Cùng tham dự buổi làm việc, về phía Bộ Công Thương có đại diện các đơn vị thuộc Bộ: Văn phòng Bộ; Tổng cục Quản lý thị trường; Vụ Kế hoạch - Tài chính; Vụ Thị trường trong nước; Cục Xúc tiến thương mại; Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp; Cục Xuất nhập khẩu; Cục Phòng vệ thương mại; Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo; Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số; Cục Công Thương địa phương; Cục Công nghiệp;…
Về phía tỉnh Lào Cai có ông Đặng Xuân Phong - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai; ông Hoàng Quốc Khánh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cùng lãnh đạo các Sở, ngành địa phương.
Sản xuất công nghiệp duy trì đà tăng trưởng
Báo cáo với đoàn công tác, ông Hoàng Quốc Khánh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai cho biết, về tình hình sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, năm 2024, tình hình sản xuất công nghiệp tỉnh Lào Cai gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn trên đà tăng trưởng ở cả 3 lĩnh vực: công nghiệp khai thác, chế biến và điện nước. Thời điểm hiện tại các dự án khai thác, tuyển, luyện đồng; sản xuất axit sunfuric, axit photphoric, phân bón, phốt pho vàng hoạt động ổn định, sản lượng sản xuất và tiêu thụ khá.
Trong 08 tháng đầu năm, có thêm 2 dự án công nghiệp mới được khởi công và thêm 02 nhà máy thuỷ điện đi vào hoạt động chính thức phát điện lưới quốc gia; 01 dự án hoàn thiện nâng công suất, nâng tổng số dự án hoàn thành phát điện trên địa bàn tỉnh lên 74 dự án với tổng công suất lắp máy 1.162,85MW
Toàn tỉnh có 152/152 xã, phường, thị trấn có điện lưới quốc gia; 99,87% số tổ, thôn, bản và 97,6% số hộ có điện lưới quốc gia. Về công tác đầu tư lưới điện nông thôn, tính đến nay đã triển khai hoàn thành cấp điện cho 85/87 thôn bản trắng, còn lại 02 thôn đang triển khai đầu tư (thôn Lếch Mông xã Thanh Bình và thôn Sín Chải xã Trung Chải thị xã Sa Pa).
Giá trị sản xuất công nghiệp 8 tháng đầu năm của Lào Cai ước đạt 29.489 tỷ đồng tăng 6% so với cùng kỳ năm trước, bằng 56,5% kế hoạch năm (được giao tại Nghị quyết 48-NQ/TW). Giá trị sản xuất tiểu thủ công nghiệp 8 tháng đầu năm ước đạt 3.308 tỷ đồng tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước, bằng 60,3% kế hoạch năm.
Về khu, cụm công nghiệp, toàn tỉnh Lào Cai hiện có 6 cụm công nghiệp với tổng diện tích 117,52 ha. Tổng số có 146 dự án hoạt động trong các cụm. Sở Công Thương tích cực phối hợp tham gia tích hợp phương án phát triển cụm công nghiệp vào quy hoạch chung của tỉnh; điều chỉnh quy hoạch chung, quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 cấp huyện, quy hoạch phân khu các vị trí quy hoạch mới cụm công nghiệp, hướng dẫn tổ chức lập quy hoạch xây dựng các cụm công nghiệp và hướng dẫn quy trình, thủ tục đầu tư, thành lập cụm công nghiệp; đôn đốc xây dựng kế hoạch phát triển các cụm công nghiệp đến năm 2030. Phối hợp rà soát vị trí, ranh giới cụm công nghiệp theo Quy hoạch được phê duyệt ; đề xuất lập danh mục thu hút đầu tư hạ tầng kỹ thuật vào các cụm công nghiệp, phối hợp triển khai các hình thức xúc tiến, thu hút đầu tư vào cụm công nghiệp.
Thông quan thuận lợi, hoạt động kinh tế cửa khẩu sôi động
Về hoạt động thương mại nội địa, hoạt động kinh doanh thương mại dịch vụ trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong 8 tháng đầu năm 2024 diễn ra khá sôi động. Các doanh nghiệp phân phối, các cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh có sự chuẩn bị tốt với lượng hàng cung ứng nên hàng hoá trên thị trường tỉnh Lào Cai (đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán) phong phú, đa dạng, với mẫu mã đẹp.
Các địa phương đã có nhiều chính sách kích cầu, tăng cường quảng bá, nâng cao chất lượng dịch vụ, hoạt động du lịch, với nhiều chuỗi sự kiện văn hóa, du lịch hấp dẫn kéo theo các dịch vụ tăng mạnh. Các đơn vị sản xuất kinh doanh tập trung triển khai tốt việc dự trữ, khai thác nguồn hàng, phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân, đồng thời triển khai nhiều chương trình khuyến mại hấp dẫn góp phần kích cầu tiêu dùng. Nguồn cung các mặt hàng lương thực, thực phẩm dồi dào, hàng hóa được lưu thông thông suốt, giá cả hàng hóa ổn định.
Tổng mức lưu chuyển bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ xã hội lũy kế 8 tháng đầu năm 2024 ước đạt 28.958,1 tỷ đồng, bằng 74,3% so với kế hoạch, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm 2023.
Về hoạt động xuất nhập khẩu, năm 2024, hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại biên giới và hội nhập quốc tế trên địa bàn tỉnh Lào Cai được tích cực triển khai, có nhiều giải pháp nhằm khôi phục và giữ ổn định. Hoạt động thông quan hàng hóa tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai - Hà Khẩu diễn ra khá thuận lợi, không xảy ra tình trạng ùn ứ, ách tắc hàng hóa.
Giá trị xuất nhập khẩu, trao đổi, mua bán hàng hóa qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh các tháng cơ bản tăng cao so với cùng kỳ năm 2023. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu vẫn là: sầu riêng, gỗ ván bóc, thanh long, mít, chuối, nhãn…. Nhập khẩu hoa, cây cảnh, rau củ quả tươi, than cốc, phân bón, máy móc thiết bị, bánh kẹo, năng lượng điện…
Tại thời điểm hiện tại, giá trị hàng hóa xuất khẩu tăng mạnh so với các tháng trước chủ yếu do hàng sầu riêng của Tây Nguyên vào chính vụ. Các mặt hàng rau củ quả nhập khẩu cũng đang trong giai đoạn chính vụ, tuy nhiên lượng hàng phân bón, than cốc, hóa chất trong tháng 8 ước giảm so với tháng 7/2024 nhưng vẫn cao so với giai đoạn đầu năm và cùng kỳ 2023. Lượng phương tiện thông quan tại cửa khẩu trung bình khoảng 500-600 xe/ngày, trong đó: xe xuất khẩu 160-180 xe/ngày; nhập khẩu từ 400-420 xe/ngày.
Tại cửa khẩu quốc tế ga đường sắt, hoạt động thông quan diễn duy trì với 4-6 chuyến tàu xuất cảnh, nhập cảnh/ngày, hàng hóa thông quan tại cửa khẩu trong tháng chủ yếu hàng lưu huỳnh và quặng sắt quá cảnh và phân bón nhập khẩu. Giá trị xuất nhập khẩu trung bình hàng tháng đạt khoảng 280 triệu USD.
Tổng giá trị xuất nhập khẩu, mua bán, trao đổi hàng hoá qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lào Cai lũy kế 8 tháng ước đạt 2.271,63 triệu USD, tăng 71,65% so với cùng kỳ năm 2023, đạt 50,48% so với kế hoạch. Đồng thời, cấp C/O cho khoảng 330 nghìn tấn hàng hóa, giá trị ước đạt 670 triệu USD.
Tận dụng hiệu quả các FTA trong xúc tiến tiêu thụ hàng hóa
Về hợp tác kinh tế quốc tế, hàng hóa của Việt Nam được tận dụng ưu đãi Hiệp định ACFTA xuất khẩu qua địa bàn tỉnh Lào Cai trong năm khoảng 650 triệu USD, trong đó hàng nông sản (trái cây các loại và các sản phẩm lâm nghiệp khác) đạt gần 420 triệu USD. Các mặt hàng trong tỉnh tận dụng ưu đãi các Hiệp định như CPTPP, EVFTA đạt khoảng 350 triệu USD, chủ yếu là hàng phốt pho vàng xuất khẩu sang EU, mặt hàng chè xuất đi các nước Trung Đông, EU.
Trong năm 2023, có khoảng 290 nghìn tấn hàng hoá các loại (gấp 1,6 lần so với cùng kỳ năm 2022) được chứng nhận xuất xứ Việt Nam cấp trực tiếp tại Lào Cai để tận dụng ưu đãi theo các FTA; giá trị đạt 480 triệu USD (gấp 6 lần so với cùng kỳ năm 2022). Cụ thể, hàng hóa xuất khẩu đi các thị trường: Thái Lan (gỗ ván bóc) đạt 12,25 triệu USD, Ấn Độ (gỗ ván bóc, gỗ ép) đạt 0,78 triệu USD, Trung Quốc (các mặt hàng nông sản: sắn khô, thanh long, dưa hấu, mít, quả vải, ớt, sầu riêng, chôm chôm ...) đạt 467 triệu USD.
Về hoạt động xúc tiến thương mại, tỉnh Lào Cai đã xây dựng Kế hoạch hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch trên địa bàn tỉnh đến năm 2025. Trong đó, hoạt động xúc tiến thương mại của tỉnh phải gắn kết chặt chẽ với các Chương trình xúc tiến thương mại Quốc gia đã được Bộ Công Thương phê duyệt. Lào Cai đã triển khai tổ chức thành công các hoạt động xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh như: (i) Hội chợ Thương mại quốc tế VietNam Expo 2024; (ii) Cuốn tài liệu xúc tiến thương mại tỉnh Lào Cai; (iii) Hội chợ Công Thương khu vực Tây Bắc tại tỉnh Điện Biên; (iv) Phiên chợ văn hóa thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; (v) Hội chợ triển lãm hàng công nghiệp nông thôn tiêu biểu 28 tỉnh phía Bắc tại thành phố Hà Nội; (vi) Chương trình kết nối giao thương giữa các nhà cung cấp khu vực Bắc Trung Bộ với doanh nghiệp xuất khẩu và tổ chức xúc tiến thương mại tại tỉnh Quảng Trị; Tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ xúc tiến thương mại trên địa bàn tỉnh; (vii) Tổ chức tham gia gian hàng và hỗ trợ doanh nghiệp tham gia gian hàng tại Hội chợ triển lãm tại Côn Minh, Trung Quốc; (viii) Tổ chức Lễ khai trương trưng bày khu gian hàng các sản phẩm đặc trưng của Việt Nam và Thái Lan tại trung tâm thương mại Go! Lào Cai…
Xây dựng Lào Cai thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc
Tuy nhiên, ông Hoàng Quốc Khánh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, tình hình sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh Lào Cai vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế như: công nghiệp tăng trưởng chưa bền vững; thiếu hụt nguồn nguyên liệu đầu vào cho hoạt động sản xuất; hoạt động xuất nhập khẩu chưa mở rộng được ra nhiều thị trường, chủ yếu là phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc; chi phí logistics tăng cao;…
Vì vậy, ông Hoàng Quốc Khánh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai có đề xuất một số nội dung nhằm giúp ngành Công Thương của tỉnh Lào Cai phát huy tối đa tiềm năng lợi thế của tỉnh, của cả nước, cụ thể, đề nghị Chính phủ xem xét sớm ban hành Đề án "Xây dựng Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc".
Bên cạnh đó, đề nghị Bộ Công Thương hỗ trợ thu hút các nhà đầu tư tiềm lực, giàu kinh nghiệm đến Lào Cai đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu và trung tâm logistics. Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành địa phương thực hiện tổng kết, đánh giá hoạt động của khu Kinh tế cửa khẩu, đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp, chính sách phát triển khu Kinh tế cửa khẩu, có phương án thí điểm Khu hợp tác kinh tế qua biên giới. Sớm ban hành Thông tư hướng dẫn về quản lý, sử dụng kết cấu hạ tầng chợ do nhà nước đầu tư.
Bên cạnh đó, hỗ trợ tỉnh Lào Cai đề xuất với các Bộ, ngành liên quan chỉ đạo đẩy nhanh việc xây dựng, mở mới, nâng cấp/mở các cửa khẩu song phương, các lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hoá, lối mở, thiết lập khu (điểm) chợ theo Hiệp định thương mại biên giới Việt Nam - Trung Quốc theo biên bản đã ký kết. Đồng thời, hỗ trợ tỉnh Lào Cai thu hút đầu tư các doanh nghiệp lớn chế biến sâu các sản phẩm chè, quế, dược liệu.
Ngoài ra, tổ chức các cuộc hội thảo, tập huấn theo chuyên đề đối với một số sản phẩm thế mạnh của Lào Cai (hóa chất, phân bón, chè, quế, dược liệu) khai thác hiệu quả các ưu đãi của Hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết…
Tạp chí Công Thương sẽ tiếp tục thông tin về buổi làm việc...
Trước đó, trong khuôn khổ chuyến làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cùng đoàn công tác của Bộ Công Thương đã đến khảo sát tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành, TP. Lào Cai, tỉnh Lào Cai.
Buổi làm việc với tỉnh Lào Cai nằm trong chuỗi hoạt động của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đến làm việc trực tiếp với các địa phương trong tháng 8/2024. Trước đó, ngày 7-9/8, Bộ trưởng đã đến làm việc tại 3 tỉnh Kon Tum, Quảng Ngãi, Bình Định; ngày 15/8, Bộ trưởng đã đến làm việc tại 2 tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn thăm, thị sát một số cơ sở kinh tế, doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn.
