Nhiều dư địa xuất khẩu
Hiệp định UKVFTA mới thực thi hơn 1 năm (từ 1/1/2021-PV) nhưng đã đem lại kết quả khá khả quan. Theo Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương), trong năm 2021, thương mại song phương đạt hơn 6 tỷ USD. Kim ngạch XNK 2 bên đều tăng 2 con số. Trong đó, XK của Việt Nam sang Anh tăng 16,4%; ngược lại XK của Anh sang Việt Nam tăng 23,6%.
Ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên đánh giá, nếu so với các nước trong khu vực, tiềm năng phát triển hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và Vương quốc Anh ở mức cao hơn nhiều. Đó là bởi, hàng hóa Việt Nam XK sang Vương quốc Anh mới chỉ chiếm 0,88% trong tổng NK của thị trường này. Ngược lại, hàng hóa XK của Vương quốc Anh cũng chiếm phần nhỏ trong tổng NK của Việt Nam.
Đáng chú ý, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, đẩy mạnh thương mại điện tử là “chìa khoá” quan trọng đã, đang và sẽ thúc đẩy tăng trưởng thương mại đôi bên. Trong 2 năm 2020 và 2021, Bộ Công Thương đã làm việc với các sàn thương mại điện tử quốc tế như Amazon, Alibaba nhằm hỗ trợ DN trong nước đẩy mạnh XK qua các thị trường quốc tế.
Bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Giám đốc Trung tâm ứng dụng công nghệ thông tin xúc tiến thương mại, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, đối với sàn thương mại điện tử Alibaba, Vương quốc Anh luôn nằm trong thị trường có lượng người mua nhiều nhất (ngoại trừ hàng nông sản). Cụ thể, với ngành hàng thực phẩm và đồ uống, Vương quốc Anh luôn nằm trong “top” 10 quốc gia có người mua hàng lớn nhất. Trong khi đó, ngành hàng đồ may mặc, Vương quốc Anh nằm ở “top” 6. Với ngành hàng liên quan đến làm đẹp, Vương quốc Anh cũng có lượng người mua đứng thứ 2 các sản phẩm này của Việt Nam. Tương tự, với ngành hàng về nội ngoại thất, lượng người mua các mặt hàng này từ Vương quốc Anh xếp hạng 4...
“Đối với sàn thương mại điện tử Amazon, các DN Việt Nam đã tận dụng hiệu quả những cải tiến của Amazon để phát triển mạnh mẽ và xây dựng thương hiệu “Made in Vietnam” trên bản đồ thế giới, qua đó để lại dấu ấn mạnh mẽ cho nền kinh tế Việt Nam trên thị trường quốc tế nói chung và thị trường Vương quốc Anh nói riêng”, bà Nguyễn Thị Minh Thúy nhấn mạnh.
Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý
Từ góc độ DN đã XK thành công nhiều đơn hàng vào thị trường Vương quốc Anh thông qua thương mại điện tử, bà Trần Thị Yến Phi, Giám đốc điều hành Công ty DSW chia sẻ, thông qua thương mại điện tử, các DN sẽ tiếp cận thị trường dễ dàng hơn. Tuy nhiên, để thuyết phục khách hàng, đàm phán thành công qua thương mại điện tử, mỗi DN nên chú trọng trang bị sản phẩm, kỹ năng giao tiếp.
“Ví dụ, đối với hình thức bán hàng B2C (DN tới người tiêu dùng-PV) qua Amazon, DN cần có sự chuẩn bị đưa hàng, gửi hàng, thông qua hải quan, chú ý lựa chọn phương thức phù hợp. Đối với hình thức B2B (DN tới DN-PV) qua Alibaba, DN cần phải biết cách thực hiện hợp đồng thương mại, đảm bảo hàng hóa đủ tiêu chuẩn vào thị trường Vương quốc Anh...”, bà Yến Phi nói.
Nhận định những cam kết về thương mại điện tử trong Hiệp định UKVFTA mở ra nhiều phương thức tiếp cận thị trường kiểu mới cho DN XK Việt Nam, bà Bùi Thanh Hằng, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế, Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương) nêu rõ: bên cạnh mở rộng thị trường, tìm kiếm bạn hàng thông qua việc tham gia các sàn thương mại điện tử bằng hình thức truyền thống nhất trong ứng dụng thương mại điện tử là B2B, B2C, hiện nay còn có xu hướng tổ chức triển lãm trực tuyến và xây dựng mô hình gian hàng quốc gia trên flatform.
“Tuy nhiên, để thực hiện điều này, Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, chính sách đảm bảo đi đúng hướng, bắt kịp xu hướng thị trường; cần tiếp tục phối hợp với Vương quốc Anh để tổ chức, cung cấp các chương trình nâng cao năng lực cộng đồng DN cũng như người tiêu dùng. Ở góc độ DN, các DN cần nâng cao năng lực và xác định thương mại điện tử hay chuyển đổi số là điều kiện bắt buộc phải làm, là trọng tâm của chiến lược kinh doanh dài hạn”, bà Hằng nói.
Theo ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, dù tiếp cận thị trường theo phương thức truyền thống hay thương mại điện tử, UKVFTA vẫn là FTA thế hệ mới. Điều này đòi hỏi các DN không chỉ quan tâm đến chất lượng hàng hóa, giá cả mà cần quan tâm đến quy định vệ sinh an toàn thực phẩm, quy định phát triển bền vững…
Đại diện Bộ Công Thương cho rằng để tận dụng tốt hơn cơ hội Hiệp định UKVFTA đem lại, thời gian tới các DN Việt cần tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn Anh, EU, đồng thời tích cực chủ động xây dựng và phát triển quan hệ bạn hàng với các các tập đoàn phân phối lớn như: Tesco, Sainburry, Whole Foods, Waitrosse, Mark & Spencers, Liddle, Cosco, Aldi, Strada, Westmill. Đặc biệt, DN phải chủ động được công nghệ bảo quản và vận chuyển nông sản bằng đường biển; sử dụng tốt chính sách tín dụng ưu đãi và dịch vụ đánh giá, xác minh tín nhiệm của khách hàng của các ngân hàng Anh...
