Trong nửa đầu năm nay, sản lượng xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã bật tăng mạnh 16,8% so với cùng kỳ năm 2023, đạt 426.000 tấn, với kim ngạch đạt 920 triệu USD, tăng 4,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ tăng khoảng 13% thì thị trường Trung Quốc lại giảm 12%, và khối thị trường CPTPP ghi nhận mức tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, mặc dù sản lượng xuất khẩu tăng cao giúp cho giá trị xuất khẩu tăng theo nhưng giá bán trung bình vẫn đang thấp hơn cùng kỳ năm 2023. Theo Chứng khoán Dầu khí (PSI), điều này là do các doanh nghiệp Việt Nam đã tăng cường xuất khẩu qua thị trường Trung Quốc dù giá bán thấp hơn Mỹ. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng tăng cường khai thác các thị trường nhỏ như Brazil, Mexico, Columbia… nhằm bù đắp cho tình trạng nhu cầu yếu tại Mỹ.
Điểm sáng là giá cá tra xuất khẩu trung bình trong quý 2/2024 tiếp tục có tín hiệu cải thiện, đạt trung bình 2,2 USD/kg. Mức giá này dù vẫn thấp hơn khoảng 8% so với quý 2/2023, nhưng đã tăng so với thời điểm cuối quý 4/2023.
Chứng khoán Dầu khí dự báo sản lượng lẫn giá xuất khẩu trung bình của cá tra trong nửa cuối năm nay sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn khi loạt thị trường trọng điểm, gồm Mỹ, Trung Quốc, và Liên minh châu Âu (EU) bước vào mùa cao điểm mua sắm, lễ hội.
Cụ thể, lượng hàng tồn kho tại các thị trường, đặc biệt là Mỹ, đã suy giảm so với cùng kỳ năm ngoái và các nhà bán lẻ cần bổ sung hàng tồn kho trước mùa lễ hội cuối năm. Tổng sản lượng tồn kho cá da trơn của Mỹ hiện đang thấp hơn khoảng 11% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, lượng hàng tồn kho cá da trơn cỡ nhỏ thấp hơn tới 24%.
Doanh số bán lẻ tại các nhà hàng tại Mỹ đang được duy trì tích cực trong bối cảnh lạm phát hạ nhiều. Điều này sẽ thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ cá tra; đặc biệt, cá tra với mức giá hợp lý đang dần thay thế các loại cá thịt trắng khai thác tự nhiên khác.
Đồng thời, mức thuế chống bán phá giá của Mỹ đối với mặt hàng cá tra fillet đông lạnh Việt Nam trong kỳ ra soát hành chính lần thứ 19 (POR 19) đã giảm đáng kể, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong thời gian tới.
Ngoài ra, giá cá tra nguyên liệu và cá giống trong nước liên tục giảm thời gian qua. Tính đến cuối tháng 6/2024, giá cá tra nguyên liệu dao động ở vùng giá 26.000 - 28.000 đồng/kg, tương đương mức năm 2023, do các doanh nghiệp sản xuất giảm nhu cầu hỏi mua nguyên liệu.
Giá cá tra giống cũng đã có 4 tháng giảm liên tiếp, dao động quanh mức 21.000 - 23.000 đồng/kg do nguồn cung tăng lên, hộ chăn nuôi trì hoãn thả nuôi mới do giá cá tra nguyên liệu thấp hơn mức giá thành sản xuất trong bối cảnh giá thức ăn chăn nuôi neo cao.
Việc nguồn cung cá trra giảm sẽ là trợ lực thúc đẩy giá xuất khẩu cá tra trung bình tăng lên trong nửa cuối năm 2024, Chứng khoán Dầu khí nhận định.
Chứng khoán Dầu khí lưu ý rằng thị trường Trung Quốc có mức độ nhạy cảm về giá cao, giá bán bình quân ở thị trường này luôn thấp hơn khoảng 40% so với giá bán bình quân sang thị trường Mỹ. Do đó, mức giá cá tra xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ chỉ tăng nhẹ trong nửa sau của năm 2024.
Cũng theo Chứng khoán Dầu khí, kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn (mã cổ phiếu VHC) và Công ty Cổ phần Nam Việt (mã cổ phiếu ANV) dự kiến sẽ tăng tốc trong nửa cuối năm nay.
Dựa trên điều kiện thị trường hiện tại, Chứng khoán Dầu khí dự phóng doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của Vĩnh Hoàn trong năm nay lần lượt là 11.700 tỷ đồng và 1.260 tỷ đồng, tương ứng lần lượt tăng 16,8% và 29,5% so với năm 2023.
Đối với Nam Việt, dự kiến doanh thu và lãi ròng của doanh nghiệp này sẽ lần lượt đạt 4.932 tỷ đồng và 158 tỷ đồng, tương ứng lần lượt tăng 10,5% và 305% so với năm 2023.
Bên cạnh mảng cá tra, cả hai doanh nghiệp này đều đang thúc đẩy mảng collagen với nguyên liệu đầu vào là phụ phẩm từ hoạt động chế biến cá tra. Trong đó, Vĩnh Hoàn dự kiến mở rộng thêm 50% công suất sản xuất Collagen và Gelatin lên 7.000 tấn/năm trong năm nay.
Nam Việt đang triển khai hoạt động sản xuất Collagen và Gelatin thông qua liên doanh với hãng Amicogen. Hiện dự án chạy thử nghiệm giai đoạn 1 với công suất 780 tấn/năm, tiếp tục mở rộng giai đoạn 2 và 3 lên 1.200 và 2.400 tấn/năm, kỳ vọng đóng góp 10% vào tổng lợi nhuận của Nam Việt vào năm 2025.
