"Trong mọi tình huống, phải đảm bảo an toàn hạ du và công trình thủy điện!"

Tham gia đoàn công tác còn có đại diện các Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường Công nghiệp, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Cục Điều tiết điện lực thuộc Bộ Công Thương cùng đại diện Sở Công Thương Quảng Ngãi.

Cắt, giảm lũ hiệu quả 

Theo đại diện Sở Công Thương Quảng Ngãi, hiện trên địa bàn tỉnh có 10 dự án thủy điện đang vận hành với công suất 248 MW, 4 dự án đang thi công.

Sở Công Thương tỉnh nhận định, các dự án thủy điện thời gian qua đã mang lại những lợi ích nhất định trong điều tiết cắt giảm lũ và chống hạn trên địa bàn. Đặc biệt, năm 2017-2019, khi Quảng Ngãi không có mưa, hạn hán kéo dài, các hồ thủy điện đã luân phiên nhau mở xả để cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.

“Nếu không có lượng nước này, diện tích lúa của nông dân gần như phải bỏ hoang suốt mấy năm”, ông Nguyễn Đức Huy - Phó Giám đốc Sở Công Thương Quảng Ngãi chia sẻ.

Trước và trong mùa mưa bão vừa qua, Sở Công Thương và Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Ngãi đã quan tâm sát sao, kiểm tra thường xuyên các dự án thủy điện để đảm bảo vận hành an toàn, đúng quy trình, đặc biệt đối với các thủy điện nhỏ. Từ 1/9, Sở đã yêu cầu dừng tất cả các công trình thủy điện đang thi công trên địa bàn do lượng mưa lớn kết hợp với địa hình đồi núi có nguy cơ lũ lụt, sạt lở cao, khó đảm bảo an toàn về người và tài sản.

Đakđrinh là dự án thủy điện lớn nhất trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, có công suất thiết kế 125 MW.

Báo cáo Bộ Công Thương, Giám đốc Thủy điện Đakđrinh Đàm Đức Thông cho biết đã chuẩn bị đảm bảo các yêu cầu theo phương châm bốn tại chỗ tại Phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp đập, hồ chứa năm 2020 được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt ngày 4/9/2020.

Hệ thống nâng hạ các cửa van cung đập tràn đã được kiểm tra và trong điều kiện đảm bảo sẵn sàng hoạt động, đảm bảo điều kiện vận hành xả lũ điều tiết hồ chứa khi có yêu cầu; đồng thời hệ thống điện phục vụ vận hành, điện dự phòng (2 máy phát 500kVA), hệ thống thông tin liên lạc và giao thông đều đảm bảo vận hành thông suốt.

Trước tình hình mưa lũ, Thủy điện Đakđrinh đã liên tục chủ động báo cáo Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tình Quảng Ngãi để xin ý kiến vận hành hồ chứa trên cơ sở theo dõi dự báo khí tượng thủy văn.

Trong cơn bão số 6, lưu lượng về hồ chứa thủy điện Đakđrinh lớn nhất đạt 1005,8 m3/s. Mức nước hồ trong và sau cơn bão dao động ở mức 400-403m, vẫn thấp hơn mực nước dâng bình thường là 410m.

Từ chiều 18/10 đến nay, Đakđrinh thực hiện điều tiết hồ chứa theo yêu cầu của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Ngãi, trong đó tiến hành nâng cửa van cung đập tràn vận hành điều tiết hồ chứa đảm bảo lưu lượng xả tràn tối đa là 99,06 m3/s; lưu lượng xả về hạ du tối đa là 143,64 m3/s.

Hiện hồ chứa thủy điện Đakđrinh đạt dung tích 218,3/248,5 triệu m3, đạt 88% dung tích toàn bộ), tức dung tích hồ còn thiếu khoảng 30,2 triệu m3.

Trong cơn bão số 6, Thủy điện Đakđrinh đã thực hiện vận hành cắt, giảm lũ cho hạ du khoảng 64 triệu m3.

Trong đợt mưa lũ từ 01h ngày 10/10 đến 13h ngày 18/10/2020, Đakđrinh đã tích được 105 triệu m3.

Tỉnh Quảng Ngãi đang tiến hành phối hợp với đơn vị thứ ba tổ chức đánh giá cụ thể tác động của Đakđrinh và các dự án thủy điện trên lưu vực sông Trà Khúc, sau đó sẽ tham vấn nhiều chuyên gia đầu ngành trên cả nước và báo cáo Bộ Công Thương và Chính phủ kết quả cuối cùng.

Đồng thời, sẽ công khai minh bạch báo cáo cho người dân và cơ quan truyền thông, báo chí nhằm cung cấp một cái nhìn tổng thể, chính xác hơn về thủy điện trên cơ sở các số liệu khoa học.

Tiếp tục đề cao cảnh giác

Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị Cục, Vụ thuộc Bộ Công Thương đánh giá cao phương án ứng phó tình huống khẩn cấp mà Đakđrinh đã xây dựng, trong đó nêu đủ thẩm quyền, trách nhiệm của các bộ phận và phương hướng chỉ huy xử lý tình huống, phối hợp ứng phó.

Tuy nhiên, với diễn biến mưa cực đoan kéo dài kết hợp nhiều hình thái thời tiết khác nhau, vẫn cần rà soát lại các hạng mục trong phương án phòng chống thiên tai để lường trước các tình huống có thể xảy ra, bổ sung phương án giải quyết chủ động.

Mặt khác, cần sẵn sàng ứng trực, có phương án dự phòng nguồn điện và phối hợp chặt chẽ với địa phương trong phổ biến thông tin tới người dân, kịp thời thực hiện di dời ngay khi xảy ra tình huống đặc biệt.

Chia sẻ quan điểm này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cho rằng vai trò của thủy điện đã được lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi đánh giá cao trong thời gian qua. Trải qua 2 cơn bão, Đakđrinh đã làm “tròn vai” khi cắt, giảm hầu hết lũ cho hạ du và thậm chí còn tích thêm được nước phục vụ vận hành phát điện.

Thế nhưng vai trò lớn cũng đi cùng với kỳ vọng lớn hơn. Đakđrinh cần tiếp tục tập trung cao độ để không chủ quan, luôn luôn cảnh giác với tình huống mới, thực hiện đúng các quy định về vận hành và phòng chống thiên tai, kịp thời phát hiện và xử lý vấn đề phát sinh.

Thứ trưởng yêu cầu, trong bối cảnh bão lũ diễn biến khó lường chưa ngờ tới từ trước đến nay, cần nâng cấp mức độ của các phương án ứng phó, có tính đến tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Tổ chức ứng trực, chuẩn bị điều kiện, phương tiện, vật tư và nâng cấp hệ thống thông tin liên lạc để đảm bảo thông suốt mọi lúc.

Trong mọi tình huống, phải đảm bảo an toàn của người dân khu vực hạ du cũng như con người, tài sản của công trình.

Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến thông tin, Đakđrinh, với vai trò là đơn vị lớn trên địa bàn, cũng cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với huyện Sơn Tây và tỉnh Quảng Ngãi để hỗ trợ kịp thời cho các dự án, công trình khác và người dân địa phương.

Về phía Sở Công Thương, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng đề nghị tiếp tục là cầu nối, quan tâm sát sao đến tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn nói chung và thủy điện nói riêng; phối hợp với các cơ quan chức năng đảm bảo thực hiện tốt phương án vận hành đập, hồ chứa an toàn mùa lũ, đặc biệt đối với các công trình đang xây dựng.

Ngoài ra, Sở Công Thương cũng đảm bảo cung ứng đủ nhu yếu phẩm cho người dân nói chung, trong đó có cả cán bộ công nhân viên tại các thủy điện.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục bám sát tình hình, tăng cường phối hợp cùng địa phương và doanh nghiệp để đảm bảo việc vận hành an toàn các dự án thủy điện trong mùa mưa lũ, kịp thời ứng phó thiên tai.