Hội thảo “Truy xuất nguồn gốc - Ứng dụng nền tảng số trong hỗ trợ kết nối, tiêu thụ nông sản Việt” diễn ra chiều 22/03/2022 tiếp tục nhấn mạnh vấn đề này, đồng thời cho thấy việc áp dụng các giải pháp, công nghệ tiên tiến trong sản xuất và toàn bộ chuỗi cung ứng là chìa khoá để nâng cao năng lực cạnh tranh, giúp doanh nghiệp bứt phá trong bối cảnh hiện nay.
Nâng cao nhận thức của thanh niên, doanh nghiệp trẻ về truy xuất nguồn gốc
Nằm trong chuỗi các sự kiện chào mừng Đại hội Đoàn các cấp, hướng đến Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, Hội thảo do Đoàn Thanh niên (ĐTN) Bộ Công Thương, ĐTN Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), ĐTN Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) phối hợp tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.
Hội thảo có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định, Phó Bí thư Đảng uỷ Bộ NN&PTNT Nguyễn Văn Trường, đại diện các Vụ, Cục chức năng và ĐTN 3 Bộ, cùng đại diện doanh nghiệp, hộ sản xuất, ĐTN các địa phương tại hội trường cũng như tại các đầu cầu trực tuyến.
Hội thảo nhằm mục tiêu: Phổ biến, nâng cao nhận thức của các đoàn viên thanh niên, hợp tác xã, doanh nghiệp trẻ về vai trò của truy xuất nguồn gốc (TXNG) nâng cao giá trị và định vị thương hiệu sản phẩm nông sản; thúc đẩy ứng dụng nền tảng số trong quản lý lưu thông, tiêu thụ nông sản, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại với thị trường nước ngoài; Hướng đến thống nhất áp dụng hệ thống TXNG trong chuỗi giá trị các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam.
Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc tại Quyết định số 100/QĐ-TTg ngày 19/01/2019 (Đề án 100) do Bộ KH&CN chủ trì triển khai. Qua 3 năm, Bộ KH&CN đã xây dựng hơn 20 tiêu chuẩn về TXNG và sắp đưa vào vận hành “Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hoá quốc gia” trong năm 2022. Đây sẽ là một “đám mây ẩn” cho phép các nhà cung cấp giải pháp TXNG và tất cả các bên tham gia trong chuỗi cung ứng cùng cơ quan quản lý kết nối và chia sẻ thông tin. Đầu năm 2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 13/2022/NĐ-CP bổ sung thêm quy định quản lý về TXNG sản phẩm, hàng hóa vào Nghị định số 74/2018/NĐ-CP. Theo đó, Bộ KH&CN giúp Chính phủ quản lý nhà nước về hoạt động này.
Trong lĩnh vực công nghiệp - thương mại, thực hiện Quyết định 100, ngày 28/7/2020, Bộ Công Thương đã ra Quyết định số 1978/QĐ-BCT ban hành Kế hoạch thực hiện “Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Theo đó, Bộ Công Thương đề xuất danh mục các nhóm sản phẩm, hàng hóa bắt buộc áp dụng TXNG; liên kết các hệ thống TXNG, cơ sở dữ liệu sản phẩm, hàng hóa của mình với Cổng thông tin TXNG quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng TXNG trong xúc tiến thương mại.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, giai đoạn 2021-2030, với mục tiêu xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, giá trị gia tăng cao, sản xuất theo chuỗi giá trị đảm bảo các nguyên tắc bền vững, trách nhiệm và minh bạch, thực hiện Đề án 100 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&PTNT đã xác định việc tăng cường ứng dụng công nghệ trong sản xuất, chế biến, xây dựng và vận hành hệ thống TXNG nông sản là một trong những định hướng quan trọng để thực hiện mục tiêu đẩy mạnh thị trường trong nước và xuất khẩu, nâng cao giá trị gia tăng cho ngành. Bộ cũng đã triển khai cấp mã số vùng trồng và giám sát vùng trồng, hỗ trợ các cơ sở sản xuất ứng dụng các hệ thống TXNG thông qua mã QR và kiểm tra, TXNG với sản phẩm không đảm bảo an toàn thực phẩm đúng quy định.
Kết nối hệ thống truy xuất nguồn gốc số hóa chuỗi giá trị sản phẩm
Đại diện cơ quan giúp Chính phủ quản lý Nhà nước về hoạt động TXNG sản phẩm, hàng hóa, Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định nhận định: Hiện nay, chúng ta đang đối mặt với những thách thức rất lớn từ cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và tác động bởi đại dịch COVID-19. Chuyển đổi số trong sản xuất kinh doanh đã được Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định là giải pháp, xu hướng tất yếu để các đơn vị sản xuất kinh doanh nâng cao năng lực, lợi thế cạnh tranh, tồn tại và phát triển. Trong đó TXNG là giải pháp thúc đẩy việc tiêu thụ nông sản của bà con nông dân bằng các nền tảng số, tích hợp giá trị, tạo sự thuận lợi cho người nông dân, hợp tác xã, người tiêu dùng. Đồng thời góp phần gia tăng giá trị của nông sản của các địa phương, góp phần thiết thực tái cơ cấu ngành nông nghiệp trong giai đoạn mới.
Với trách nhiệm được giao, Bộ KH&CN đã xây dựng kế hoạch và triển khai các nội dung của Đề án triển khai áp dụng và quản lý hệ thống TXNG, trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng Cổng thông tin truy xuất sản phẩm hàng hóa Quốc gia, đảm bảo kết nối hệ thống TXNG để số hóa chuỗi giá trị các sản phẩm hàng hóa, trong đó có các sản phẩm nông sản.
Thông qua 6 chuyên đề và phiên thảo luận – hỏi đáp tại Hội thảo, các diễn giả là các chuyên gia của Bộ Công Thương, Bộ KH&CN, Bộ NN&PTNT về TXNG, xúc tiến thương mại hàng hóa...; các doanh nghiệp điển hình trong thực hiện TXNG, các doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ số trong TXNG đã chia sẻ những thông tin hữu ích giúp cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sản xuất, nhà phân phối và người tiêu dùng hiểu sâu hơn các quy định, hoạt động TXNG các sản phẩm nông sản phân phối trong nước và xuất khẩu.... Qua đó, chủ động ứng dụng công nghệ để nâng cao giá trị và vị thế của nông sản Việt trong việc thâm nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu cũng như gia tăng thị phần tại các thị trường tiêu thụ.
Các diễn giả và các doanh nghiệp, nhà sản xuất cũng trao đổi, chia sẻ những thông tin và kinh nghiệm trong việc xây dựng, quản lý các hệ thống TXNG có khả năng liên thông với nhau; việc áp dụng những công cụ để số hóa chuỗi giá trị nông sản và sử dụng các ưu thế về TXNG để xúc tiến thương mại với các thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời giải đáp những thắc mắc của một số hộ nông dân, cơ sở sản xuất tại các địa phương xung quanh những yêu cầu đối với nông sản muốn tham gia xuất khẩu đi các thị trường ngoài nước; các điều kiện cần thiết và quy trình đăng ký mã số vùng trồng cho nông sản xuất khẩu; các nền tảng, giải pháp TXNG đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa…
Trong khuôn khổ Hội thảo, Lãnh đạo Bộ Công Thương, Bộ KH&CN, Bộ NN&PTNT đã chứng kiến ĐTN 3 Bộ kí kết Biên bản ghi nhớ phối hợp thực hiện công tác Đoàn và phong trào thanh niên 2022 – 2027.
Đặc biệt, sáng kiến cùng nhau nỗ lực “đưa nhanh ứng dụng khoa học và công nghệ, chuyển đổi số vào cuộc sống” ở những lĩnh vực cụ thể, song hành cùng công tác chuyên môn của ĐTN 3 Bộ cho thấy sự chủ động phát huy vai trò của tuổi trẻ cho công tác chuyển đổi số của các đơn vị. Qua đó đẩy mạnh phong trào tuổi trẻ sáng tạo, phát huy tiềm năng và thế mạnh của đoàn viên, thanh niên trong việc nắm bắt và làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
