Sáng 8/5/2020, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã có buổi hội đàm trực tuyến với Bộ trưởng Thương mại, Du lịch và Đầu tư Australia Simon Birmingham nhằm thống nhất kế hoạch khôi phục các hoạt động hợp tác, các chuỗi cung ứng giữa hai nước hậu Covid-19.
Đây là cuộc trao đổi trực tiếp quan trọng giữa hai Bộ trưởng kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát, làm ảnh hưởng đến các cơ hội tiếp xúc, gặp gỡ trực tiếp.
Về phía Bộ Công Thương, tham dự buổi hội đàm cùng Bộ trưởng có đại diện Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Cục Phòng vệ Thương mại và Văn phòng Bộ.
Phía Australia, tại Caberra có Bộ trưởng Simon Birmingham và đại diện các đơn vị của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia. Đại sứ Australia tại Việt Nam Bà Robyn Mudie và một số cán bộ Đại sứ quán Australia cũng đã đến tham dự hội đàm tại trụ sở Bộ Công Thương.
Trong buổi điện đàm, hai Bộ trưởng đã tập trung các vấn đề chính như: mở cửa thị trường cho các mặt hàng nông, lâm thủy sản của hai nước; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu; thúc đẩy hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ; khai thác có hiệu quả các cơ hội từ hiệp định CPTPP; thúc đẩy tiến trình đàm phán ký kết Hiệp định RCEP và những nội dung hợp tác khác giữa hai nước trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Australia- Niu Di-lân và năm Việt Nam đảm nhận Chủ tịch ASEAN 2020 và kế hoạch triển khai các hoạt động phối hợp sắp tới trong giai đoạn hậu Covid-19...
Mở đầu buổi điện đàm, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã thông tin, nêu bật một số thành tích của Việt Nam trong công tác ứng phó với dịch bệnh, trong đó có việc sản xuất và xuất khẩu bộ kít xét nghiệm Covid-19, đóng góp vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong phòng chống dịch.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng gửi lời chia sẻ với những khó khăn và thiệt hại của Australia thời gian vừa qua khi vừa phải khắc phục hậu quả cháy rừng, vừa phải ứng phó với đại dịch Covid-19, đồng thời, đánh giá cao các kết quả trong khống chế hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh tại Australia.
“Các nước trên thế giới, trong đó có Australia và Việt Nam sẽ có các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan và sẽ kiểm soát, chấm dứt dịch bệnh trong thời gian sớm nhất và khôi phục các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh hi vọng.
Chia sẻ với Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Simon Birmingham chúc mừng và đánh giá cao chính sách, sự quyết tâm và những kết quả đạt được của Việt Nam trong ứng phó và khắc phục hậu quả của dịch Covid-19.
“Chúng tôi cảm ơn Chính phủ, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan của Việt Nam đã quan tâm, chia sẻ khó khăn của doanh nghiệp, nhà đầu tư Australia tại Việt Nam, đã có nhiều nỗ lực trong việc phối hợp với các nước ASEAN và các nước đối tác để duy trì, đảm bảo sự vận hành của các chuỗi cung ứng khu vực, hỗ trợ các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn.
Đặc biệt cảm ơn Việt Nam đã nối lại việc xuất khẩu gạo, giúp các nước nhập khẩu gạo, trong đó có các nước nhỏ tại khu vực châu Đại Dương-Thái Bình Dương đảm bảo nhu cầu lương thực”, Bộ trưởng Birmingham nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Simon Birmingham cũng chia sẻ những khó khăn của doanh nghiệp Australia liên quan đến yêu cầu về chứng nhận xuất xứ trong thủ tục thông quan hàng hóa phát sinh trong thời gian qua do dịch Covid-19 và đề nghị phía Việt Nam tạo thuận lợi về việc này.
Ghi nhận những khó khăn trên, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định, Việt Nam sẽ nỗ lực tối đa giải quyết các khó khăn cho doanh nghiệp.
“Bộ Công Thương sẽ tham vấn với các cơ quan hữu quan để giải quyết”, Bộ trưởng nói, và đề xuất với phía Australia về việc xây dựng các cơ chế hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực quan trọng như xúc tiến thương mại (ký Bản Ghi nhớ hợp tác giữa Vietrade và Austrade), phòng vệ thương mại (hợp tác giữa Cục Phòng vệ thương mại và Ủy ban Chống bán phá giá Australia) để nâng cao hiệu quả hoạt động hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, tránh các va chạm không cần thiết trong lĩnh vực thương mại.
“Một trong những biện pháp hiệu quả nhất để khắc phục ảnh hưởng của Covid-19 là phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong việc tận dụng hiệu quả các FTAs hiện có”, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh, đồng thời, khuyến khích các nhà đầu tư Australia vào Việt Nam để tận dụng các cơ hội tiếp cận thị trường.
“Không chỉ là các thị trường thành viên CPTPP, AANZFTA, trong thời gian tới, khi hiệp định EVFTA có hiệu lực, sẽ tạo ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài trong đó có nhà đầu tư Australia”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh gợi ý.
Riêng về vấn đề mở cửa thị trường, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề nghị, phía Australia đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục đánh giá, cấp phép nhập khẩu cho các sản phẩm nông sản, trái cây tươi, thủy sản của Việt Nam như: chanh leo, chôm chôm, vú sữa, sầu riêng, tôm tươi nguyên con...
Nhất trí với đề xuất của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Simon Birmingham khẳng định, sẽ trao đổi với cơ quan đầu mối phía Australia là Bộ Nông nghiệp, Nguồn nước và Môi trường Australia để thúc đẩy vấn đề hợp tác mở cửa thị trường.
Trong vấn đề hội nhập, Bộ trưởng Simon Birmingham khẳng định Australia luôn ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với phía Việt Nam để Việt Nam đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2020.
Australia hi vọng với vai trò là Chủ tịch ASEAN năm nay, Việt Nam sẽ thúc đẩy và hợp tác cùng 15 nước thành viên của Hiệp định RCEP sẽ có thể hoàn tất các công việc còn tồn đọng và sớm ký kết Hiệp định trong năm nay.
Việt Nam và Australia đã nâng tầm quan hệ từ Đối tác toàn diện lên Đối tác chiến lược vào tháng 3 năm 2018. Hợp tác kinh tế thương mại không ngừng củng cố và phát triển trong thời gian qua.
Trao đổi thương mại song phương giữa Việt Nam và Australia vẫn đạt mức tăng tăng trưởng khả quan và không bị ảnh hưởng lớn từ Covid-19. 3 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Australia đạt hơn 2 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đến Australia đạt 924,4 triệu USD, tăng 11,65% so với cùng kỳ năm 2019. Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Australia đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2019.
Các mặt hàng xuất khẩu tăng: khoáng sản, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải và phụ tùng, gạo, thủy sản, rau quả, dệt may.
Ước tính, 4 tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam và Australia đạt 2,68 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ 2019.