Trong tháng 8/2014, chỉ
số giá gạo trắng xuất khẩu trên toàn cầu – Oryza White Rice Index (WRI) đạt 475
USD/tấn, giảm 8 USD/tấn so với tháng 7/2014 và giảm 21 USD/tấn so với cùng kỳ
năm 2013. Giá các loại Châu Á hầu như được giữ ổn định trong tháng 8 vừa qua,
điều này phản ánh nguồn cung gạo thiếu hụt trước khi các vụ thu hoạch chính diễn
ra trong quý III/2014.
Chỉ số giá gạo trắng xuất khẩu trên toàn cầu - Oryza White Rice Index (nguồn: oryza.com)Chỉ số giá các loại gạo trên toàn cầu của Cơ quan lương thực và nông nghiệp Liên Hiệp Quốc – FAO All Rice Price Index đạt trung bình 242 điểm trong tháng 8/2014, tăng so với mức 238 điểm trong tháng 7/2014 và đánh dấu tháng tăng thứ 3 liên tiếp.
Hội đồng ngũ cốc quốc tế (IGC) dự báo tổng lượng gạo được giao dịch trên toàn cầu trong năm 2014 sẽ đạt khoảng 40 triệu tấn, tăng 5% so với mức 38 triệu tấn trong năm 2013. Nguyên nhân do mức nhập khẩu gạo của các quốc gia như Trung Quốc, Indonesia, Philippines cũng như các quốc gia Châu Phi tăng lên. Trong khi đó, IGC dự báo tổng sản lượng gạo trên toàn cầu trong niên vụ 2013/2014 đạt 476 triệu tấn, tăng 1% so với mức 472 triệu tấn trong niên vụ trước do sản lượng gạo tại khu vực Nam Á, Nam Mỹ và Hạ Sahara Châu Phi tăng lên.
Mức dự trữ gạo trên toàn cầu vào cuối niên vụ 2013/2014 được IGC dự báo sẽ giảm còn 109 triệu tấn so với mức 110 triệu tấn trong niên vụ 2012/2013.
Thái Lan
Kết thúc tháng 8/2014, giá gạo 5% tấm Thái Lan đạt 440 USD/tấn, tăng 1% so với hồi thán 7/2014 và tăng 5% so với cùng kỳ tháng 8/2013. Dự kiến giá gạo Thái Lan sẽ tiếp tục tăng cho đến tháng 12/2014.
Vào đầu tháng 8/2014, Thái lan đã tổ chức phiên đấu thầu bán ra 167.000 tấn gạo. Tuy nhiên, phiên đấu thầu này đã không diễn ra thành công khi chỉ có 73.000 tấn gạo được bán ra cho 12 nhà thầu; nguyên nhân chủ yếu do giá bỏ thầu thấp hơn so với mức giá của Bộ Thương mại Thái Lan đề ra. Bộ Thương mại Thái Lan hiện đang lên kế hoạch bán ra từ 500.000 đến 600.000 tấn gạo mỗi tháng và hoàn tất việc xả bán lượng gạo dự trữ khổng lồ trong vòng 3 năm tới. Chính phủ Thái Lan cũng đang lên kế hoạch chỉnh sửa các điều kiện liên quan đến đấu thầu bán gạo, trong đó có cả việc chỉnh sửa mức giá sàn linh hoạt hơn nhằm đảm bảo việc đấu thầu diễn ra thành công hơn.Dự kiến, Bộ Thương mại Thái Lan sẽ tổ chức một phiên đấu thầu gạo vào tuần thứ hai của tháng 9 này.
Ngoài ra, Bộ Thương mại Thái Lan và Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) đã đạt được đồng thuận trong việc cung cấp 175.000 tấn gạo 5% và 15% tấm cho Indonesia theo một hợp đồng liên chính phủ. Trang oryza.com cũng cho biết, Bộ Thương mại Thái Lan sẽ ký một Biên bản ghi nhớ với Chính phủ Philippines, cam kết bán 1 triệu tấn gạo/năm cho Philippines trong giai đoạn từ 2014 đến 2016.
Trong 7 tháng đầu năm 2014, Thái Lan xuất khẩu được 5,62 triệu tấn gạo, tăng 55% so với mức 3,63 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2013. Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu gạo của Thái Lan được nhận định sẽ chịu ảnh hưởng từ việc thiếu hụt lao động tại các cảng xuất do có gần 200.000 người lao động nhập cư tại các cảng này đã rời khỏi Thái Lan do những bất ổn chính trị kể từ tháng 5/2014. Thiếu hụt lao động đã khiến việc chất hàng lên các tàu vận tải hiện mất thêm từ 2 đến 3 tuần so với thông thường và hầu hết lượng gạo chuyển giao tháng 6/2014 của Thái lan phải dời đến tháng 8, thậm chí một số bị hoãn đến tận tháng 9/2014.
TREA dự báo Thái Lan sẽ xuất khẩu trên 9 triệu tấn gạo trong năm 2014, tăng 34% so với mức 6,7 triệu tấn trong năm 2013. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) và FAO cũng đều đưa ra dự báo xuất khẩu gạo của Thái Lan sẽ đạt 9 triệu tán trong năm 2014.
Ấn Độ
Kết thúc tháng 8/2014, giá gạo 5% tấm Ấn Độ đạt 440 USD/tấn – không đổi so với tháng 7/2014 và tăng 6% so với cùng kỳ năm 2013. Trong tháng 8/2014, mức giá bán buôn trung bình gạo tại thị trường nội địa Ấn Độ đã đạt 539 USD/tấn, tăng nhẹ so với mức 536 USD/tấn trong tháng 7/2014 và tăng tới 21% so với mức 389 USD/tấn trong tháng 8/2013.
USDA dự báo lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ trong niên vụ 2013/2014 (tháng 10/2013 – tháng 9/2014) sẽ giảm xuống còn 10 triệu tấn, giảm 8% so với mức 10,869 triệu tấn trong niên vụ 2012/2013 và sẽ tiếp tục giảm thêm 20% xuống chỉ còn 8 triệu tấn trong niên vụ 2014/2015. Nguyên nhân chủ yếu do sản lượng gạo tại Ấn Độ giảm xuống và nguồn cung gạo bị thắt chặt.
Theo USDA, sản lượng gạo của Ấn Độ trong niên vụ 2013/2014 sẽ đạt 106,29 triệu tấn, tăng 1% so với mức 105,24 triệu tấn trong niên vụ 2012/2013 nhưng sẽ chỉ đạt 99,5 triệu tấn trong niên vụ 2014/2015 do diện tích canh tác lúa gạo giảm.
Chính phủ Ấn Độ dự báo sản lượng gạo của nước này trong niên vụ 2013/2014 sẽ đạt 106,54 triệu tấn, tăng 2% so với mức ước tính 104,4 triệu tấn của niên vụ 2012/2013.
Tổng công ty lương thực Ấn Độ cho biết, tính đến ngày 1/8/2014, tổng lượng gạo dự trữ của Ấn Độ trong các kho dự trữ thuộc Chính phủ đạt 24,56 triệu tấn, giảm 16% so với mức 29,236 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2013.
Pakistan
Kết thúc tháng 8/2014, giá gạo 5% tấm Pakistan đạt 440 USD/tấn – không đổi so với tháng 7/2014 và tăng 9% so với cùng kỳ tháng 8/2013.
Cơ quan vũ trụ quốc gia Pakistan dự báo, sản lượng gạo của nước này trong năm tài chính 2013/2014 (tháng 7/2013 – tháng 6/2014) đạt 7,1 triệu tấn. Bên cạnh đó, số liệu của Cơ quan thống kê Pakistan cho thấy, Pakistan đã xuất khẩu được 196.733 tấn gạo (bao gồm cả gạo basmati và gạo phi basmati) trong tháng 8/2014, giảm 17% so với mức 237.932 tấn trong tháng 8/2013.
Campuchia
Giá gạo 5% tấm Campuchia trong tháng 8/2014 đạt 470 USD/tấn, tăng 3% so với hồi tháng 7/2014. Theo số liệu của Liên đoàn lúa gạo Campuchia (CRF), Campuchia xuất khẩu được 233.859 tấn gạo trong 8 tháng đầu năm 2014, giảm 1,2% so với mức 236.728 tấn trong cùng kỳ năm 2013.
Bộ Tài chính Campuchia cho biết, Brunei đã nhập khẩu 3.003 tấn gạo Jasmine của Campuchia. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đồng ý nhập khẩu 100.000 tấn gạo Campuchia theo một Biên bản ghi nhớ được ký giữa hai nước vào ngày 12/8/2014.
Philippines
Bộ Nông nghiệp Philippines đã cảnh báo, giá gạo tại thị trường nội địa nước này có thể sẽ còn tiếp tục tăng lên cho đến tháng 10/2014, khi gạo thuộc vụ thu hoạch mới được đưa ra thị trường do hoạt động thu mua gạo của Chính phủ Philippines diễn ra chậm.
FAO dự báo lượng gạo được Philippines nhập khẩu trong niên vụ 2013/2014 (tháng 7/2013 – tháng 6/2014) sẽ đạt 1,8 triệu tấn, tăng gấp đôi so với mức nhập khẩu trong niên vụ trước. Do Chính phủ Philippines nỗ lực tăng nguồn cung gạp để ổn định giá gạo trong nước và tăng cường dự trữ. FAO dự báo sản lượng thóc của Philippines trong năm 2014 sẽ đạt 19 triệu tấn (tương đương 11,97 triệu tấn gạo xay xát thông thường), tăng 1,3% so với mức 18,75 triệu tấn (tương đương 11,81 triệu tấn gạo xay xát thông thường) trong năm 2013.
Châu Phi
Chính phủ Mozambique hiện đặt mục tiêu tự cung tự cấp 80% nhu cầu lúa gạo vào năm 2020. Mozambique hiện nhập khẩu tới 70% lượng gạo cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu lúa gạo trong nước. Trong niên vụ 2014/2015, USDA dự báo sản lượng gạo của Mozambique chỉ đạt 228.000 tấn so với mức tiêu thụ gạo ước đạt 748.000 tấn.
Trung Quốc
Theo số liệu của Tổng cục hải quan Trung Quốc, Trung Quốc nhập khẩu 1,323 triệu tấn gạo trong 6 tháng đầu năm 2014, giảm nhẹ so với mức 1,327 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2013.
