Bên lề Diễn đàn Thương mại và Công nghiệp với các đối tác châu Mỹ 2020 do Bộ Công Thương tổ chức sáng nay (25/9) tại Hà Nội, phóng viên báo chí đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải xung quanh việc hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và các nước khu vực châu Mỹ.
Phóng viên: Trong những năm qua, quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam với các nước khu vực châu Mỹ đã không ngừng phát triển. Xin Thứ trưởng cho biết những triển vọng thúc đẩy trao đổi thương mại giữa hai bên trong thời gian tới?
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Chúng ta đã biết, châu Mỹ là một thị trường rộng lớn với hơn 1 tỷ dân số. Hiện nay, hợp tác thương mại giữa Việt Nam và các nước khu vực châu Mỹ có nhiều dấu hiệu khả quan. Đây cũng là một thị trường hết sức tiềm năng.
Trong năm 2019, kim ngạch thương mại giữa hai bên đạt 97 tỷ USD, chiếm 18,4 % tổng kim ngạch toàn quốc. Trong đó, xuất khẩu đạt 73 tỷ USD, chiếm 26,4% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam với tất cả các nước trên thế giới.
Hiện nay, những mặt hàng có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam như: điện tử, các linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, hàng nông sản, thực phẩm và rất nhiều các mặt hàng khác của Việt Nam có chỗ đứng vững vàng và được người tiêu dùng của châu Mỹ đón nhận.
Đáng chú ý, hiện nay, Việt Nam đang là thành viên của rất nhiều các tổ chức quốc tế và cũng như đã ký kết trực tiếp các hiệp định thương mại tự do với nhiều nước tại châu Mỹ, như FTA với Chile, FTA với Cuba, đặc biệt là Hiệp định CPTPP. Ngay trong CPTPP đã có 4 quốc gia thuộc châu Mỹ (Peru, Chile, Canada, Bzaxin)... đây là những cơ hội rất lớn đối với Việt Nam và các doanh nghiệp Việt Nam nếu chúng ta biết chớp cơ hội để đưa được sản phẩm có thế mạnh, có chất lượng vào thị trường châu Mỹ hết sức rộng lớn này.
Phóng viên: Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay, đại diện cho Bộ Công Thương, Thứ trưởng có những cái lời khuyên gì cho doanh nghiệp Việt Nam để có thể vượt qua khó khăn hiện tại và tận dụng cơ hội hợp tác với châu Mỹ?
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Covid-19 đã ảnh hưởng, tác động tiêu cực đến các nền kinh tế trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, đối với thị trường châu Mỹ, bước đầu các doanh nghiệp Việt Nam đã thâm nhập được nhưng thị trường này vẫn còn nhiều tiềm năng bị bỏ ngỏ.
Đây thực sự là cơ hội. Nhất là khi chúng ta đã tham gia rất nhiều các FTA với các quốc gia thuộc khu vực châu Mỹ, quan trọng hơn, người dân Châu Mỹ rất có thiện cảm với các sản phẩm, hàng hóa Viêt Nam.
Hàng hóa bước đầu thâm nhập được vào thị trường châu Mỹ đã khẳng định vị thế vững chắc của hàng Việt Nam trên thị trường quan trọng này.
Với sự năng động, sự dũng cảm của doanh nghiệp Việt Nam cùng sự hỗ trợ của các cơ quan của Chính phủ, trong đó, việc đồng hành, hỗ trợ từ các Bộ, Ngành, các địa phương, hiệp hội là hết sức quan trọng, chắc chắn các sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam sẽ phát triển và có chỗ đứng sâu hơn nữa trên thị trường châu Mỹ, từ đó, nâng cao vị thế, thương hiệu của sản phẩm Việt Nam cũng như thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường châu Mỹ.
Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết những trở ngại cụ thể của doanh nghiệp Việt Nam khi bắt tay hợp tác với thị trường châu Mỹ và những lưu ý từ Bộ Công Thương?
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Trở ngại với các doanh nghiệp Việt khi tiến sâu vào thị trường châu Mỹ đó là khoảng cách về địa lý. Hiện nay chưa có đường bay thẳng chở hàng từ Việt Nam tới các quốc gia châu Mỹ.
Ngoài ra, ngôn ngữ cũng là trở ngại lớn đối với doanh nghiệp Việt, bởi, ở châu Mỹ, phần lớn người dân nói tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
Thêm vào đó, các doanh nghiệp Việt Nam chưa nắm được quy định về nhập khẩu hàng hóa, quy định về chất lượng an toàn phẩm và nhiều các quy tắc đặc thù khác của thị trường này. Chính vì vậy, việc tìm hiểu phong tục, tập quán, về kinh nghiệm, về kinh doanh, về mặt hàng, về sản phẩm là hết sức quan trọng và cũng có thể nói là sống còn đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
Hiện nay, Bộ Công Thương đã và đang tổ chức rất nhiều các hoạt động để phổ biến kiến thức về thị trường, về sản phẩm và tổ chức rất nhiều các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, tổ chức các buổi gặp gỡ, kết nối các doanh nghiệp hai bên... để có thể thúc đẩy mối quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và các nước khu vực châu Mỹ.
Phóng viên: Châu Mỹ là một thị trường đầy tiềm năng, tuy nhiên những hợp tác của chúng ta ở thời điểm hiện tại vẫn chưa tương xứng với tiềm năng đó. Vậy theo Thứ trưởng, doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội cũng như những thuận lợi nào khi bắt tay hợp tác với đối tác châu Mỹ?
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Như đã nói ở trên, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng 8 tháng đầu năm 2020, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam với các nước châu Mỹ đạt gần 70 tỷ USD, tăng 11,4 % so với cùng kỳ năm 2019. Mức tăng trưởng này chưa bằng mức tăng trưởng của năm 2019 so với 2018 nhưng đây là động lực đáng khích lệ của các doanh nghiệp, của cả nền kinh tế trong bối cảnh dịch bệnh.
Tuy nhiên, để chinh phục được thị trường châu Mỹ, các doanh nghiệp Việt Nam phải chú trọng đến những mặt hàng có thế mạnh về xuất khẩu, như: hàng điện tử, linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, hàng nông sản, hàng may mặc, da giày...
Ngoài ra, tiếp tục tìm kiếm thêm những mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam để giới thiệu, đưa sang thị trường châu Mỹ. Người dân ở thị trường này rất chuộng mặt hàng thực phẩm, đồ uống, trái cây... của Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta vẫn đang gặp khó khăn trong việc kiểm dịch.
Chính vì vậy, trong khuôn khổ các buổi làm việc giữa Ủy ban hỗn hợp; Ủy ban liên Chính phủ giữa Việt Nam với các nước; trong các buổi làm việc với nhiều Bộ, ngành khác như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ.... Bộ Công Thương cũng đã trao đổi với các cơ quan chức năng của các quốc gia tại khu vực châu Mỹ để tìm cách, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các sản phẩm của Việt Nam vào thị trường này.
Ngoài ra, châu Mỹ cũng là thị trường tiềm năng của các sản phẩm về công nghệ thông tin, máy tính, linh kiện điện tử. Do vậy, Bộ Công Thương mong muốn, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin cần phải chủ động, thúc đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động đầu tư, hợp tác của mình để tăng lượng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong lĩnh vực này.
