại. Vì vậy, Bộ Công Thương đặc biệt chú trọng, coi việc đào tạo chính quy lực lượng QLTT là một nhiệm vụ chiến lược, phải được đẩy mạnh trong thời gian tới.

“Nghĩa vụ và sứ mệnh của QLTT là bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và các doanh nghiệp”, Tổng Cục trưởng Trần Hữu Linh khẳng định.

Để thực hiện nghĩa vụ và sứ mệnh nêu trên, lực lượng QLTT xác định chiến lược phát triển lực lượng giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn 2030 hướng tới mục tiêu: Xây dựng lực lượng quản lý thị trường hiện đại, đạt trình độ chuyên nghiệp, chuyên sâu; Trang thiết bị kỹ thuật hiện đại dựa trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin nhằm thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các doanh nghiệp.

Thông tin cụ thể về những kỹ năng cần thiết của một cán bộ QLTT, ông Nguyễn Kỳ Minh - Phó Chánh Văn phòng Tổng Cục QLTT cho biết, cán bộ QLTT đảm bảo 8 kỹ năng cứng: Nắm vững, thuần thục khối kiến thức cơ bản và nâng cao; Thành thạo kỹ năng phân tích, tổng hợp, dự báo; Thuần thục trong thực hiện các biện pháp nghiệp vụ; Nhuần nhuyễn trong thực hiện quy trình, nội dung kiểm tra, thanh tra chuyên ngành; Phát hiện và xử lý các tình huống phát sinh trong tổ chức, triển khai hoạt động QLTT; Phân tích, đánh giá, tìm hiểu nguyên nhân vấn đề và đề xuất các giải pháp xử lý tình huống; Giải quyết xung đột giữa các chủ thể; Thành thạo trong việc tổ chức thực hiện các hoạt động hỗ trợ.

Song song đó, một cán bộ QLTT cần phải trang bị những kỹ năng mềm như: ngoại ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin, thương mại điện tử; sử dụng các trang, thiết bị công nghệ cao phục vụ nghiệp vụ; nắm bắt tâm lý, đấu tranh với đối tượng vi phạm; nguyên lý kế toán, quản lý hoá đơn, chứng từ...

“Cán bộ QLTT như một “siêu nhân”. Vừa cưỡi ngựa bắn tên, vừa đối mặt với gian thương, xã hội đen; phải đi tìm cái sai của người khác; phải xử phạt vi phạm; phải làm việc ngoài chuyên môn; phải tự bảo vệ mình...”, Phó Chánh Văn phòng Nguyễn Kỳ Minh ví von và khẳng định, đào tạo đại học cho lực lượng QLTT sẽ là tiền đề quan trọng để đào tạo nên một lực lượng công chức QLTT trong tương lai mạnh về trình độ chuyên môn, am hiểu về chính sách pháp luật, có kỹ năng nghề nghiệp khắc phục những hạn chế và yếu kém trong hoạt động công vụ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ và Nhân dân giao phó.

GS.TS Hoàng Ngọc Thân - Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế cho rằng, nếu đòi hỏi QLTT là lực lượng phòng thủ thì chắc chắn công tác QLTT sẽ thua. Lực lượng QLTT phải là lực lượng phòng vệ, đủ sức phòng thủ mới thành công. Đáng chú ý, GS.TS Hoàng Ngọc Thân còn tiết lộ, đào tạo cử nhân QLTT sẽ có một vài điểm khác biệt so với các ngành khác. Ví như sinh viên của ngành này sẽ được học võ và một số chương trình giáo dục thể chất khác biệt.

Đánh giá về vai trò của lực lượng QLTT, GS.TS Trần Thị Vân Hoa - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân khẳng định, được hình thành từ năm 1957, lực lượng QLTT có nhiều đóng góp quan trọng vào sự ổn định và phát triển kinh tế đất nước.

Tuy nhiên, trong suốt thời gian hình thành và phát triển, đa số cán bộ quản lý thị trường được hình thành từ các nguồn đào tạo khác nhau, làm việc theo kinh nghiệm, chưa có sự chuyên sâu; đặc biệt, vẫn chưa có trường đại học nào ở Việt Nam đào tạo chính quy ngành QLTT.

“Chương trình đào tạo, bồi dưỡng QLTT mặc dù đã có những đổi mới nhưng vẫn chưa thật sự phù hợp, thiếu kiến thức cơ sở, nền tảng, còn nặng về đào tạo kiến thức chuyên môn nghiệp vụ đơn thuần, thiếu kỹ năng nghề nghiệp để đáp ứng tốt nhiệm vụ trong tình hình mới”, GS.TS Trần Thị Vân Hoa chia sẻ.

Ngày 4/1 vừa qua, Trường Đại học Kinh tế quốc dân và Tổng cục QLTT đã tổ chức lễ ký kết thoả thuận hợp tác đào tạo cử nhân ngành Quản lý thị trường.

Theo Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, đây là sự kiện có ý nghĩa về phát triển lực lượng, là dấu mốc mang tính lịch sử, đặt nền móng cho đào tạo nguồn nhân lực chính quy của quản lý thị trường. Đây cũng là tiền đề quan trọng để đào tạo nên một lực lượng công chức quản lý thị trường trong tương lai mạnh về trình độ chuyên môn, am hiểu về chính sách pháp luật, có kỹ năng nghề nghiệp khắc phục những hạn chế và yếu kém trong hoạt động công vụ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ và Nhân dân giao phó.

Hiện, Trường Đại học Kinh tế quốc dân đã phối hợp với Tổng cục QLTT dự thảo chương trình và giáo trình đào tạo chính quy bậc Đại học chuyên ngành QLTT.

Theo dự thảo, cử nhân chính quy chuyên ngành QLTT sẽ được đào tạo theo kiến thức đa ngành, đào tạo theo định hướng nghề nghiệp - ứng dụng với 4 khối kiến thức chủ yếu: Khối kiến thức đại cương chung; Khối kiến thức kinh tế, quản trị kinh doanh; Khối kiến thức pháp luật có liên quan về QLTT và Khối kiến thức nghiệp vụ QLTT. Ngoài ra, dự thảo cũng đề nghị đào tạo võ thuật thay cho giáo dục thể chất.

Cũng theo dự thảo, đối tượng tuyển sinh của ngành này sẽ theo quy chế tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đề án tuyển sinh đại học hệ chính quy của NEU. Thời gian đào tạo là 4 năm, bao gồm cả học tăng cường tiếng Anh (để đảm bảo sàn đầu ra tiếng Anh tương đương Ielts 6.0) và thời gian thực tập cuối khóa.

Để tốt nghiệp cử nhân ngành QLTT, sinh viên phải hoàn thành tất cả các phần học bắt buộc và số học phần tự chọn theo yêu cầu của chương trình đào tạo, tổng lượng kiến thức là 133 tín chỉ và đạt chứng chỉ Giáo dục Quốc phòng.

Cử nhân ngành QLTT có thể làm việc tại các cơ quan có chức năng liên quan đến QLTT; Các cơ quan quản lý, nghiên cứu, hoạch định chính sách thương mại; Chính sách thị trường; Các cơ sở đào tạo và nghiên cứu về QLTT và các cơ quan khác.