Thực hiện Chương trình cấp quốc gia về Xúc tiến thương mại năm 2022, nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thời trang (dệt may, da giày...) tăng cường quảng bá, tìm kiếm đối tác, kết nối các cơ hội kinh doanh và xuất khẩu sang thị trường các nước Châu Phi, ngày 14 - 15/4/2022 Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với các Thương vụ - Đại sứ quán Việt Nam tại các nước Châu Phi tổ chức Hội nghị giao thương trực tuyến sản phẩm thời trang Việt Nam – Châu Phi 2022.
Với quy mô dân số lớn, nhu cầu tiêu dùng cao trong khi sản xuất nội khối chưa phát triển, Châu Phi được nhận định là thị trường xuất khẩu tiềm năng cho hàng hoá của Việt Nam, trong đó có hàng dệt may, da giày, phụ kiện thời trang các loại... Tại nhiều nước Châu Phi, ngành công nghiệp dệt may còn chưa phát triển dù có nguồn bông nguyên liệu dồi dào.
Với dân số và thu nhập của người dân Châu Phi ngày càng tăng, lục địa này được kỳ vọng sẽ trở thành một thị trường tiêu thụ đầy triển vọng cho mặt hàng dệt may, da giày do thu nhập của người dân được cải thiện, gu thẩm mỹ và sở thích thời trang đa dạng. Các nước Châu Phi, nhất là Nam Phi, Nigeria, Kenya là những nước có nhu cầu lớn về hàng dệt may, giày dép.
Theo ông Lê Hoàng Tài, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, thời gian qua kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và các nước châu Phi đã có bước tăng trưởng đáng kể, tuy nhiên vẫn còn chưa tương xứng với tiềm năng phát triển hai bên.
Đặc biệt, mặc dù các nước châu Phi Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng dệt may lớn trên thế giới, song giá trị xuất khẩu của nhóm hàng này sang Châu Phi còn khá khiêm tốn. Theo đánh giá, Việt Nam hoàn toàn có thể gia tăng xuất khẩu hàng dệt may, da giày vào Châu Phi, bởi mặt hàng này của Việt Nam có những lợi thế cạnh tranh như chi phí lao động thấp hơn so với nhiều nước Châu Á, trong khi kỹ năng, tay nghề may tốt và năng suất, chất lượng cao.
Ngoài việc xuất khẩu sang thị trường này, doanh nghiệp Việt Nam có thể xem xét khả năng đầu tư tại một số thị trường lớn tại Châu Phi để tận dụng nguồn nhân công và nguyên liệu giá rẻ, sẵn có để sản xuất hàng dệt may phục vụ nhu cầu nước sở tại và xuất khẩu.
Tại Hội nghị, đại diện thương vụ Việt Nam tại các nước châu Phi đã cập nhật thông tin về xu hướng, nhu cầu và chính sách nhập khẩu các mặt hàng thời trang tại những nước này.
Theo ông Hoàng Đức Nhuận, Thương vụ Việt Nam tại Algieria, các sản phẩm giày dép của Việt Nam có nhiều tiềm năng, cơ hội tăng cường xuất khẩu sang thị trường này. Hiện nay khả năng cung ứng trong nước của ngành công nghiệp giày dép Algieria đáp ứng khoảng 5% nhu cầu tiêu dùng, còn lại khoảng 95% vẫn phải nhập khẩu từ các nước khác. Trong khi nhập khẩu mặt hàng này của Algieria từ Việt Nam mới chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ.
Từ góc độ doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cho biết, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 trong thời gian qua nhưng dư địa thị trường châu Phi cho các mặt hàng dệt may Việt Nam còn rất lớn. Kinh tế khu vực này tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây kéo theo nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, trong đó có sản phẩm dệt may. Trong khi đó, hiện đã có 43/55 nước châu Phi đã tham gia Tổ chức thương mại thế giới (WTO) nên các nước này đã dỡ bỏ dần hàng rào phi thuế quan cũng như giảm thuế nhập khẩu. Mặt khác, người dân ở nhiều nước châu Phi có thiện cảm với con người, thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, đây cũng là một lợi thế cho hàng hóa Việt Nam nói chung, hàng dệt may Việt Nam nói riêng tăng thị phần tại khu vực này.
Bên cạnh đó, đại diện VITAS mong muốn các doanh nghiệp châu Phi tham gia đầu tư vào các công đoạn trong chuỗi sản xuất xanh, bền vững các sản phẩm thời trang của Việt Nam để cùng hợp tác, phát triển. Ngược lại, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cũng có thể tăng nhập khẩu bông nguyên liệu từ Tây Phi, Trung Phi... và nghiên cứu đầu tư sản xuất tại các nước châu Phi để tận dụng lợi thế về nguồn nguyên liệu của những nước này.
Hội nghị giao thương trực tuyến cũng được cung cấp thông tin tiềm năng, cơ hội hợp tác và cả những thách thức khi giao thương lĩnh vực thời trang với các nước châu Phi được trình bày bởi ông Mohamed Kassem, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu Ai Cập; ông Opeyemi Alaran, Quyền Chủ tịch Liên đoàn các Phòng Thương mại, Công nghiệp, Mỏ và Nông nghiệp quốc gia Nigeria...
Các doanh nghiệp Việt Nam tham gia Hội nghị đã sôi nổi trao đổi, giới thiệu những tiềm năng, thế mạnh của mình trong sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thời trang tới các đối tác châu Phi.
Sau phiên Hội nghị toàn thể, Ban Tổ chức đã sắp xếp các phiên giao thương trực tuyến tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp các nước châu Phi trao đổi về các cơ hội, khả năng hợp tác, xuất khẩu sản phẩm thời trang và phụ kiện... trong thời gian tới.
Dù tiềm năng xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Châu Phi được đánh giá còn lớn, nhưng các chuyên gia cũng như đại diện thương vụ Việt Nam tại nhiều quốc gia Châu Phi khuyến cáo: Doanh nghiệp Việt Nam cần thận trọng trong giao thương với đối tác Châu Phi. Tình trạng lừa đảo trong giao dịch đã xảy ra. Đối tượng chấp nhận bất cứ giá chào hàng nhập khẩu nào từ doanh nghiệp Việt Nam hoặc đối tượng chào hàng xuất khẩu sang Việt Nam với giá thấp sau đó yêu cầu trả 1 khoản phí/ đặt cọc rồi chiếm dụng…
Ngoài ra, trong hợp tác với doanh nghiệp Châu Phi, doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm tới tập quán kinh doanh, thời gian, đặc biệt là ngôn ngữ để có thể điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.