Kết thúc tuần từ 10 – 14/1, chỉ số Oryza White Rice Index – chỉ số đo lường mức giá gạo xuất khẩu trung bình trên toàn cầu đã đạt 462 USD/tấn, giảm 1 USD/tấn so với một tuần trước đó, tăng 4USD/tấn so với cùng kỳ tháng trước. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn 28 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2013.
Giá gạo trắng xuất khẩu trung bình trên toàn cầu (1/6/2011 - 1/2/2014) (Nguồn: oryza.com)Trong tuần vừa qua, Tổ chức Nông nghiệp và lương thưc Liên Hợp Quốc (FAO) đã đưa ra một báo cáo cho biết chỉ số giá gạo đã giảm 2 điểm trong tháng 1/2014, tương đương giảm 1,6% so với tháng 12/2013. Theo trang oryza.com, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam và Ấn Độ đã giảm xuống. Hiện thị trường gạo thế giới đang tập trung theo dõi diễn biến thị trường gạo Thái Lan.
Giá gạo xuất khẩu của một số quốc gia (23/5/2011 - 23/1/2014)
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã dự báo sản lượng gạo trên toàn cầu trong niên vụ 2013/14 sẽ đạt 471,5 triệu tấn, tăng 0,4% so với mức 469,5 triệu tấn trong niên vụ 2012/13. Theo đó, sản lượng gạo tại Mỹ và Băng-la-đét được dự báo sẽ có mức tăng mạnh nhất nhờ năng suất cây trồng tăng cao (Mỹ) và điều kiện thời tiết thuận lợi (Băng-la-đét). USDA cũng đã hạ mức dự báo dự trữ gạo trên toàn cầu trong niên vụ 2013/14 xuống mức 105 triệu tấn, giảm 2% so với mức 106,85 triệu tấn trong niên vụ 2012/13.
Theo Viện nghiên cứu chính sách lương thực quốc tế (IFPRI), với những công nghệ hiện đại, sản lượng gạo trên toàn cầu có thể tăng 43% và giá gạo trên toàn cầu có thẻ giảm 50% vào năm 2050.
Thái Lan
Kết thúc tuần vừa qua, giá gạo 5% tấm Thái Lan đã được giữ không đổi so với một tuần trước đó tại mức 440 USD/tấn, tăng 20 USD/tấn so với một tháng trước và thấp hơn 115 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2013.
Chương trình trợ giá thu mua lúa gạo của Chính phủ Thái Lan đã được tuyên bố sẽ chấm dứt vào cuối tháng 2 này vì Chính phủ lâm thời Thái Lan hiện không có thẩm quyền gia hạn chương trình. Các chuyên gia phân tích đã nhận định rằng chương trình này không có khả năng được tiếp tục thi hành và giá gạo Thái Lan có thể sẽ tiếp tục giảm xuống nức tùy thuộc vào chất lượng gạo dự trữ còn trong kho của Chính phủ Thái Lan.
Ấn Độ
Vào ngày 14/2, giá gạo 5% tấm Ấn Độ đã đạt 420 USD/tấn, tăng 5 USD/tân so với một tuần trước đó và tăng 10 USD/tấn so với cùng kỳ tháng trước nhưng vẫn thấp hơn 20 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2013.
Hiện hoạt động xuất khẩu gạo của Ấn Độ đang trở nên sôi động. Theo số liệu sơ bồ từ Cơ quan phát triển xuất khẩu các sản phẩm nông sản và thực phẩm đã qua chế biến, tính từ tháng 4 đến tháng 12 trong năm tài chính 2013/14 của Ấn Độ, quốc gia này đã xuất khẩu được 7,9 triệu tấn gạo, tăng 5% so với cùng kỳ một năm trước đó. Tổng lượng gạo xuất khẩu này trị giá 5,6 tỷ USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước. Trong giai đoạn trên, xuất khẩu gạo basmati của Ấn Độ đã tăng lên đáng kể, đạt 2,74 triệu tấn – trị giá 3,46 tỷ USD, tăng 13% về mặt khối lượng; xuất khẩu các loại gạo phi – basmati của Ấn Độ đã đạt 5,17 triệu tấn, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước. Theo chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, lượng gạo được Ấn Độ xuất khẩu có thể đạt mức cao kỷ lục 11 triệu tấn trong năm 2014.
Theo Chính phủ Ấn Độ, sản lượng gạo của nước này trong niên vụ 2013/14 (tháng 10/2013 – 9/2014) được dự báo sẽ đạt mức cao kỷ lục từng được ghi nhận với 106,9 triệu tấn, tăng 1% so với niên vụ 2012/13. Theo Công ty lương thực Ấn Độ, tính đến ngày 1/2/2014, lượng gạo được dự trữ tại các kho thuộc Chính phủ Ấn Độ đã giảm xuống mức 31,27 triệu tấn, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2013 và giảm 5% so với cùng kỳ tháng 1/2014.
Vừa qua, Chính phủ Ấn Độ đã loại bỏ hoạt động sản xuất nông nghiệp ra khỏi diện miễn chịu thuế dịch vụ với mức thuế suất 12,36%, tuy nhiên mặt hàng gạo vẫn chưa được xác định rõ có tiếp tục được miễn chịu thuế hay không. Trang oryza.com nhận định, giá gạo Ấn Độ có thể sẽ tăng lên đáng kể nếu gạo phải chịu thuế dịch vụ.
Pakistan
Kết thúc tuần trước, giá gạo 5% tấm Pakistan đạt 400 USD/tấn, tăng 5 USD/tấn so với một tuần trước và một tháng trước đó; thấp hơn 30 USD/tấn so với cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo basmati Pakistan hiện có giá khoảng 1.300 USD/tấn, thấp hơn 200 USD/tấn so với gạo basmati Ấn Độ.
Trung Quốc
Trang oryza.com cho biết, Chính phủ Trung Quốc đã nâng mức giá thu mua lúa gạo trong năm 2014. USDA nhận định, động thái này sẽ dẫn đến việc giá gạo nội địa Trung Quốc sẽ tăng cao lên và lượng gạo được Trung Quốc nhập khẩu sẽ gia tăng. Xét theo giá trị USD/tấn, hiện mức giá thu mua lúa gạo của Chính phủ Trung Quốc đối với loại gạo Indica đầu vụ trong năm 2014 đạt 442 USD/tấn (sử dụng tỷ giá hiện tại), tăng 5% so với mức 420 USD/tấn (sử dụng tỷ giá lúc ghi nhận) trong năm 2013. Mức giá thu mua đối với loại gạo Indica giữa và cuối niên vụ đạt 452 USD/tấn (sử dụng tỷ giá hiện tại), tăng 5% so với mức 430 USD/tấn (sử dụng tỷ giá lúc ghi nhận) trong năm 2013. Trong khi đó, mức giá thu mua đối với loại gạo Japonica trong năm 2014 đạt 508 USD/tấn (sử dụng tỷ giá hiện tại), tăng 6% so với mức 478 USD/tấn (sử dụng tỷ giá lúc ghi nhận) trong năm 2013.
USDA đã hạ dự báo lượng gạo được Trung Quốc nhập khẩu trong niên vụ 2013/14 xuống mức 3,2 triệu tấn, giảm 6% so với dụ báo trước đó. Trang oryza.com nhận định, thị trường gạo Trung Quốc vẫn tiếp tục “phản ứng nhạy cảm” đối với giá gạo thế giới, Trung Quốc có thể gia tăng mua gạo vào khi giá cao đi xuống.
Các thị trường khác
Giá gạo 5% tấm Campuchia trong ngày 14/2 đã được giữ không đổi so với một tuần trước, đạt 455 USD/tấn và giảm 5USD/tấn so với cùng kỳ tháng trước. Campuchia hiện đang hoàn thiện Bộ quy tắc ứng xử đối với các nhà xuất khẩu gạo Campuchia để trình kỳ với Bộ Thương mại Campuchia nhằm trả lời với các mối lo ngại của EU đối với tính xác thực của một số lô gạo của Campuchia trong năm 2013.
Theo Cơ quan thống kê nông nghiệp Philippines (BAS), tổng lượng gạo dự trữ của quốc gia này, tính đến ngày 1/1/2014, đã giảm xuống còn 2,12 triệu tấn; thấp hơn 16% so với cùng kỳ năm 2013 và giảm 15% so với tháng 12/2013. Theo BAS, lượng gạo nói trên đủ Philippines dùng trong 62 ngày.
