Tổng quan thị trường gạo quốc tế tháng 2/2014

Trong tháng 2/2014, thị trường gạo quốc tế đã có một số tin tức chính như sau.

Kết thúc tháng 2/2014, chỉ số giá gạo trắng xuất khẩu trên toàn cầu Oryza White Rice Index đã đạt mức 461 USD/tấn, giảm 3 USD/tấn so với mức giá cuối tháng 1/2014 và giảm 33 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2013. Hầu hết giá các loại gạo đã được giữ ổn định trong tháng 2/2014.

Chỉ số giá gạo trắng xuất khẩu trên toàn cầu - Oryza White Rice Index (1/6/2011 - 1/2/2014)

Trong tháng 2 vừa qua, năm quốc gia ASEAN bao gồm: Việt Nam, Thái Lan, Myanmar, Lào, Campuchia đã hoàn tất thỏa thuận thành lập Liên minh lúa gạo ASEAN. Thông tin chi tiết về thỏa thuận này sẽ được công bố vào một cuộc họp trong tháng 8/2014.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã đưa ra dự báo tổng lượng gạo được giao dịch trên toàn cầu trong năm 2014 có khả năng sẽ đạt mức 41 triệu tấn, tăng 6% so với mức 38,7 triệu tấn trong năm 2013 nhờ vào việc Trung Quốc và các nước thuộc khu vực Tây Phi gia tăng nhập khẩu. Ấn Độ được USDA dự báo sẽ tiếp tục duy trì ngôi vị nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới trong năm 2014 với mức xuất khẩu 10 triệu tấn. Lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam, Thái Lan, Myanmar, Campuchia cũng được USDA dự báo sẽ tăng lên.

Thái Lan

Kết thúc tháng 2/2014, giá gạo 5% tấm Thái Lan đạt 430 USD/tấn, giảm 2% so với mức 440 USD/tấn hồi tháng 1/2014 và giảm 22% so với cùng kỳ năm 2013. Trong bối cảnh giá gạo xuất khẩu Thái Lan hiện ở mức tương đối ổn định, nhiều chuyên gia đã đưa ra những dự báo trái chiều về giá gạo Thái Lan. Một số chuyên gia cho rằng giá gạo Thái Lan sẽ giảm xuống do việc Thái Lan xả bán lượng gạo dự trữ ra thị trường. Nhưng một số chuyên gia khác cho rằng việc Thái Lan chấm dứt chương trình trợ giá thu mua lúa gạo và việc thiếu các khoản trợ cấp đối với giá gạo tại Thái Lan sẽ khiến sản lượng gạo của Thái Lan giảm xuống trong những tháng tới.

Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan đang tỏ ra lo ngại giá gạo xuất khẩu Thái Lan sẽ tiếp tục sụt giảm. Theo Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, giá gạo Thái Lan sụt giảm do nguồn cung gạo trên toàn cầu tăng lên. Bên cạnh đó, việc Chính phủ Thái Lan đang mở bán kho gạo dự trữ cũng có thể khiến giá gạo xuất khẩu trên toàn cầu giảm hơn nữa.

Trong tháng 2/2014, Chính phủ Thái Lan đã bán đấu giá khoảng 700.000 tấn gạo. Trong tháng 1/2014, Thái Lan đã xuất khẩu được 690.000 tấn gạo, tăng 20% so với mức 575.000 tấn trong tháng 1/2013. Tính chung cả năm 2013, Thái Lan đã xuất khẩu được 7 triệu tấn gạo, trung bình đạt 580.000 tấn gạo/tháng.

Theo hãng tin Bloomberg, các quan chức Iraq đã cho biết sẽ không nhập khẩu thêm gạo Thái Lan cho đến khi nào chất lượng gạo của Thái Lan được cải thiện. Trước đó, các quan chức phụ trách việc nhập khẩu gạo đã chỉ trích về chất lượng gạo được Thái Lan xuất khẩu sang Iraq và khối lượng gạo chuyển giao bị thiếu hụt.

Ấn Độ

Giá gạo 5% tấm Ấn Độ đã đạt mức 420 USD/tấn vào cuối tháng 2/2014, tăng 1% so với tháng 1/2014 nhưng vẫn thấp hơn 7% so với cùng kỳ năm 2013. Giá bán buôn gạo trung bình tại Ấn Độ đã trong tháng 2/2014 đã đạt 440 USD/tấn, tăng 1% so với mức 429 USD/tấn trong tháng 1/2014 và tăng 4% so với mức 448 USD/tấn (theo tỷ giá lúc ghi nhận) vào hồi tháng 2/2013. Ủy ban Giá cả và Chi phí Nông nghiệp Ấn Độ cho biết Chính phủ Ấn Độ nên bán ra khoảng 15 đến 20 triệu tấn gạo và lúa mỳ vào thị trường nội địa nhằm kiểm soát đà tăng giá lương thực.

Theo Tổng công ty lương thực Ấn Độ, tính đến ngày 1/2/2014, tổng lượng gạo dự trữ tại các kho dự trữ thuộc Chính phủ Ấn Độ đạt 31,27 triệu tấn, giảm 12% so với mức 35.38 triệu tấn được ghi nhận trong cùng kỳ năm 2013. Tuy nhiên, con số này vẫn cao hơn gấp đôi mức 13,8 triệu tấn – theo yêu cầu dự trữ chiến lược vào thời điểm này trong năm tại Ấn Độ.

Tính từ đầu năm đến nay, Chính phủ Ấn Độ đã mua vào 24,66 triệu tấn gạo, giảm 10% so với mức 27,3 triệu tấn. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo lượng gạo được Chính phủ Ấn Độ mua vào trong niên vụ 2013/14 sẽ đạt 32 triệu tấn, giảm 6% so với mức 34 triệu tấn được mua vào trong niên vụ trước đó. Hiện Chính phủ Ấn Độ đặt mục tiêu mua vào 34,3 triệu tấn gạo trong niên vụ 2013/14. USDA dự báo Ấn Độ sẽ xuất khẩu khoảng 10 triệu tấn gạo trong năm 2014 nhưng sau đó sẽ giảm xuống chỉ còn ở mức 8 triệu tấn trong năm 2015.

Chính phủ Ấn Độ dự báo sản lượng gạo của nước này trong niên vụ 2013/14 sẽ đạt mức cao nhất từng được ghi nhận với 106,19 triệu tấn. Tuy nhiên, USDA dự báo sản lượng gạo của Ấn Độ trong niên vụ 2013/14 sẽ chỉ đạt 104 triệu tấn, tăng 1 triệu tấn so với mức sản lượng trong niên vụ 2012/13.

Ấn Độ hiện có khả năng sẽ cho phép hợp đồng giao dịch gạo tương lai được thực hiện trở lại trên Sàn giao dịch hàng hóa và chứng khoán phái sinh quốc gia Ấn Độ trong tháng 3/2014. Việc giao dịch gạo tương lai đã bị Ấn Độ cấm thực hiện kể từ năm 2007 do giá gạo tăng cao.

Pakistan

Kết thúc tháng 2/2014, giá gạo 5% tấm Pakistan đạt 400 USD/tấn, tăng 1% so với tháng 1/2014 nhưng vẫn thấp hơn 8% so với cùng kỳ năm 2013.

Theo Ủy ban nghiên cứu không gian và thượng tầng khí quyển Pakistna, sản lượng gạo của Pakistan có thể sẽ đạt mức 7 triệu tấn trong niên vụ 2013/14 nhờ mức sản lượng gạo của mùa vụ rabi trong năm 2014 tăng cao hơn dự kiến. Tuy nhiên, USDA dự báo sản lượng gạo của Pakistan trong niên vụ 2013/14 sẽ chỉ đạt 6 triệu tấn.

Cơ quan thống kê Pakistan cho biết, Pakistan đã xuất khẩu được 1,76 triệu tấn gạo trong 7 tháng đầu năm tài chính 2013/14 (từ tháng 7/2013 – 6/2014), giảm 1,4% so với mức 1,79 triệu tấn trong cùng kỳ năm tài chính 2012/13. Vào cuối tháng 2/2014, Cơ quan cấp phép kiểm dịch thực vật của Nga đã dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu gạo từ Pakistan.

Campuchia

Giá gạo 5% tấm Campuchia vào cuối tháng 2/2014 đã đạt mức 455 USD/tấn, không đổi so với hồi tháng 1/2014. Trong tháng 2/2014, Campuchia đã xuất khẩu được 27.037 tấn gạo, tăng 25,5% so với mức 21.536 tấn trong tháng 1/2014 và tăng 12% so với mức 24.089 tấn trong cùng kỳ năm 2013.

Trung Quốc

Theo USDA, lượng gạo được Trung Quốc nhập khẩu trong niên vụ 2013/14 dự kiến sẽ đạt 3,2 triệu tấn, giảm 6% so với mức 3,4 triệu tấn được dự báo trước đó. Mức tiêu thụ và sản lượng gạo của Trung Quốc trong niên vụ 2013/14 được dự báo sẽ lần lượt đạt 146 triệu tấn và 141,5 triệu tấn.

Trung Quốc đã nâng mức giá hỗ trợ thu mua tối thiểu đối với các loại thóc trong năm 2014 lên thêm 2,2% đến 3,3%. Theo đó, mức giá thu mua tối thiểu mới đối với loại thóc Indica đầu vụ sẽ là 2,70 NDT/kg (440 USD/tấn); đối với loại thóc Indica giữa vụ và cuối vụ sẽ là 2,76 NDT/kg (450 USD/tấn); đối với thóc Japonica sẽ là 3,10 NDT/kg (506 USD/tấn).

Philippines

Tổng lượng gạo dự trữ của Philippiens trong tháng 1/2014 đã giảm xuống còn 2,12 triệu tấn, giảm 16% so với mức 2,52 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2013 và giảm 15% so với mức 2,49 triệu tấn trong tháng 12/22013. Theo Cơ quan thống kê nông nghiệp Philippines, lượng gạo nói trên đủ đáp ứng nhu cầu sử dụng của Philippines trong vòng 62 ngày.

Bộ Tư pháp Philippines đã khuyến nghị Chính phủ Philippines nên xây dựng chính sách mới về việc nhập khẩu gạo do chính sách hiện tại đi ngược lại các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Đặng Quang (Theo oryza.com)